در بخشهاي گذشته از آيات وروايات ثابت کرديم که زيبايي فطري است ودر حقيقت چون خدا زيباست پس در سرشت افراد قرار داده است د راينجا پرسشي که مطرح است اين است که اين زيبايي که فطري وذاتي است چگونه بايد شناخت ؟

در آيات قرآن ودرروايات وسخنان حکماي اسلامي سه روش وجود دارد.

سابقه زيبايي‌شناسي را بايد در ميان اقوام کهن وبا ستاني جستجو کرد نخستين گامها را در اين مسير تمدن‌هاي ايران، هند ويونان برداشته‌اند ودستاوردهاي خوبي را از خود به يادگار گذاشته اند. اگر چه غربي ها، يونان را به عنوان مهد تمدن بشري مي‌دانند اما قبل از يونان در بين النهرين، کنار رود نيل، سند، زرد وغيره تمدن‌هايي با پيشرفت‌هاي خارق العاده وجود داشته است. همه اين تمدن ها به فلسفه‌هايي قوي مجهز بوده‌اند که زيبايي خاص را نيز در تمامي آثار هنر وغير هنري که از آن ها به جا مانده نشان مي‌دهد هر تمدني که داري چنان آثار هنري بر جسته‌اي بوده که موزه‌هاي بزرگ امروزي جهان به داشتن آن‌ها افتخار مي‌كند، بي شک داراي فلسفه وزيبايي خاص بود است دليل ديگر اين که در تمامي تمدن‌هاي نامبره دين ودينداري نقش اساسي را داشته است فراستخواه در اين باره مي‌گويد«در تمامي تمدن ها دينداري با نوعي زيبايي آميخته است در احساس وتجربه ديني، هاله قدس اين عالم را فرا گرفته وهمه چيز جلوه‌اي از خداست که جمال محض است و داراي اسماء حسني است. پري رو، تاب مستوري ندارد. مومنان جهان را از بنياد بر حق وبه جا وزيبا مي‌بينند وچشم به مبداء زيبايي آن مي کردند ودر کتاب طبيعت وشريعت جلوه حسن واشارتها وکرشمه‌هايي مي‌بينند»^([1])

نظر به اينکه در تحقيق و وتبيين هر موضوع نخست بايد واژه‌هاي اصلي ومترادف با آن مورد بررسي ومو شکافي قرار گيرد بنابراين در اين پژوهش نيز کلمه‌هاي جمال، زيبايي ومترادف اين واژه ها که عبارتند: از حُسن وزينت از نظر لغوي واصطلاحي از ديدگاه ادباء و فلاسفه مورد تحقيق قرار مي‌گيرد

قرآن مجيد، ترجمه مهدي فولادوند، تهران: دارالقران كريم، 1372.

منابع فارسي:

1- احمدي، سيداحمد، اصول و روش‌هاي تربيت در اسلام، اصفهان: جهاد دانشگاهي تهران، 1364.

2- ادباني، سيدابوالحسن، آشنايي با نظام تربيتي، قم: دفتر انتشارات اسلامي، 1379.

 دومين هدف از اهداف تربيتي اسلام در محدود ارتباط انسان با خود است همان‌طور كه با خداي خود ارتباط برقرار مي‌كند و از مراحل تربيتي حاكم بر اين ارتباط اهداف خصاي برداشت مي‌شود داراي كنشها و واكنشهايي نيز با خويشتن است منظور از كنشها و واكنشها، نيازها و گرايش‌هاي نيرويهاي جسمي و روحي است، توجه مربي به نيروهاي و شناخت و آگاهي پيدا كردن نسبت به اين نشان دهند رابط عرفان با تعليم و تربيت تا مربي و متربي نسبت به اين ابعاد وجودي آگاهي نداشته باشد نمي‌تواند قدمي را در راه تربيت انسان و رسيدن او به هدف تربيت بردارد.

مراد از روش راه و طريقه‌اي است كه ميان اصول هدف امتداد دارد و عمل قريني را منظم مي‌كند و به هدف مي‌رساند. روش كار نشان مي‌دهد كه چگونه مي‌توان از اصل يا از اصول يا زمينه‌ها يا محتوا استفاده نمود تا به اهداف ترسيمي رسيد باز شاخص‌هاي نظام تعليم و تربيت اسلامي اين است كه در راه رسيدن به هدف از روش‌هاي جامع و كاملي استفاده كند كه متربي را در راه رسيدن به هدف متعالي ياري دهد و با فطرت او تناقض نداشته باشد در اين فصل به چندين روش مورد استفاده در تعليم و تربيت اسلامي اشاره مي‌نماييم كه جزء شاخص‌ها تعليم و تربيت اسلامي در بحث روش‌هاي تعليم و تربيت مي‌باشند.

يكي از شاخص‌هاي مفيد و موثر تعليم و تربيت اسلامي معرفي تربيت‌شدگان تعاليم الهي است كه مي‌تواند براي انسان تأثير زياد داشته باشد و به نوعي دستورات خداوند براي تربيت آنان را يادآوري مي‌كند.

آدم(ع)

إِنَّ اللهَ اَصْطَفَی ءَ ادَمَ وَ نُوحاً ءَ آلَ إِبْراهِیمَ وَ ءَ الَ عِمْرَانَ عَلَی الْعَلَمِینَ.^([1])

خدا آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد.

وَ إِذْقُلْنَا لِلْمَلَئِکَهِ اسْجُدُواْ لأَدَمَ إِلََّا إِبْلِیْسَ.^([2])

و به فرشتگان گفتیم: آدم را سجده کنید. همه سجده کردند جز ابلیس.

وَ إِذْقَالَ رَبُّکَ لِلْمَلَئِکَهِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً.^([3])

و(به یادآورید) زمانی را که چون پروردگارت به فرشتگان گفت: من در زمین خلیفه‌ای می‌آفرینم.