از جنگ بدر بیاموزیم
روز جمعه هفدهم ماه مبارک رمضان سال دوم هجرت (1) نقطه عطفی در تاریخ اسلام به شمار می رود . در این روز یکی از مهم ترین جنگهای سرنوشت ساز در تاریخ اسلام به وقوع پیوست و دستاوردهای مهمی را برای دولت نوپای پیامبر صلی الله علیه و آله به همراه داشت . مشاهده امدادهای غیبی، ذلت سران کفر، نتیجه توکل بر خداوند متعال، دفاع از کیان اسلام در پرتو ایمان، جلوه حقیقی پایداری در راه اندیشه، آشکار شدن برخی از فضائل و مناقب پیامبر صلی الله علیه و آله و علی علیه السلام، تبلور وحدت و همدلی در میان مسلمانان، و به نمایش درآمدن شکوه و عظمت اسلام، بخشی از آثار مفید این مبارزه بین حق و باطل می باشد .
در آن روز تاریخی نیروی ایمان، آن چنان در سیمای رزمندگان مسلمان موج می زد که حتی افراد دشمن را تحت تاثیر قرار داده بود . ابن هشام در سیره خود می نویسد: «نیروهای مشرکین مکه بعد از اینکه در نقطه «عدوة القصوی » در صحرای بدر مستقر شدند، به یکی از زبده ترین نیروهای اطلاعاتی خود، به نام عمیربن وهب جمحی ماموریت دادند تا اطلاعات دقیقی از لشکر اسلام به دست آورد . او با اسب چابک خود در اطراف اردوگاه مسلمانان به گشت زنی پرداخت و بعد از بررسی اوضاع به فرماندهان خود چنین گزارش داد: آنان در حدود سیصد نفر هستند و در چهره ها و حرکاتشان ایمان و اراده و استقامت متبلور است . آنان جز شمشیرهایشان پناهگاهی ندارند . با شترانشان مرگ را برای شما به ارمغان آورده اند و تا زمانی که هر یک از آنان یک نفر از شما را به قتل نرساند، کشته نخواهد شد و اگر از شما به اندازه آنان کشته شود، زندگی برای شما چه ارزشی خواهد داشت . با این ضعیت بیاندیشید و تصمیم بگیرید .» (2)
از مقوله های اندر خور طرح, که می تواند برای امروز ما راه گشا و درس آموز باشد, موضع گیری عالمان دین در برابر نهضت مشروطیت است.
بی گمان, نقش کلیدی در به کار گرفتن اهرمهایی که به نهضت مشروطیت انجامید, داشتند. تاریخ مشروطیت, آکنده از میدان داری و نقش آفرینی آنان در گوناگون عرصه هاست.
آن چه به گفته دوست و دشمن, نقش آنان را در این میدان برجسته و چشم گیر نمایاند و سبب واهمه و واپس نشینی دشمن شد, هماهنگی, همراهی, همدلی و برادری آنان در تمامِ آنات نهضت و همه فراز و نشیبهای حرکت بود.
فتنه بزرگتر کدام است؟ قال أمير المؤمنين عليه السلام: «قصم ظهري إثنان عالم متهتك، و جاهل متنسك، فالجاهل يغش الناس بتنسكه، و العالم يغرهم بتهتكه» بحار الانوار ج 2، ص 111. همواره جریان حق با دو گروه افراط کننده و تفریط کننده نسبت به حق، روبرو بوده است، امام خامنه ای هم بارها، از جمله در ۱۴ خرداد ۷۶، به این دو گروه (متهتک در برابر حق و منفعل در برابر باطل و نیز گروه متحجر و خوارجی) اشاره کرده اند. الحمد لله پیوند مبارک “امام و امت” توانست طی سالهای ۸۴ و ۸۸، متجددین لیبرال مسلک را شکست دهد، اینک نوبت فتنه بزرگتر؛ یعنی خوارج و علمای متنسک و به قول امام خمینی، آخوندهای احمق و بیشعور است. از جوانان بیدار دانشگاه چیزی عایدشان نشد، سرفتنه را به سمت حوزه کج کردند. حالا نوبت طلاب و فضلای انقلابی است که در برابر براندازان بایستند.
شكي نيست كه ديدگاه مكاتب و افراد نسبت به حقوق و مسؤوليتهاي بشر، با توجه به نوع جهانبيني آنها متفاوت خواهد بود . اين مطلب كه انسان از چه حقوقي برخوردار است، و چه مسؤوليتهايي بر دوشش دارد بستگي به اين دارد كه انسان چيست؟ و از چه ابعاد وجودي برخوردار است؟
در ميان موجوداتي كه در جهان طبيعت زندگي ميكنند، انسان از ويژگيهايي برخوردار است كه مقام او را از ديگر موجودات ممتاز نموده است . ريشه اين ويژگيها و امتيازات اين است كه او گذشته از حيات طبيعي و غريزي، از حيات روحاني و عقلي نيز برخوردار است . حيات روحاني و عقلاني انسان بعد اصيل و بنيادين شخصيت انسان را تشكيل ميدهد . اين بعد از حيات و شخصيت انسان در قلمرو قدرت و اختيار او قرار دارد و او ميتواند در چگونگي شكل گرفتن و فعليتيافتن آن تاثيرگذار باشد .
ویژگیهای انسان شایسته (6)
6. شایستگیهای اخلاقی
تبیین
کلمه اخلاق جمع خُلْق و خُلُق شکل درونی انسان است. چنانکه خَلق شکل ظاهری و صوری اشیاء است. ملکات و صفات روحی و باطنی که در انسان است اخلاق نامیده میشود و به اعمال ورفتاری که از این خُلقیات ناشی میگردد نیز اخلاق میگویند. اخلاق انسان بر دو نوع است:
1. فطری و طبیعی 2. اکتسابی و اختیاری.
شایستگیهای اخلاقی، فضایل و ملکاتی است که آن را محاسن اخلاق مینامند که با ریاضتهای علمی و عملی به دست میآید مانند: حسن خلق و رعایت ادب، پرهیز از تملق، نداشتن حب جاه و مقام، وفای به عهد، عزّت نفس و … .
وحدت از مقدماتی است که اساس و انسجام یک نظام را تشکیل می دهد.
وحدت از مقدماتی است که اساس و انسجام یک نظام را تشکیل داده و رمز ماندگاری آن میباشد. رهبران جوامع براي رسيدن به اهداف خود، نياز دارند تا مردم را نسبت به سياستها، تصميمگيريها و تصميمسازيها راضي نگه دارند. از این جهت حاکمان جامعه با تمسک و دستاویز قرار دادن ایدئولوژی می خواهند عملکردها و دستاوردهای سیاسی و ضعفها و رفتارهای خود را با استناد به آن ایدئولوژی توجيه كنند. انسجام ناشي از اين القائات، لزوماً صحيح و يا نادرست نيست.
بزرگان اعتقاد دارند که براى اينكه ما بنيانهاى سياسى و اقتصادى و فرهنگى خود را مستحكم كنيم، پيشنياز اولى قطعى ما، ايجاد وفاق و وحدت كلمه است.
در این مقاله سعی شده است تا پس از تعریف «وحدت»، «وحدت ملی»، «وحدت ملی در نظامهای سیاسی» و همچنین تعریفی از وحدت ملی در نظام جمهوری اسلامی، به عوام تحکیمبخش و یا تهدیدزا برای وحدت ملی اشاره کنیم. سپس به بحث درباره «نتایج وحدت ملی» و «نقش رسانهها در وحدت ملی» پرداخته شده است.
دین و حکومت
برخی از اشکالات و شبهاتی که از سوی مخالفان ولایت فقیه مطرح میشود در واقع شبهاتی است که به دیدگاههای آنان درباره اصل اسلام به عنوان دینی از ادیان آسمانی بر میگردد، یعنی از تصورات و برداشتهایی که نسبت به آیین جهانی اسلام دارند ناشی میشود، از اینرو، ضرورت دارد که در آغاز به این گونه اشکالات و شبهات اشاره شود، و پاسخ آنها ذکر گردد.
تعظیم شعایر اسلامی
«شعایر» جمع شعار یا شعیره به معنای عبادت ها، نشانه ها و آداب و رسوم مذهبی یا ملی است[1] و «شعایر الهی نشانه هایی است که خداوند برای اطاعت خویش نصب کرده است.»[2] و مرکز و محوری است که مردم گرد آن اجتماع کرده، خدا را اطاعت و عبادت می کنند.
شعایر اسلامی ممکن است از نوع کردار، ایام و اماکن باشد که به شرح برخی از آنها می پردازیم.
الف – کردار
منظور از شعایر کرداری، اعمالی است که انجام دادن آنها جنبه شعاری دارد و علامت مسلمانی به حساب می آید مانند اذان، نماز جمعه و جماعت، حج و…
امکان رجعت ازدیدگاه عقل
پیش از آنکه به دلائل قرآنی و حدیثی رجعت بپردازیم، قبلاً امکان چنین پدیدهای را از نظر فلسفی و علمی بررسی میکنیم و آنگاه به سراغ قرآن میرویم.
نخست باید دانست که مسأله رجعت به جهان مادّی با مسألة حیات مجدّد در روز رستاخیز کاملاً مشابهت دارد و رجعت و معاد دو پدیدة همگون هستند،با این تفاوت که رجعت محدودتر بوده و قبل از قیامت به وقوع میپیوندد؛ اما در قیامت همة انسانها برانگیخته شده زندگی ابدی خود را آغاز میکنند. بنابراین کسانی که امکان حیات مجدّد را در روز رستاخیز پذیرفته اند، باید رجعت را که زندگی دوباره در این جهان است ممکن بدانند؛ و از آنجا که روی سخن ما با مسلمانان است و مسلمانان اعتقاد به معاد را از اصول شریعت خود می دانند، بنا بناچار باید امکان رجعت را نیز بپذیرند.
دین و حکومت
برخی از اشکالات و شبهاتی که از سوی مخالفان ولایت فقیه مطرح میشود در واقع شبهاتی است که به دیدگاههای آنان درباره اصل اسلام به عنوان دینی از ادیان آسمانی بر میگردد، یعنی از تصورات و برداشتهایی که نسبت به آیین جهانی اسلام دارند ناشی میشود، از اینرو، ضرورت دارد که در آغاز به این گونه اشکالات و شبهات اشاره شود، و پاسخ آنها ذکر گردد.
بخش اول
دین و سیاست
جدا انگاری دین و دنیا!
برخی بر این باورند که دین از دنیا جداست، و نباید دین و مقدّسات دینی را با دنیا و مسائل دنیوی درآمیخت، و اهداف عالی و تعالی بخش دین را خرج دنیا کرد، تا در نتیجه از آن اهداف عالی دینی و قدسی باز ماند[1].