7. مفطرات
· به کارهایی که روزه را باطل میکند «مفطرات روزه» میگویند.
1. خوردن و آشامیدن
1. اگر روزه دار عمداً و آگاهانه چیزی بخورد یا بیاشامد روزهی او باطل میشود، خواه آن چیز از خوراکیها و آشامیدنیهای معمول باشد و خواه از چیزهای غیرخوراکی مانند کاغذ یا پارچه و امثال آن و خواه زیاد باشد یا کم، مانند قطرههای بسیار کوچک آب یا خردهی کوچکی از نان. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م17)
2. اگر روزهدار چیزی را که لای دندان مانده است عمداً فرو ببرد، روزهاش باطل میشود، اما اگر علم به وجود باقیماندهی غذا در لای دندانها و یا علم به رسیدن آن به حلق نداشته و یا فرو رفتن آن عمدی و با التفات نبوده روزه باطل نمیشود. (اجوبة الاستفتاءات، س 764 و استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م 18)
3. خوردن و آشامیدن از روی سهو و فراموشی روزه را باطل نمیکند و تفاوتی هم بین اقسام روزه از واجب و مستحب نیست. (اجوبة الاستفتاءات، س 764و 797 استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م23)
4. فرو بردن آب دهان روزه را باطل نمیکند. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م19)
5. احتیاط واجب آن است که روزهدار از استعمال آمپولهای مقوّی یا مغذّی، یا آمپولهایی که به رنگ تزریق میشود و نیز انواع سِرُمها خودداری کند، ولی تزریق آمپول در عضله یا برای بی حس کردن و نیز دارو گذاشتن در زخمها و جراحتها اشکال ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 767 و استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م 20)
6. احتیاط واجب آن است که روزهدار از مواد مخدری که از راه بینی یا زیر زبان جذب میشود خودداری کند. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م21)
7. اگر موقعی که مشغول خوردن غذا است بفهمد صبح شده، باید لقمه را از دهان بیرون بیاورد، و اگر عمداً آن را فرو ببرد روزهاش باطل است. (وظیفهی کسی که عمداً روزه را باطل کرده است بعداً گفته خواهد شد). (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م22)
· 8. فرو بردن اخلاط سر و سینه تا به فضای دهان نرسیده روزه را باطل نمیکند, اما اگر داخل فضای دهان شود احتیاط واجب آن است که آن را فرو نبرد. (اجوبة الاستفتاءات، س 799)
9. هرگاه خوردن قرص در حال روزه برای درمان فشار خون ضروری باشد اشکال نددارد, ولی با خوردن آن، روزه باطل میشود (بر استفاده ازقرص جهت درمان، عنوان خوردن صدق میکند). (اجوبة الاستفتاءات، س 768و 769)
10. خونی که از لثه بیرون میآید تا آن را فرو نبرده است روزه باطل نمیشود و چنانچه در آب دهان مستهلک شود (و از بین برود) محکوم به طهارت است و بلعیدن آن اشکال ندارد و مبطل روزه نخواهد بود، و همچنین در صورت شک در همراه بودن آب دهان با خون، فرو بردن آن اشکال ندارد و به صحت روزه ضرر نخواهد زد. (اجوبة الاستفتاءات، س 763و 765)
توجه
· به صرف بیرون آمدن خون از دهان، روزه باطل نمیشود، ولی واجب است از رسیدن به آن حلق جلوگیری کند. (اجوبة الاستفتاءات، س 759)
2. جماع (آمیزش جنسی)
1. آمیزش جنسی روزه را باطل میکند، هرچند منی بیرون نیاید. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م25)
2. اگر فراموش کند که روزه است و آمیزش جنسی کند، روزهی او باطل نمیشود، ولی هر لحظه که یادش آمد باید فوراً از حال آمیزش خارج شود وگرنه روزهاش باطل است. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م26)
3. استمنا (خود ارضایی جنسی)
1. اگر روزهدار عمداً کاری کند که منی از او بیرون بیاید روزهاش باطل میشود. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م27)
2. محتلم شدن در روز (خروج منی در حال خواب) روزه را باطل نمیکند, و هرگاه روزهدار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم میشود، لازم نیست از خواب خود جلوگیری کند. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م28)
3. اگر روزهدار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود واجب نیست از آ« جلوگیری کند. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م29)
4. دروغ بستن به خدا و پیامبران و معصومین (علیهم السلام)
1. دروغ بستن به خدا و پیامبر ان و معصومین (علیهم السلام) بنابر احتیاط (واجب) موجب باطل شدن روزه میشود، هرچند بعداً توبه کند و بگوید که دروغ بسته است. (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م30)
2. نقل روایاتی که در کتب آمده است و انسان نمیداند که دروغ باشد، اشکال ندارد، هر چند احتیاط (مستحب) آن است که آنها را با نسبت به آن کتاب نقل کند (مثلاً بگوید: در فلان کتاب چنان نوشته شده است که پیامبر (صل الله علیه واله و سلم) فرمود…). (استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م31)
5. رساندن غبار غلیظ به حلق
1. روزه دار بنابرا حتیاط واجب باید غبار غلیظ را، مانند غباری که از جارو کردن زمین خاکی بر میخیزد فرو ندهد، ولی صرف داخل شدن غبار در دهان و بینی بدون این که به حلق برسد روزه را باطل نمیکند، همچنین دود سیگار و دیگر دخانیات بنابر احتیاط واجب روزه را باطل میکند. (اجوبة الاستفتاءات، س 800 و استفتا از دفتر معظم له، باب روزه، م 32)
2. هرگاه روزهدار مبتلا به تنگی نفس شدید، مادهیی را به کار ببرد که از هوای فشرده همراه با دارویی هرچند به صورت گاز یا پودر تشکیل شده و وارد حلق میشود، صحتروزهاش محل اشکال است و در صورتی که روزه گرفتن بدون استعمال آن ممکن نیست یا مشقت دارد جایز است از آن استفاده کند، ولی احتیاط (واجب) آن است که مبطل دیگری انجام ندهد و در صورت تمکن (بدون استفاده از آن) روزهها را قضا نماید. (اجوبة الاستفتاءات، س 762)