مقدمه
خداوند پيش از آفرينش آدم به شان و منزلت و جايگاه اجتماعي او تصريح كرده ،مي فرمايد :
اني جاعل في الارض خليفه (بقره :30)
من در زمين جانشيني خواهم گماشت .
بنابراين ، محور و رهبر جامعه ي انساني ، خليفه ي الهي و انسان است كه از سوي خدا انتخاب و به مردم معرفي مي شود. اين انسان برگزيده كه امام ناميده مي شود ، داراي ولايتي تكويني و تشريعي است و مردم نيز موظف اند امامت و رهبري او را بپذيرند ، به كمك او بشتابند و در اجراي شريعت آسماني با او همكاري كنند ، امر و نهي او را اجرا نمايند و جامعه ي خويش را بر اساس خواست و مشيت الهي بسازند تا به سعادت و كمال نايل آيند. دو عنصر اصلي ايمان و عمل صالح ، زير ساخت چنين جامعه اي را تشكيل مي دهد:
وعد الله الذين آمنوا منكم و عملوا الصالحات ليستخلفنهم في الارض كما استخلف الذين من قبلهم و ليمكنن لهم دينهم الذي ارتضي لهم و ليبدلنهم من بعد خوفهم امنا يعبدونني لا يشركون بي شيئا(نور: 55)
خدا به كساني از شما كه ايمان آورده و كارهاي شايسته كرده اند ، وعده داده كه حتما آنان را در زمين جانشين (خود) قرار دهد ، همان گونه كه كساني را كه پيش از آنان بوده اند جانشين قرار داد و آن ديني را كه بر ايشان پسنديده است به سودشان مستقر كند و بيمشان را به ايمني مبدل سازد تا مرا بپرستند و چيزي را با من شريك نگر دانند.
از سوي ديگر ، تاريخ گواهي مي دهد كه هر گاه جامعه اي بر اساس ايمان و عمل صالح و بر محور رهبر الهي شكل گرفته ، مورد رشك و كينه ي كافران و مشركان واقع شده و آنان به مصاف مومنان آمده اند ، ولي دلاور مردان ميدان توحيد به فرمان دهي ولي خدا و رهبر آسماني خويش از آيين و جان و مال و ناموس خويش در برابر دشمنان ، جانانه دفاع كرده اند ،
و كاين من نبي قاتل معه ربيون كثير فما و هنوا لما اصابهم في سبيل الله و ما ضعفوا و مااستكانوا و الله يحب الصابرين.(آل عمران ، 146)
و چه بسا پيامبري كه مردان الهي فراواني همراه او كار زار كردند و در برابر آنچه در راه خدا به آنان رسيد ، سستي نورزيدند و ناتوان نشدند و تسليم نگشتند و خداوند شكيبايان را دوست دارد .
بدين ترتيب معيار حق يا باطل بودن طرف جنگ و نبرد را شاخص « في سبيل الله» تعيين مي كند ؛
الذين آمنوا يقاتلون في سبيل الله والذين كفروا يقاتلون في سبيل الطاغوت (نساء : 76)
كساني كه ايمان دارند در راه خدا كارزار كنند و كافران در راه طاغوت مي جنگند.
و رهبر و پيشوا و بيان كننده ي راه خدا نيز كسي جز ولي خدا و پيامبر و امام معصوم نيست كه در طول ولايت خدا بر امت ولايت دارند ،
انما وليكم الله و رسوله والذين آمنوا…(مائده:55)
ولي شما تنها خدا و پيامبر او است و كساني كه ايمان آورده اند.
امام و پيامبر هر گاه در مكان يا زماني ميان مردم حضور نداشته باشند ، افراد واجد شرايطي را به نيابت از خود بر آنان مي گمارند تا نظام سياسي ، اجتماعي اسلام ر در ميانشان به اجرا گذارند. چنان كه رسول خدا پس از فتح مكه جواني به نام « عتاب» را به ولايت آن شهر منصوب كرد و از آن جا به سوي طائف عزيمت نمود . و امير مومنان (ع) نيز با رسيدن به حكومت ، والياني را بر استان هاي مكه ، بصره ، آذربايجان ، فارس ، اهواز ، مصر و … منصوب كرد و در ابتداي فرماني كه براي مالك اشتر تدوين كرد ، مرقوم فرمود:
اين ميثاق نامه را بنده ي خدا – علي ، امير مومنان – براي مالك اشتر صادر كرده است ،زماني كه او را زمام دار مصر نمود تا اقتصاد آن ديار را سامان دهد ،با دشمنانش پيكاركند ، اهل آن ديار را به شايستگي وادارد و شهر هايش را آباد نمايد.1
و در نامه ي ديگري كه همان زمان براي مردم مصر فرستاد نوشت :
يكي از بندگان خدا را به سوي ديارتان فرستادم كه هنگام نا امني ، خواب به چشمش راه نمي يابد و در هنگام ترس و اضطراب از دشمن هراس ندارد ،نسبت به تبهكاران از شعله ي آتش سوزنده تر است … سخنش را بشنويد و فرمانش را – هر جا مطابق حق است – اطاعت كنيد . هر گاه دستور پيشروي داد به پيش برانيد و هر گاه دستور توقف داد توقف كنيد كه پيش روي و عقب نشيني او هم به فرمان من است .2
همان طور كه در نامه ياد شد ، مردم موظفند در غيبت امام معصوم عليه السلام در همه ي امور حكومتي از نايب او پيروي كنند ، نظام و كيان اسلام را پاس دارند و از تماميت آن در برابر هر گونه ، حمله ي دشمن دفاع نمايند و همه ي نظام هاي سياسي ، اجتماعي ، نظامي ، اقتصادي ، تربيتي ، فرهنگي ، قضايي و اجرايي كشور اسلامي را بر اساس نظرات او – كه همان نظر اسلام و رهبر معصوم است – اداره نماييد و منظور از ولايت مداري نيز همين است .
ايمان ، انگيزه ي تاسيس سپاه
بر اساس رهنمود هاي قرآن و عترت ،نظام حكومتي جامعه ي اسلامي بايد به دست پيامبر ، امام يا نايب آنها شكل گيرد و اداره شود. چنين نظامي پس از صدر اسلام در بهمن 1357 در ايران زمين شكل گرفت و جوانان مومن و انقلابي به رهبري ، مجتهدي جامع الشرايط « جمهوري اسلامي ايران» را بنياد نهادند و براي حفظ كيان انقلاب و نظام به طور خود جوش و با احساس مسئوليت ،نهاد انقلابي «سپاه پاسداران انقلاب اسلامي » را تاسيس كردند . امام خميني (ره) نيز آن را پذيرفت و مورد تقدير قرار داد:
من از شما تشكر مي كنم كه خودتان بدون اينكه غير از خدا يك كسي وا دارتان بكند – اين چيزي است كه از مبدا الهي جوشش پيدا كرده – خودتان وارد اين ميدان شديد . اين طور نبوده است كه يك كسي بيايد شما را وادار كند ، سر تا سر ايران يك دفعه، سپاه پيدا شد … مساله الهي بو د ، وقتي كه ديدند يك مطلبي است كه براي حفظ مملكت اسلامي است و اين اطاعت خداست ، از سر تا سر ايران ديديم كه يك دفعه جوشش پيدا كردند ،از متن ملت اسلامي جوشش پيدا كردند و خودشان هم تنظيم امور را كردند و خودشان هم كارها را درست كردند… شما الان جزء جنود الهي هستيد . جند الله شما هستيد ، شما لشكر خداييد.3
همچنين امام (ره) بر اساس عقيده ي صحيح و واقعي خويش ، انقلاب و نظام را در خدمت اسلام و شريعت محمدي (ص) مي دانست و سپاه و ملت را به پاسداري از آن ترغيب كرد:
ما از شما مي خواهيم كه اين مرز ها را خودتان حفظ كنيد ، مملكت امروز مال خود شماست ، ديروز اجانب در آن تصرف داشتند ، امروز يك مملكتي است اسلامي ، يك مملكتي است مال پيغمبر اسلام ،يك مملكتي است مال امام زمان – سلام الله عليه – مملكت از آن وجود مقدس است و ما همه پاسداران آن هستيم و بايد اين مملكت را حفظ كنيم ، هر كس به هر اندازه اي كه مي تواند و شما جوان هاي مسلح به آن مقداري كه مي توانيد بايد مرزها را حفظ كنيد .4
بنابراين ، انگيزه اصلي تاسيس سپاه و روح حاكم بر آن ، همان ايمان و اعتقاد به ولايت و حاكميت ديني صحيح و سرباز اسلام و پيامبر و امام زمان بودن است . پيروي و اطاعت از ولي فقيه نيز ، شرط اساسي و لازم مشروعيت سپاه است و هويت انقلابي و اسلامي بودن آن را رقم مي زند كه بزرگ ترين امتيازش نيز محسوب مي شود.
ولايت پذيري و مشروعيت سپاه
بحث مشروعيت امروزه بر سر زبان ها ست و هر يك از نظام هاي حكومتي دنيا مي كوشند خود را مشروع جلوه دهند ، ولي بر اساس اعتقاد و مباني تشيع ، تنها نظامي مشروع محسوب مي شود كه برگرفته از اذن و اجازه ي الهي باشد . خداوند نيز نظر خود را در قرآن و در كلام پيامبر بيان فرموده كه همام « نظام امامت» است . سپاه پاسداران انقلاب اسلامي افتخار دارد كه در سلسله مراتب فرمان دهي ، تحت امر نايب امام معصوم – يعني ولي فقيه – انجام وظيفه مي كند و مشروعيت مي يابد. طبق اصل يكصد و دهم قانون اساسي نيز فرمانده كل سپاه بايد از سوي ولي فقيه تعيين شود و نيز نماينده اي از سوي رهبري بر كليه ي امور سپاه نظارت مي كند. امام راحل طي حكمي به نماينده ي خويش در سپاه مرقوم فرمود:
با كمال دقت در تطبيق قوانين و تصميمات شوراي سپاه پاسداران با احكام اسلام كوشش نماييد و همچنين بر خط فكري و اعتقادي سپاه در سراسر ايران نظارت دقيق نموده و از انحرافات و تخلفات با كمال قاطعيت جلوگيري مي نماييد.5
در اساس نامه ي سپاه نيز سپاه چنين تعريف شده است :« نهادي است تحت فرمان دهي عالي مقام رهبري و از نظر سياسي و عقيدتي تابع ولايت فقيه بوده ، پرورش و آموزش اعضاي سپاه طبق تعاليم و موازين اسلامي و مبتني بر رهنمود هاي ولايت فقيه در زمينه هاي عقيدتي ، سياسي و نظامي » 6
خوشبختانه اين نهاد نو پاي انقلاب در همان ماه هاي نخست تولد خويش رضايت نايب امام زمان (عج) را كسب نمود و حضرت امام (ره)فرمود:
من از سپاه راضي هستم و به هيچ وجه نظرم از شما بر نمي گردد. اگر سپاه نبود كشور هم نبود ،من سپاه پاسداران را بسيار عزيز و گرامي مي دارم. چشم من به شماست ، شما هيچ سابقه اي جز سابقه ،اسلامي نداريد. سلام مرا به همه برسانيد . من از همه ي شما متشكرم ، من به همه دعا مي كنم.7
همچنين امام (ره) بر ولايت مداري و درستي راه سپاه تاكيد كرده ، مي فرمايد:
شما ها امروز فرزندان اسلام هستيد ، شما ها امروز فرزندان رسول خدا هستيد ، خدمت به ديانت اسلام مي كنيد و در راه خدا قيام كرديد ، پاسداران قرآن كريم هستيد ، پاسداران اسلام مقدس هستيد .8
و نيز خدمات سپاه پاسداران را مايه ي افتخار و مباهات مي داند:
من وقتي شما جوان ها را مي بينم كه با صداقت ، با سلامت روح فعاليت براي اسلام مي كنيد و خودتان را در معرض خطر مرگ قرار مي دهيد ، مباهات مي كنم ، افتخار مي كنم كه در بين مسلمان ها يك همچو جوان هاي رشيد متعهد هست.9
جلوه هاي ولايت مداري
1- ايمان و التزام عملي:
تبعيت و پيروز از ولايت فقيه جزو باروهاي اعتقادي شيعه است و براي بر پايي اسلام راستين و اجراي قوانين مترقي آن ، امري ضروري است و همان طور كه در زمان حضور پيامبر و امام معصوم بايد از روي صداقت و اخلاص و كمترين شك و ترديد آنان را باور داريم و بدون چون و چرا فرمانشان راگردن نهيم ، در زمان غيبت نيز همگان موظفيم دستورات ولي فقيه را در همه ،سطوح مملكت به اجرا در آوريم و از جان و دل ملتزم باشيم ؛
فلا وربك لا يومنون ختي يحكموك فيما شجر بينهم ثم لا يجدوا في انفسهم حرجا مما قضيت ويسلمواتسليما(نساء:65)
به پروردگارت سوگند كه ايمان نمي آورند مگر آنكه تو را در مورد آنچه ميانشان مايه ي اختلاف است داور گردانند. آنگاه از حكمي كه كرده اي در دل هاي شان احساس ناراحتي نكنند و كاملا سر تسليم فرود آورند.
شهداي گرانقدر انقلاب و دفاع مقدس ، اين ايمان و التزام را با خون خويش امضا كردند. و با دفاع جانانه از نظام ولايت فقيه ، سر افرازي و سربلندي مسلمانان را در جهان كنوني رقم زدند . به عنوان نمونه ،شهيد صفت الله مقدم در وصيت نامه اش خطاب به امام نوشته است :
رهبر عزيز ، لحظه ي نمايان شدنت را در برابر سربازانت در حسينيه ي جماران به ياد مي آورم ، آن چهره ي معصوم و عاشقانه ات در نظرم تكرار مي شود ،نمي توانم خود را كنترل كنم . امام عزيز تر از جانم ! در برابر عظمتت ، در برابر نداي به حقت ، هيچ ندارم بجز جان بي ارزشي كه اميدوارم به آن بزرگواريت اين هديه نا قابل را قبول فرموده و مرا شرمسار ننمايي !10
شهيد يوسف حسيني نيز مي نويسد:
عزيزان ، در راه خدا و اسلام و قرآن و امام خميني خدمت كنيد و اين بت شكن زمان و اين ابراهيم زمان را ياري نماييد كه او ياور دين خداست ، در راه خدا جهاد كنيد و همواره در كنار اين جهاد ، با نفس را نيز قرار دهيد ، عزيزان من تا زماني كه در راه خدا هستيد ، پيروزيد و تا زماني كه در دنيا دشمني براي اسلام و مسلمين هست هرگز تفنگ را بر زمين نگذاريد.11
التزام عملي و اطاعت همه جانبه از ولي فقيه ، همان التزام عملي به اسلام و اطاعت از پيامبر و امام است چرا كه به تعبير امام راحل :
فقط فقهاي عادلند كه احكام اسلام را اجرا كرده ، نظامات آن را مستقر مي گردانند ، حدود و قصاص را جاري مي نمايند ، حدود و تماميت ارضي وطن مسلمانان را پاسداري مي كنند ، خلاصه اجراي تمام قوانين مربوط به حكومت به عهده ي فقهاست … همان طور كه پيغمبر اكرم (ص) مامور اجراي احكام و برقراري نظامات اسلام بود و خداوند او را رئيس و حاكم مسلمين قرار داده و اطاعتش را واجب شمرده است. فقهاي عادل هم بايستي رئيس و حاكم باشند و اجراي احكام كنند و نظام اجتماعي اسلام را مستقر گردانند.12
بسيار روشن است كه فقيه عادل بودن همراهي و پشتيباني مردم توان چنين كاري را ندارند. بنابراين با وجود فقيه عادل و حضور او در صحنه بر مسلمانان واجب مي شود كه او را ياري رسانند تا حكومت اسلامي را برقرار سازد و نظامات آن را بر جامعه حاكم كند و پس از آن نيز بر فرد جامعه ي اسلامي لازم و ضروري است كه با رهبري درتحقق اهداف اسلامي همكاري نمايند ، چنان كه پاسداشت و حمايت از ولايت فقيه بر ولي فقيه نيز ضروري است .رهبر فرزانه انقلاب در اين باره فرمود:
اين اصل (ولايت فقيه) همان ذخيره ي پايان نا پذير است كه بايد مشكلات نظام جمهوري اسلامي را در حساس ترين و خطرناك ترين گردنه ها ي مسير پر خطر جمهوري اسلامي حل كند و گره هاي نا گشودني را بگشايد … اين جانب … با همه ي وجود و توان از اين اصل و لوازم آن دفاع خواهم كرد و به كمك الهي به تكليف خود در همه ي موارد عمل خواهم كرد ، خدشه در التزام به ولايت فقيه و تبعيت از رهبري ، خدشه در كليت نظام اسلامي است و اين جانب اين را از هيچ كس و هيچ دسته و گروهي تحمل نخواهم كرد.13
2- تداوم راه انبيا:
پس از شكافته شدن فرق جانشين بلا فصل پيامبر در مسجد كوفه (41ق) و جدا شدن سر امام حسين (ع) در كربلا (61ق) تشكيل حكومتي اسلامي به آرزويي دست نيافتني بدل شد .اما امامان معصوم و فقيهان و مصلحان در طول چهار ده سده ، چراغ اميد را در دل مومنان ، روشن نگاه داشتند تا آن كه رخداد شكفت انگيز انقلاب اسلامي ، زمينه ي بر پايي حكومت اسلامي را فراهم آورد و يكي از عالمان رباني – كه پيامبر آنان را وارثان پيامبران معرفي كرده بود – درفش پيروزي جبهه ي توحيد را بر دوش گرفت و نظام مقدس جمهوري اسلامي را تاسيس كرد . رهبر كبير اين نهضت عظيم ، با درك موقعيت خطير انقلاب و ولايت فقيه ، سپاه پاسداران را در راستاي راه انبيا و صراط مستقيم الهي يافت و بر مراقبت و تداوم آن همت گماشت . چنان كه خود فرمود:
همه ما و همه ملت بايد پاسدار باشد و پاسدار اسلام و قران كريم باشد ، اين راه مستقيم است ، راه پاسداري از اسلام ، راه مجاهده در راه اسلام ، در راه خدا ، اين راه مستقيم است . اين همان صراط مستقيمي است كه شما در نماز از خدا مي خواهيد . انحراف پيدا نكنيد كه انحراف ، يك طرفش مغضوب عليهم است و يك طرفش والضالين است .14
امام خميني با الهام از آيه ي « و قاتلوهم حتي لا تكمون فنتة و يكون الدين لله(بقره :193)با آنان بجنگيد تا ديگر فتنه اي نباشد و دين ، مخصوص خدا شود» . در انديشه ي رهايي همه ي مستضعفان – چه مسلمان و چه غير مسلمان – از سلطه مستكبران بود و چنين كاري را با تجربه ي موفق سپاه پاسداران ، شدني مي دانست. ايشان تشكيل و آموزش و سازماندهي ارتش بيست ميليوني بسيج را بر عهده ي سپاه نهاد و در پي آن خواستار شكل گيري هسته هاي مقاومت بسيج در سراسر دنيا شد،
بايد بسيجيان جهان اسلام در فكر ايجاد حكومت بزرگ اسلامي باشند و اين شدني است ، چرا كه بسيج تنها منحصر به ايران اسلامي نيست ، بايد هسته هاي مقاومت را در تمامي جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ايستاد . شما در جنگ تحميلي نشان داديد كه با مديريت صحيح و خوب مي توان اسلام را فاتح جهان نمود. شما بايد بدانيد كه كارتان به پايان نرسيده است ، انقلاب اسلامي درد جهان نيازمند فداكاري هاي شماست ، مسئولين كه تنها با پشتوانه ي شماست كه مي توانند به تمامي تشنگان حقيقت و صداقت اثبات كنند كه بدون امريكا و شوروي مي شود به زندگي مسالمت آميز توام با صلح و آزادي رسيد.15
رهبر فرزانه انقلاب حضرت آيه الله خامنه اي نيز با همين ديدگاه سپاه را ارزيابي مي كنند:
سپاه پاسدارن انقلاب اسلامي كه مولود مبارك انقلاب اسلامي است در همه ي جهان پس از صدر اسلام پديده ي بي سابقه اي است . اين پديده در حقيقت ، مظهر عيني و مجسمي است براي شعارهاي انقلاب اسلامي ، شعار ايستادگي در مقابل همه ي قدرت هاي بزرگ با سلاح اتكاي به خدا ، شعار غلبه ي خون بر شمشير و شعار حركت براي نجات مستضعفان .16
همچنين با اشاره به سخنان ياد شده امام عزيز در بيان آن مي فرمايد:
ماموريت سوم ، همان چيزي است كه امروز سپاه پاسداران در قالب سپاه يا نيروي قدس از آن ياد مي كند و امام بزرگوارمان تشكيل هسته هاي مردمي حزب الله را در سراسر جهان را يكي از آرزوهاي خود و يكي از دستورهاي كار آينده ي انقلاب اسلامي درد سطح جهان قرار دادند. بي شك ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ،در اين مورد ماموريتي خواهد داشت . ما نمي گوييم به جاي لشكر كشي مي كنيم و در امور ديگران دخالت خواهيم كرد ، اما مي گوييم كه نيروي نظامي منظم انقلابي مجرب در اولين كشوري كه با انقلاب اسلامي پديد آمده است ، يقيناً در قبال هسته هاي مسلح حزب الله در سراسر جهان خالي از مسئوليت نيست ، كيفيت اين مسئوليت بايستي به تناسب و مقتضيات روشن بشود.17
3- پاسداشت ارز ش ها
انقلاب اسلامي ،انقلاب ارزشي و فرهنگي است و زدودن ارزش هاي جاهلي و جايگزين كردن فرهنگ و ارزش هاي اسلامي در جامعه ،مهم ترين وظيفه ي آن را تشكيل مي دهد و سپاه – به عنوان بازوي توانمند انقلاب و نظامي اسلامي – بايد اين مهم را در دو عرصه تحكيم بخشد ، نخست پايبندي به ارزش ها و عمق بخشيدن آن در درون سازمان و اعضاست كه به طور مرتب از سوي امام راحل و مقام معظم رهبري گوشزد شده است :
سعي كنيد روح ايمان و اسلاميت را در پرسنل زنده نگه داريد ،اگر روح اسلام در افراد باشد همان طور كه امروز در سر تا سر جبهه ها مي بينيد ، همه ي مسائل حل مي شود.18
آگاهي و هوشياري و ايمان مذهبي و همه اينها در سطح سازمان ، روز به روز بايد توسعه پيدا كند. برادران عزيز ! ما هر چه داريم از ايمان داريم ، آنچه كه يك ملت را زنده مي كند ، آنچه به افراد استقلال مي دهد ،آنچه به او شجاعت مي دهد ،آن ايمان است ،ملت بي ايمان مرده است … اين ايمان آگاهانه بايد در سطح سازمان افزايش بيابد ، فرمان دهان و كساني كه در رده هاي بالاتر هستند اين را در نظر بگيرند و به صورت يك معيار و يك ارزش در سطح سازمان گسترش بدهند.19
دوم دفاع از ارزش ها كه در راس همه ارزش ها ، اسلام عزيز و انقلاب اسلامي است نظر امام راحل دراين مورد نيز چنين است :
سپاه پاسداران و چه ساير قواي انتظامي و نظامي و غير انتظامي و چه ساير ملت ،همه توجه داشته باشند كه وظيفه داريم كه اين اسلامي كه الان به ما رسيده حفظش كنيم تا آن فرد آخري هم كه خداي نخواسته كشته مي شود موظف است برا حفظ اسلام ، براي دفاع از ملت ، دفاع از كيان اسلامي ، دفاع از كشور اسلامي تا آن آخر ،زن و مرد ، بچه و بزرگ مكلف اند كه دفاع كنند.20
فرماندهي معظم كل قوا نيز مي فرمايد:
شما بايد براي انقلاب آماده هر گونه پاسداري باشيد… شما نسبت به مسائل ارزشي جامعه و انقلاب نمي توانيد بي تفاوت باشيد .21
و خطاب به بخشي از فرماندهان و مسئولان سپاه مي فرمايد:
همه به معناي درستي كلمه مرزبانيد ، بعضي مرزبان نظامي در مقابل مهاجميني كه اگر چه كارشان تعرض به مرزها و سرزمين هاي مرزي است ، اما تعرض واقعي آنها به اسلام و نظام اسلامي است ، همچنان كه معلوم است . و چه مرزبانان سياسي و اعتقادي و فكري كه جلو نفوذ دشمن را در فضاي فكري و معنوي و سياسي و روحي سپاه مي گيريد ،اينها همه اش مرزباني است . امروز برادران عزيز ! نظام اسلامي ،اسلام و مسلمين بيش از همه ي ادوار گذشته كه ما ها با آن آشنا هستيم و مي دانيم ،نيازمند مرزباني دلسوزانه و مسئولانه است.22
بدين ترتيب تشكيلات سپاه و اعضاي آن بر اساس ميثاقي كه با ولايت بسته اند ، موظفند در انديشه و عمل و اخلاق فردي و اجتماعي و خانوادگي ، هميشه و همه جا تقويت كننده ي ارزش هاي والا و بي نظير اسلام راستين باشند و در برابر تهاجم فرهنگي بلكه ناتوي فرهنگي دشمنان بر فضايل اخلاقي و عمل صالح و ايمان خود و ديگران پاي فشارند . به ياد داريد كه حفظ ارزش ها بر محور ولايت ، اصلي قرآني است و خداوند آن را در آخر سوره ي فتح چنين بيان كرده است :
محمد (ص) پيامبر خداست و كساني كه با اويند بر كافران ، سختگير و با همديگر مهربانند. آنان را در ركوع و سجود مي بيني ، فضل و خشنودي خدا را خواستارند. مشخصه ي آنان بر اثر سجود در چهره هاي شان است . اين صفت ايشان است در تورات و مثل آنها در انجيل چون كشته اي است كه جوانه ي خود بر آورد و آن را مايه دهد تا ستبر شود و بر ساقه هاي خود بايستد و دهقانان را به شگفت آورد تا از انبوهي كافران را به خشم در اندازد. خدا به كساني كه ايمان آورده و كارهاي شايسته كرده اند آمرزشي و پاداش بزرگي وعده داده است.
4- پيروي از اسلام فقاهتي
سپاهيان علاوه بر پيروي از ولي فقيه – كه در راس هرم رهبري جمهوري اسلام قرار دارد –بايد از دكترين ولايت فقيه و اسلام فقاهتي در جهان اسلام حمايت كنند ، زيرا به تعبير امام كاظم عليه السلام :
ان المومنين الفقهاء حصون الاسلام كحصون سور المدينه لها.23
مومنان فقيه دژهاي استوار اسلامند مانند دژهاي ديوار شهر.
امام راحل نيز فرمود:
ضد انقلاب و اجانب علاوه بر روحانيت به سپاه هم حمله مي كنند . از اين حملات انسان مي فهمد كه سپاه براي ايران و اسلام مفيد است ، سپاه بايد بيشتر از اين تابع اسلام فقاهت شود .24
بايد توجه كنيد كه اسلام همان است كه از صدر اسلام تا كنون فقها آ ن را حفظ كرده اند…
سعي كنيد اسلامتان از روحانيت جدا نشود و با آنان كه اسلامشان با روحانيت مخالف است ، مخالفت كنيد ، متوجه باشيد از آنجا كه شما بيشتر زحمت مي كشيد ، از همه بيشتر ، متوجه شمايند تا شما را از بين ببرند.25
5-رشد سياسي
بصيرت ،آگاهي و بينش سياسي لازمه ي يك تشكيلات زنده و پوياست و سپاه بايد پا به پاي ولايت و فراتر از زمان بدان مجهز باشد ، زيرا به تعبير رهبر فرزانه انقلاب:
يك جنگجو و يك نظامي ارزشش آن وقتي است كه كار خود را به درستي بفهمد و جهت كار را بداند . بايد بداند كه اين تكليف و مسئوليت است … شما براي ايفاي نقش خود بايد به روشني جهت و ماهيت كار خود را بدانيد و اين وقتي است كه شما آگاهي و سياسي و ايدئولوژيك داشته باشيد و اسلام را كه تا اين تكليف را بر شما واجب مي كند بشناسيد و ضمن دانستن رابطه اين تكليف و اين عمل با اسلام ، جهت سياسي كشور خود را نيز بدانيد .
شهيدان والامقام و رزمندگان هشت سال دفاع مقدس از چنين ويژگي برخوردار بودند ، تو گويي بر بام زمان ايستاده اند و افق روشن جمهوري اسلامي را مشاهده مي كنند. به بخشي از وصيت نامه شهيد مرتضي موسوي كياني توجه كنيد:
شهادت اين واژه ي بزرگ كه هيچ چيز را نمي توان با آن مقايسه كرد كه شهادت بالاترين مردن هاست و شهادت سلاحي است كه هيچ قدرتي و ابر قدرتي نمي تواند با آن مقابله كند ، اين مرز پيروزي ماست كه ابر قدرت هاي شرق و غرب را به لرزه و وحشت انداخته است و بر سلاح هاي پيچيده ي آنها كه هر لحظه مدرن تر مي شود پيروز مي گرداند و مي بينيم امام عزيز مي فرمايد پيروزي را اسلحه نمي او رد ، پيروزي را خون مي آورد .26
رشد سياسي شهيد يوسف حسيني را نيز در جملات زير ملاحظه كنيد :
عزيزان ، در راه خدا و اسلام و قرآن و امام خميني خدمت كنيد و اين بت شكن زمان و اين ابراهيم زمان را ياري نماييد كه او ياور دين خداست . در راه خدا جهاد كنيد و همواره در كنار اين جهاد ، جهاد با نفس را نيز قرار دهيد. عزيزان من تا زماني كه در راه خدا هستيد ، پيروز هستيد و تا زماني كه در دنيا دشمني براي اسلام و مسلمين هست هرگز تفنگ را بر زمين نگذاريد .27
6-اقتدار سازماني
انتخاب آيه ي « واعدوا لهم ما استطعتم من قوه» در آرم سپاه بر اقتدار سازماني آن تاكيد دارد و نشان ولايت مداري آن نيز محسوب مي شود ؛ چرا كه هم قرآن مجيد و هم مقام رفيع ولايت ، چنين انتظاري از سپاه دارند. حضرت آيت الله خامنه اي مي فرمايد:
من به شما برادران ارتش و سپاه ،يك توصيه مستمر و موكد دارم و آن ،اين است كه سعي كنيد سهم نيروهاي مسلح را در اين مجموعه ي عظيم ملت ايران به بهترين وجهي ايفا كنيد … نيروهاي مسلح بايد كيفيت ، استواري ، سازماندهي مستحكم ، آموزش در حد اعلا و آمادگي روز افزون داشته باشند.28
نوآوري ،آموزش نوين ، ارتقاي سازمان ،ابتكار در ميدان هاي گوناگون نظامي ، اطلاعاتي و امنيتي ،مطالعات راهبردي و پرهيز از روز مرگي و عمل زدگي نيز در پرتو ولايت ، قابل دسترسي است ؛
در عرصه ي هر دانشي كه بشود و بتوان ،از جمله دانش نظامي و فنون نظامي گري و روش هاي نوين سازماندهي نظامي ، شما بايد بهترين را داشته باشيد. گروه هاي مشخصي بايد دائما ً در حال مطالعه باشند تا در مجموعه ي سپاه پاسداران ، هر روش نويني در سازماندهي كه كارآمد تر به نظر مي رسد روي آن كار كنند.29
شناخت دشمن ،توان رزم و توطئه هاي او و نيز سياست هاي براندازانه و ترفند هاي به كار گرفته اش ، لازمه ي اقتدار سازماني است . رهبر فرزانه ي انقلاب بر اين موضوع نيز چنين تاكيد مي كند:
تذكر مشفقانه ي اين جانب به شما عزيزان – كه مي دانم شما خود با همه ي دل آگاه ،آن را در مي يابيد – آن است كه تا حركت در خط اسلام ناب محمدي (ص) هست ، دشمن كمين گرفته و دست كين گشاده نيز هست و توطئه و خيانت و مفسده انگيزي نسبت به نظام مقدس اسلامي نيز هست و تا اين تهديدها هست ، حضور فداييان انقلاب و فرزندان صميمي و بازوان قدرتمند آن نيز ضرورتي حياتي است . شما با اين بينش و دريافت است كه بايد سپاه را سازماندهي و فرمان دهي كنيد و آن را منضبط و آموزش ديده و روشن بين و كارآمد سازيد.30
پي نوشت ها:
1- نهج البلاغه ، نامه ي 53
2- همان ،نامه 38
3- صحيفه ي امام ،ج12 ،ص70-269
4- همان ،ج7،ث491
5- همان ، ج 15،ص436
6- مصوبه مجلس 15/6/61
7- صحيفه ي امام ، ج9،ص314 همان ، ج 12،ص267
8- همان ،ج 11،ص355
9- همان ،ج 12 ،ص 267
10- حديث ماندگار ، محمد رضا رحيمي ، ص 48
11- همان ،ص50
12- ولايت فقيه ،امام خميني ،ص 61 ، موسسه نشر آثار اما م ؛1373
13- حديث ولايت ، ج 3 ، ص 125
14- صحيفه ي امام ، ج12، ص 367
15- همان ، ج 21 ،ص195
16- دژها استوار ،ص 38
17- حديث ولايت ، ج 3 ،ص 5
18- صحيفه ي نور ، ج 17 ، ص110
19- صف ، شماره 110 ،ص 6
20- صحيفه نور ، ج15 ، ص 112
21- جمهوري اسلامي ، 6/2/1373
22- مورخه 17/72
23- فروغ كافي ، ج 3 ، ص254
24- صحيفه ي نور ، ج 15 ص 230
25- همان ، ص 200
26- حديث ماندگاري ، ص 136
27- همان ،ص 50
28- حديث ولايت ،ج 4 ،ص 213
29- همان ، ج 8 ، ص 46
30- همان ،ص 32