واجبات نماز «4»

4. جهر و اخفات (بلند و آهسته خواندن) درقراءت :

– حمد و سوره در رکعت اول

نماز صبح ومغرب و عشا:

– نمازگزار مرد است: باید بلند بخواند.

– نمازگزار زن است: می­تواند بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را می­شنود بهتر است آهسته بخواند.

نماز ظهر و عصر:

باید آهسته بخواند غیرا ز «بسم الله»، چه نمازگزار مرد باشد و چه زن

_ تسبیحات اربعه یا حمد تنها در رکعت سوم و چهارم:

باید آهسته بخواند، چه نمازگزار مرد باشد و چه زن، ولی در صورتی که حمد بخواند می­تواند در نماز فرادی «بسم الله الرحمن الرحیم» را بلند بگوید، اگر چه احتیاط در آن است که «بسم الله» را هم آهسته بگوید و در نماز جماعت این احتیاط، واجب است.

اجزای قراءت :

قراءت در نمازهای واجب یومیه:

در رکعت اول و دوم: حمد و بنابر احتیاط واجب یک سوره­ی کامل.

– در رکعت سوم و چهارم: حمد تنها یا یک مرتبه تسبیحات اربعه و بنابر احتیاط مستحب سه مرتبه.

1. در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه، باید بعد از تکبیرة الاحرام سوره­ی حمد و بعد از آن بنابر احتیاط واجب یک سوره­ی کامل از قرآن مجید را قراءت کند، و خواندن یک یا چند آیه کافی نیست. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 242)

1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن: تکبیرة الاحرام در نماز واجب است و منظور از آن گفتن «اَللهُ اَکبَرُ» در آغاز نماز است. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 218 و 223)

توجه

· نگفتن تکبیرة الاحرام در اول نماز چه عمداً و چه سهواً موجب باطل بودن نماز است. همچنین اگر پس از آن که آن را در اول نماز به طور صحیح ادا کرد بار دیگر با فاصله یا بدون فاصله با همان نیت «اَللهُ اَکبرُ» بگوید نماز باطل است، و فرقی نیست میان این که زیاد گویی عمدی باشد یا سهوی.

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 224)

7. واجبات نماز

کارهای واجب که نماز از آنها تشکیل شده یازده چیز است:

– 1. نیت.

– 2. تکبیرة الاحرام.

– 3. قیام.

– 4. قراءت.

– 5. رکوع.

– 6. سجده.

– 7. ذکر.

– 8. تشهید.

– 9. سلام.

– 10. ترتیب.

– 11. موالات.

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 218)

6. اذان و اقامه

1. مستحب است پیش از نمازهای واجب شبانه­روز، اذان و اقامه بگویند، و این استحباب در مورد نمازهای صبح و مغرب مخصوصاً نماز جماعت، مورد تأکید است، ولی در دیگر نمازهای واجب، مانند نماز آیات اذان و اقامه وارد نشده است.

اذان 18 جمله است به این ترتیب

– 1. «اَللهُ اَکبَرُ» چهارمرتبه (یعنی خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آید).

– 2. «اَشهَد اَن لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ» دو مرتبه (یعنی گواهی می­دهم غیر از خداوند یکتا معبودی دیگری نیست).

– 3. «اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ» دو مرتبه (یعنی گواهی می­دهم که محمد(ص) فرستاده­ی خداست)

– 4. «حَیَّ عَلَی الصَّلاةِ». دو مرتبه (یعنی بشتاب به سوی نماز).

– 5. «حَیَّ عَلَی الفَلاحِ» دو مرتبه (یعنی بشتاب به سوی رستگاری).

– 6. «حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمَلِ» دو مرتبه (یعنی بشتاب به سوی بهترین کارها).

– 7. «اَللهُ اَکبَرُ» چهارمرتبه (یعنی خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آید).

– 8. «لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ» دو مرتبه (هیچ معبودی جز خداوند یکتا نیست).

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 216)

4. احکام اوقات نماز

توجه

· تا یکی از راههای شناخت وقت نماز تحقق پیدا نکند ورود در نماز جایز نیست.

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 161)

· اگر یقین کند وقت داخل شده و مشغول نماز شود و در بین نماز شک کند که وقت داخل شده یا نه، نماز او باطل است، ولی اگر در بین نماز یقین داشته باشد که وقت شده و شک کند که آنچه از نماز خوانده در وقت بوده یا نه، نمازش صحیح است.

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 162)

1. اهمیت نمازهای یومیه

1. نمازهای روزانه­یی که در پنج نوبت خوانده می­شود از واجبات بسیار مهم شریعت اسلامی بوده و بلکه ستون دین است، و ترک یا سبک شمردن آن شرعاً حرام و موجب استحقاق عقاب است. (اجوبة الاستفتاءات، س 338)

2. نماز در هیچ حالی ترک نمی­شود حتی در حال جنگ، بنابراین رزمنده­یی که در جبهه به علت شدت درگیری قادر بر قراءت فاتحه یا سجده و یا رکوع نباشد، باید به هر نحوی که برایش امکان دارد نماز بخواند، و اگر قادر بر انجام رکوع و سجده نیست، ایما و اشاره به جای رکوع و سجود کافی است.

(اجوبة الاستفتاءات، س 725)

احکام مستحب مساجد:

– 1. تمیز و آباد کردن مسجد.

– 2. خوشبو کردن و پوشیدن لباس پاکیزه و نیکو برای رفتن به مسجد.

– 3.مراقبت کردن کفش یا پا برای این که به نجاست یا کثافتی آلوده نباشد.

– 4. زودتر از همه به مسجد رفتن و پس از دیگران از مسجد خارج شدن.

– 5. هنگام ورود به مسجد و خروج از آن، زبان ذاکر و قلب خاشع داشتن.

– 6. چون وارد مسجد شد، دو رکعت نماز به قصد تحیت مسجد بگذارد.

(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م214)

احکام حرام مساجد:

– 1. نجس کردن مسجد.

– 2. زینت کردن مسجد به طلا در صورتی که اسراف محسوب شود.

– 3.انجام کارهایی که خلاف شأن و حرمت مسجد است.

– 4. داخل شدن کفار به مسجد.

– 5. خراب کردن مسجد.

– 6. برخلاف کیفیت وقف مسجد عمل کردن.

*بی حرکت باشد

مکان نمازگزار باید بی حرکت باشد یعنی طوری باشد که شخص نمازگزار بتواند با آرامش بدن و بدون تکان، نماز بخواند، بنابراین نماز در جاهایی که بی اختیار تکان می­خورد، مانند خودرو و یا بعضی تخت­های فنری و امثال آن صحیح نیست، مگر هنگامی که به خاطر تنگی وقت و غیر آن مجبور باشد در چنان مکانی نماز بخواند. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 204)

شرایط مکان نمازگزار:

– 1. مباح باشد. (یعنی غصبی نباشد).

– 2. بی حرکت باشد.

– 3. از جاهایی نباشد که توقف در آن حرام است.

– 4. جلوتر از قبر پیغمبر(ص) و امام (ع) نباشد.

– 5. محل سجده­ی نمازگزار پاک باشد.

– 6. موجب نجاست لباس و بدن نمازگزار نشود.

– 7. میان زن و مرد در حال نماز بنا بر احتیاط واجب حداقل یک وجب فاصله باشد.

– 8. مسطح باشد.

5. طلا بافت نباشد

1. پوشیدن لباس زربفت برای مردان حرام و نماز با آن باطل است، ولی برای زنان در همه حال بی اشکال است. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 189)

2. آویختن زنجیر طلا و به دست کردن انگشتر طلا و بستن ساعت مچی طلا برای مردان حرام است و بنابر احتیاط واجب نماز با آن باطل است.

(اجوبة الاستفتاءات، س 442 و 444 و استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 190)