ویژگیهای انسان شایسته (12)
12. آمادگی عمومی (جسمانی، نظامی، حفاظتی)
تبیین
آمادگی عمومی به معنای فراهم نمودن شرایط، امکانات و تواناییهای لازم در ابعاد مختلف جسمانی، نظامی، حفاظتی و … برای دفاع از کیان اسلام و نظام اسلامی و مقابله با توطئههای دشمنان آن است.
مستندات
الف – آیات
1. وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ. (انفال: 60)
و هرچه در توان دارید از نیرو و اسبهایآماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگری را جز ایشان – که شما نمیشناسیدشان و خدا آنان را میشناسد – بترسانید. و هرچیزی در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما بازگردانیده میشود و بر شما ستم نخواهد رفت.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انفِرُوا جَمِيعًا (نساء 71)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، [دربرابر دشمن] آماده باشید [اسلحه خود را برگیرید] و گروه گروه [به جهاد] بیرون روید یا به طور جمعی روانه شوید.
3. وَإِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاَةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُواْ فَلْيَكُونُواْ مِن وَرَآئِكُمْ وَلْتَأْتِ طَآئِفَةٌ أُخْرَى لَمْ يُصَلُّواْ فَلْيُصَلُّواْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً وَاحِدَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَى أَن تَضَعُواْ أَسْلِحَتَكُمْ وَخُذُواْ حِذْرَكُمْ إِنَّ اللّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا. (نساء: 102)
و هرگاه در میان ایشان بودی و برایشان نماز برپاداشتی، پس باید گروهی از آنان با تو [به نماز] ایستند و باید جنگ افزارهای خود را برگیرند و چون به سجده رفتند [و نماز را تمام کردند]، باید پشت سر شما قرار گیرند و گروه دیگری که نماز نکردهاند باید بیایند و با تو نماز گزارند و البته جانب احتیاط را فرو نگذارند و جنگ افزارهای خود را برگیرند. [زیرا] کافران آرزو میکنند که شما از جنگافزارها و ساز و برگ خود غافل شوید تا ناگهان بر شما یورش برند. و اگر از باران در زحمتید، یا بیمارید، گناهی بر شما نیست که جنگ افزارهای خود را بر زمین نهید، ولی مواظب خود باشید. بیگمان، خدا برای کافران عذاب خفّت آوری آماده کرده است.
ب- روایات
1. امام علی (علیهالسلام):
اِستَعمِل معَ عَدُوِک مُراقَبَةَ الامِکانِ وانتِهازِ الفُرصَةِ تَظفُر.[1]
در مبارزه با دشمن، مراقبت امکانات و فرصتها باش تا پیروز شوی.
2. همان حضرت (علیهالسلام)
لا تُوقع بالعَدُوِّ قَبلَ القُدرَة.[2]
پیش از توانایی و قدرت، با دشمن جنگ مکن.
3. و نیز:
مَن نامَ عَن عَدُوِه انتَبَهتهُ المَکائِد.[3]
هرکه از دشمنش ایمن و بدون باک بخوابد، کید و مکرهای دشمنان او را بیدار کنند.
ج – رهنمودها
امام خمینی(قدس سره)
باید برای شکستن امواج طوفانها و فتنهها و جلوگیری از سیل آفتها به سلاح پولادین صبر و ایمان مسلح شویم. ملتی که در خط اسلام ناب محمدی – (صل الله علیه واله و سلم) – و مخالفت با استکبار و پولپرستی و تحجر گرایی و مقدس نمایی است، باید همه افرادش بسیجی باشند و فنون نظامی و دفاعی لازم را بدانند، چرا که در هنگامه خطر ملتی سربلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشد.[4]
مقام معظم رهبری :
- نیروهای مسلح، بیش از دیگر قشرها و مأموران نظام جمهوری اسلامی، لازم است به آمادگی و استعداد انسانی و ابزاری خود اهمیت دهند …. ضروری است آمادگی و استعداد نیروهای نظامی به طور کامل حفظ شود.[5]
- آمادگی، شامل آمادگی رزمی و آموزشی و سازماندهی و انضباط و اخلاق و پشتیبانیها و انواع دیگر آن است و به خصوص در مورد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، این آمادگی باید بیشتر باشد. ضمن این که نیروهای سه گانة سپاه موظفند کارهایشان را انجام بدهند، نیروی زمینی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به خصوص نقش ویژهیی دارد.[6]
- به هرحال، هم از لحاظ آموزشی و تمرین و تدریب و آمادگی ظاهری و سازمانی و نظامی، و هم از لحاظ آمادگیهای باطنی، بایستی خودتان را همواره آماده نگهدارید. به نظر من، این تکلیف امروز همة ماست.[7]
- … شما چه سپاهی و چه ارتشی، هرکدام باید همة آمادگیهای لازم؛ آمادگی علمی، عملی، فرماندهی و مدیریتی؛ آمادگی تجهیزاتی و پشتیبانی و آمادگی انضباطی را برای خودتان فراهم کنید. هرجا هستید، انتظار ملت ایران و انتظار من به عنوان خدمتگزار شما و دیگران همین است.[8]
49. چابکی و چالاکی
تبیین
منظور، برخورداری از آمادگی کامل جسمانی و تحرک لازم به منظور انجام سریع مأموریتها در حداقل زمان ممکن است.
مستندات
الف- آیات
1. وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا قَالُوَاْ أَنَّى يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَن يَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ. (بقره:247)
و پیامبرشان به آنان گفت: «در حقیقت، خداوند، طالوت را بر شما به پادشاهی گماشته است.» گفتند: «چگونه او را بر ما پادشاهی باشد با آنکه ما به پادشاهی از وی سزاوارترین و به او از حیث مال، گشایشی داده نشده است؟» پیامبرشان گفت: «در حقیقت، خدا او را بر شما برتری داده، و او را در دانش و [نیروی] بدن بر شما برتری بخشیده است، و خداوند پادشاهی خود را به هرکس که بخواهد میدهد، و خدا گشایشگر داناست».
ب- روایات
امام علی (علیهالسلام):
أیُّهَا النَّاسُ إِنَّ الْمَنِیَّةَ الدَّنَّیةِ وَ التَّجَلُّدَ قَبْلَ التَّبَلُّدِ وَالْحِسَابَ قَبْلَ الْعِقاب.[9]
ای مردم، مُردن بهتر از زبونی، و چابکی (و سخت کوشی) بهتر از تنآسایی، و حساب خود داشتن بهتر از کیفر شدن است.
ج – رهنمودها
مقام معظم برهبری :
هرکس عضو نیروهای مسلح است، باید احساس سربلندی کند و همة کسانی که در چارچوب این ملت و کشور زندگی میکنند، باید برای اعضای نیروهای مسلح، این افتخار و ارزش را قایل باشند و بشناسند و بدان اعتراف کنند. البته، افتخار به فداکاری است و امکان فداکاری به آمادگی جسمی و روحی است و نیروهای مسلح بایستی روحاً و جسماً خودشان را آماده نگه دارند.[10]
* 124. آمادگی جسمانی
تبیین
برخورداری از توانایی لازم جسمی برای انجام مناسب مأموریتها.
مستندات
الف- آیات
1. وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ. (انفال 60)
و هرچه در توان دارید از نیرو و اسبهای آماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگری را جز ایشان – که شما نمیشناسیدشان و خدا آنان را میشناسد – بترسانید. و هرچیزی در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما بازگردانیده میشود و بر شما ستم نخواهد رفت.
2. وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا قَالُوَاْ أَنَّى يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَن يَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ. (بقره: 247)
و پیامبرشان به آنان گفت: «در حقیقت، خداوند، طالوت را بر شما به پادشاهی گماشته است.» گفتند: «چگونه او را بر ما پادشاهی باشد با آنکه ما به پادشاهی از وی سزاوارتریم و به او از حیث مال، گشایشی داده نشده است؟» پیامبرشان گفت: «در حقیقت، خدا او را بر شما برتری داده، و او را در دانش و [نیروی] بدن بر شما برتری بخشیده است، و خداوند پادشاهی خود را به هرکس که بخواهد میدهد، و خدا گشایشگر داناست.»
ب – روایات
1. امام علی (علیهالسلام):
لاتُوقِع بالعَدُوِّ قَبلَ القُدرة.[11]
پیش از توانایی و قدرت، با دشمن جنگ مکن.
2. همان حضرت (علیهالسلام):
یا رَبِّ قَوِّ عَلی خِدْمَتِکَ جَوارِحی وَاشُدُد عَلَی الْعَزیمَةِ جَوانِحی.[12]
خدایا اعضای بدنم را در راه خدمتت تقویت کن و نیروهای درونیام را برای استوار ماندن در مسیرت، استحکام بخش.
ج – قوانین
در ماده 55 قوانین نیروهای مسلح، سپاه پاسداران موظف شده در کلیه آموزشها و در حین خدمت، برنامههای لازم را به منظور کسب آمادگی جسمانی پرسنل، متناسب با مأموریتها، پیشبینی و اجرا نماید.
د – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
هرکس عضو نیروهای مسلح است، باید احساس سربلندی کند و همة کسانی که در چارچوب این ملت و کشور زندگی میکنند، باید برای اعضای نیروهای مسلح، این افتخار و ارزش را قایل باشند و بشناسند و بدان اعتراف کنند. البته، افتخار به فداکاری است و امکان فداکاری به آمادگی جسمی و روحی است و نیروهای مسلح بایستی روحاً و جسماً خودشان را آماده نگهدارند. [13]
* 125. تناسب وزن و قد
تبیین
در تعیین سطح سلامتی یکی از شاخصههای مهم، تعیین اندازه BMI و یا به عبارتی مشخص نمودن اندکس توده بدنی میباشد. این شاخص نمایش دهنده قد متناسب با وزن بوده که جهت انجام هر نوع فعالیت رزمی و فعالیتهای عمومی زندگی لازم است و باید در محدودة استاندارد علمی آن باشد.
هر سیستم قلبی عروقی، متناسب با وزن و قد، عملکرد صحیح پیدا میکند. به ازای هر کیلو اضافه وزن نیاز به افزایش 5 کیلومتر عروق خونی داریم تا این بافت جدید فاسد نشود. اکنون توجه نمایید که 10 کیلو اضافه وزن، به 50 کیلومتر عروقی خون جدید نیاز دارد که خود باعث فشار مضاعف بر روی پمپ قلب میباشد.
BMI هر فرد مساوی است با «وزن او به کیلوگرم» تقسیم بر «اندازه قد او برحسب متر به توان2».
نتیجه این فرمول اگر کمتر از 20 شود فرد لاغر محسوب میشود و اگر بین 20 تا 25 باشد؛ فرد متعادل و بین 25 تا 30 ، دچار اضافه وزن، بین 30 تا 35 چاقی درجه1، بین 35 تا 40 چاقی درجه 2 و اگر BMI بیش از 40 باشد، فرد مذکور بیمار محسوب میگردد.
حال بایستی توجه نمود در فعالیت یک فرد نظامی، BMI به عنوان شاخص میزان موفقیت در انجام وظایف، خود نمایی میکند و چالاکی ارتباط مستقیم با BMI و سلامتی و موفقیت در انجام مأموریتها دارد.
50. برخورداری از مهارتهای نظامی و انتظامی اولیه
تبیین
آگاهی از تاکتیکهای اولیه نظامی و انتظامی و توانایی به کارگیری آنها.
مستندات
الف – آیات
1. وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ. (انفال 60)
و هرچه در توان دارید از نیرو و اسبهای آماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگری را جز ایشان – که شما نمیشناسیدشان و خدا آنان را میشناسد – بترسانید. و هرچیزی در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما بازگردانیده میشود و بر شما ستم نخواهد رفت.
ب – روایات
پیامبر اعظم (ص) :
مَنْ عَمِلَ عَلی غَیُرِ عِلْمٍ کانَ ما یُفْسِدُهُ أکُثَرَ مِما یُصُلحُ.[14]
هرکس که بدون دانش (مهارت و تخصص) به کاری دست زند، بیش از اینکه آن کار را درست انجام دهد، خراب میکند.
ج – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
اگر ما تاکتیک به کار نبردیم، اگر در جنگ دانش به خرج ندهیم، تودة انبوه، کاری صورت نخواهد داد. همان عشق و علاقه و دلباختگی به هدفهای انقلاب، همچنان که به شکل یک عمل انتحاری – که در جای خود، یک ایثار و یک صدقه و یک حسنه است – تحقق پیدا میکند، در جای خود هم به شکل یک تاکتیک رزمی پخته و کارآمد، خودش را نشان میدهد؛ و نتیجه این میشود که شما بر دشمنی که به سلاح و تاکتیک و عده و عُدّه مجهز است، پیروز میشوید.[15]
* 126. ورزشهای رزمی و دفاع شخصی
مستندات
الف- روایات
دَسَّ مُعَاوِیَةُ إِلَی عَمْرِوبْنِ حُرَیْثٍ – وَشَبَثِ بنْ رِبْعِیِّ دَسِیساً أفْرَدَ کُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِعَیْنٍ عُیُوِنِه- أَنَّکَ إِنْ قَتَلْتَ الْحَسَنَ بْنَ عَلِیِّ فَلَکَ مِائَتَا ألْفِ دِرْهَمٍ- وَ جُنْدٌ مِنْ أجْنَادِ الشَّامِ وَ بِنْتٌ مِنْ بَنَاتِی – فَبَلَغَ الْحَسَنَ (علیهالسلام) فَاسْتَلْأَمَ وَ لَبِسَ دِرْعاً وَ کَفَزَهَا – وَ کَآنَ یَحْتَرِزُ وَلَایَتَقَدَّمُ لِلصَّلَاةِ بِهِمْ إِلَّاکَذَلِک.[16]
معاویه؛ خود، توسط جاسوسان به طور جداگانه به عمرو بنحریث، اشعثبن قیس، حجربن حارث و شبثبن ربعی مخفیانه پیغام فرستاد: اگر حسن بن علی را به قتل برسانی مبلغ دو هزار درهم و یک لشکر از لشکرهای شام و یکی از دخترانم را به تو جایزه خواهد داد. هنگامی که خبر این توطئه به گوش امام حسن (علیهالسلام) رسید زیر لباسهای خود زره پوشید و از آن مردم برحذر بود و جز با پوشیدن سلاح برای نماز حاضر نمیشد.
ب – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
من به مسئولین ورزشی توصیه کردم، بازهم تو صیه میکنم که چندین رشتة ورزشی مناسب را که از نظر منطق و فرهنگ ما معنا و مضمون دارد، برگزینید و روی آن سرمایهگذاری کنید. منظورم فقط سرمایهگذاری مادی نیست؛ سرمایهگذاری معنوی؛ یعنی همت و مدیریت به خرج دهید و تلاش لازم و گزینشهای خوب بکنید، تا جوانان ما میدان پیدا کنند و در این رشتههای ورزشی، در دنیا سرآمد شوند. بعضی از این ورزشها، ورزشهای اصالتاً ایرانی است، که از تاریخ ما برای ما به یادگارمانده است – مثل سوارکاری، چوگان بازی، یا بعضی از همین شاخههای ورزش باستانی – بعضی هم ورزشهایی است که از دیگران آموختهایم، ولی آنها را میپسندیم – مثل ورزشهای دستهجمعی، یا ورزشهای رزمی – اینها را گزینش کنند؛ روی اینها برنامهریزی و همت کنند.[17]
* 127. توانایی به کارگیری سلاح انفرادی
مستندات
الف- آیات
وَإِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاَةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُواْ فَلْيَكُونُواْ مِن وَرَآئِكُمْ وَلْتَأْتِ طَآئِفَةٌ أُخْرَى لَمْ يُصَلُّواْ فَلْيُصَلُّواْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً وَاحِدَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَى أَن تَضَعُواْ أَسْلِحَتَكُمْ وَخُذُواْ حِذْرَكُمْ إِنَّ اللّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا. (نساء: 102)
و هرگاه در میان ایشان بودی و برایشان نماز برپاداشتی، پس باید گروهی از آنان با تو [به نماز] ایستند و باید جنگافزارهای خود را برگیرند و چون به سجده رفتند [و نماز را تمام کردند]، باید پشت سر شما قرار گیرند و گروه دیگری که نماز نکردهاند باید بیایند و با تو نماز گزارند و البته جانب احتیاط را فرو نگذارند و جنگافزارهای خود را برگیرند. [زیرا] کافران آرزو میکنند که شما از جنگ افزارها و ساز و برگ خود غافل شوید تا ناگهان بر شما یورش برند. و اگر از باران در زحمتید، یا بیمارید، گناهی بر شما نیست که جنگ افزارهای خود را بر زمین نهید، ولی مواظب خود باشید. بیگمان، خدا برای کافران عذاب خفتآوری آماده کرده است.
ب- روایات
عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ الْجُعْفِیِّ قَالَ قالَ لِی أبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُبْنُ عَلِیِّ(علیهالسلام) کَمِ الرِّبَاطُ عِنْدَکُمْ قُلْتُ أربعُونَ قَالَ لَکِنْ رِبَاطُنَا رِبَاطُ الدَّهْرِ وَ مَنِ ارْتَبَطَ فِینَا دَابَّةً کَآنَ لَهُ وَزنَها وَ وَزْنُ وَزِنْهَا مَاکَانَتْ عِنْدَهُ وَ مَنِ ارْتَبَطَ فِینَا دَابَّةً کَآنَ لَهُ وَزنَها وَ وَزْنُ وَزِنْهَا مَا کَانَتْ عِنْدَهُ وَ مَنِ ارْتَبَطَ فِینَا سِلَاحاً کَانَ لَهُ وَزْنَهُ مَا کانَ عِنُدَه.[18]
ابوعبدالله جعفی میگوید: امام باقر(علیهالسلام) فرمود: رباط [آمادگی نظامی یا آمادهباش] در میان شما چند روز است؟ عرض کردم: چهلروز. فرمود: ولی رباط ما تا پایان روزگار است. هرکس مرکبی را برای یاری ما آماده نگاه دارد تا آن مرکب نزد اوست به اندازه وزن آن [دو برابر وزن آن، در راه خدا انتفاق کند]، نزد خدا پاداش دارد، و هرکه سلاحی را برای یاریما نگاه دارد تا آن اسلحه پیش اوست هم وزن آن [که در راه خدا انفاق کند] پاداش دارد.
راهنمودها
مقام معظم رهبری :
- تکیة اصلی ما به نیروهای خودی است. شما باید همت کنید؛ شما باید بسازید؛ شما باید مهارت به دست بیاورید؛ همچنان که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گامهای بسیار بلندی در این راه برداشتید. کسانی که اطلاعات و اخبار را دارند، میدانند که امروز، آشنایی، مهارت و تسلط جوانان ما در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی بر تجهیزات پیچیده و مدرن، دهها برابر بیش از قبل از انقلاب است. امروز ما روی پای خودمان هستیم.[19]
- در جنگ نظامی، سازماندهی و عملیات و فرماندهی و تاکتیک و دقتنظر و موقعشناسی و دهها عامل در کنار هم، دانش نظامی را به وجود میآورد و استعداد و نبوغ نظامی را نشان میدهد.[20]
* 128. توانایی انجام اقدامات ضد اغتشاش
مستندات
الف – آیات
1. وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلّه فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ. (انفال: 39)
و با آنان بجنگید تا فتنهای برجای نماند و دین یکسره از آن خدا گردد. پس اگر [از کفر] باز ایستند قطعاً خدا به آنچه انجام میدهند بیناست.
2. يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ. (تحریم: 9)
ای پیامبر، با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت گیر [که] جای ایشان در جهنم خواهد بود و چه بد سرانجامی است.
ب – روایات
1. امام علی (علیهالسلام) پس از شنیدن سخن خوارج که گفتند «لا حُکْمَ اِلّالِلّه» فرمود:
وَلابُدَّ مِنْ أمیرٍ یعملُ فی إمْرِتِهِ المُؤْمنُ وَ یَسْتَمْتَعُ [فیها] الفاجِرُفإِنْ سَکَتُوا تَرَکْناهُمْ-أوْقال: عَذَرْناهُم – وَ إِنْ تَکَلَّمُوا حَجَجْناهُم، وَ إِنْ خَرَجْوا عَلَینا قاتَلْناهُم.[21]
باید [در جامعه] حاکمی باشد که مؤمن در حکومت او فعالیت کند و انسان فاجر نیز از آن بهرهمند شود. اگر آنان ساکت شدند که ما با آنها کاری نداریم. [یا فرمودهاند: آنها را معذور میداریم]، اگر سخن بگویند، با آنها استدلال و بحث خواهیم کرد. اما اگر علیه ما قیام کنند، با آنها میجنگیم.
2. همان حضرت (علیهالسلام) :
وَقَدْ وَلَّیتُ أمُورَکُم حُذَیُفَةَ بنَ الیَمان، وَ هُوَ مِمَّنْ أرْضی بِهُداهُ وَ أرْجُو صَلاحَهُ، وَ قَدْ اَمَرتُهُ بِالإِحْسانِ إِلی مُحْسِنِکُم وَ الشِّدَّةِ عَلی مُریبُکُم، وَ الرِفْقِ بِجَمیعِکُم.[22]
و من حذیفه را بر امورتان منصوب نمودم، و او از نیکان و صالحان است، و امیدوارم با صلاح عمل نماید، و من او را مأمور احسان به نیکان و سختگیری بر شورشیان و مدارا با خوبانتان کردم.
ج – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
اسلام دین جامعی است؛ دین یک بعدی نیست. آن جایی که حکومت اسلام در مقابل زور و تجاوز و اغتشاش و تعدی از قانون قرار میگیرد، بایستی با قدرت، با قاطعیت، با خشونت – از اسم خشونت که نباید ترسید – رفتار کند؛ اما آن جایی که در مقابل آحاد مردم و برای کمک به مردم است، نه؛ آن جا رفتار عمومی حکومت اسلامی با مردم خود، با رفق و مدار است.[23]
* 129. شناخت تاکتیکهای اولیه نظامی
مستندات
الف- آیات
وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ. (انفال: 60)
و هرچه در توان دارید از نیرو و اسبهای آماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگری را جز ایشان – که شما نمیشناسیدشان و خدا آنان را میشناسد- بترسانید. و هر چیزی در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما باز گردانیده میشود و بر شما ستم نخواهد رفت.
ب – روایات
1. پیامبر اعظم (ص) در تفسیر آیه وَأعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّة فرمود :
إِنَّ الْقُوَّةَ الرَّمْیُ.
نیرومندی در تیراندازی [و داشتن اسلحه و امکانات دفاعی] است.[24]
2. امام صادق (علیهالسلام) :
ما اُبالی إلی مَنِ ائْتَمَنْتُ خائِناً اَوْمُضَیِعاً[25]
نزد من خیانت کار و ضایع کنندة کار، در امین نبودن یکساناند.
ج – رهنمودها
مقام معظم رهبری:
در جنگ نظامی، سازماندهی و عملیات و فرماندهی و تاکتیک و دقت نظر و موقعشناسی و دهها عامل در کنار هم، دانش نظامی را به وجود میآورد و استعداد و نبوغ نظامی را نشان میدهد.[26]
51. حفاظت اسرار و اطلاعات
تبیین
مراقبت جدی از اطلاعات طبقهبندی شده به منظور عدم دستیابی دشمن و عوامل او به آنها.
مستندات
الف – آیات
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لاَ يَأْلُونَكُمْ خَبَالاً وَدُّواْ مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاء مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الآيَاتِ إِن كُنتُمْ تَعْقِلُونَ. (آل عمران: 118)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، از غیر خودتان، [دوست و] همراز میگیرید. [آنان] از هیچ نابکاری در حق شما کوتاهی نمیورزند. آرزو دارند که در رنج بیفتید. دشمنی از لحن و سخنشان آشکار است و آنچه سینههایشان نهان میدارد، بزرگتر است. در حقیقت، ما نشانهها [ی دشمنی آنان] را برای شما بیان کردیم، اگر تعقل کنید.
ب – روایت
ب – روایات
امام علی (علیهالسلام) :
جُمعَ خَیْرُ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ فِی کِتْمَآنِ السِّرِّ وَ مُصَادَقَةِ الْأَخْیَارِ وَ جُمِعَ الشَّرُّفِی الْإِذَآعَةِ وَ مُوَاخَآةِ الْأَشْرَار.[27]
خیر دنیا و آخرت در نهان داشتن راز و یار شدن با نیکان است و همه بدیها در فاش کردن راز و دوستی با بدان است.
ج – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
وظیفه جناب عالی آن است که با بهرهگیری از نیروهای متعهد و شایسته و برطبق اساسنامه مصوب آن سازمان و تدابیر ابلاغی، کار حفاظت سپاه را با دقت و پیگیری و احاطهیی که این کار بزرگ میطلبد، به پیش ببرید.
با توجه به نقش مهم و حساس این سازمان در حفظ سلامت و قداست سپاه، فرماندهان و مسئولان محترم سپاه، موظف به کمال همکاری با جناب عالی میباشند.[28]
* 130. حفاظت اسنادی
تبیین
نگهداری اسناد طبقهبندی شده و انجام سایر اقدامات پیشگیرانه با هدف عدم دستیابی دشمنان به آنها.
مستندات
الف –روایات
1. … عَنِ الْحَسَنِ بُنِ عَلِیِّ الْوَشَّاءِ قَالّ: سَألَنِی الْعَبَّاسُ بْنُ جَعْفَرِبْنِ مُحَمَّدِبْنِ الْأَشْعَثِ أنْ أسْأَلَ الرِّضَا (علیهالسلام) أنْ یُحْرِقَ کُتُبَهُ إِذَا قَرَأهَا مَخَافَةَ اَنْ تَقَعَ فِی یَدِ غَیْرِهِ. قَالَ الْوَشَّاءُ فَابْتَدَاَنی(علیهالسلام) بِکِتَابٍ قَبُلَ اَنْ اَسْأَلَهُ اَنْ یُحْرِقَ کُتُبَهُ فِیهِ. اَعْلِمْ صَاحَِکَ أَنِّی إِذَا قَرَاْتُ کُتُبَهُ إِلَیَّ حَرَّقْتُهَا.[29]
محمدبن حسن بن ولید – رضی الله عنه – بسند مذکور در متن از حسن بن علی و شاء روایت کرد که گفت:
عباس بن جعفربن محمد بن اشعث از من خواست که از ح ضرت رضا (علیهالسلام) تقاضا کنم که نامههای عباس را بسوزاند مبادا به دست غیر افتد و ایجاد زحمت نماید، اما قبل از اینکه اطلاع دهم از آن حضرت نامهای رسید بدین مضمون که: دوستت را آگاه کن. من نامههای او را پس از قرائت سوزاندم.
2.أبُو هاشِمِ الجَعْفَری عَنْ داوُدِ بنِ الأسْوَد وَقّادِ حَمّامٍ أبی مُحَمَّد(علیهالسلام) قالَ دَعانی سَیِّدی أبُومُحَمَّد فَدَفَعَ إلَیَّ خَشَبَةً کَأنَّها رِجْلُ باب مُدَوَّرَة طَویلَةِ مَلِءُ الکَفَّ فَقالَ صِرْ بِهذِهِ الْخَشَبَةِ إِلَی العَمْری فظمَضَیتُ فَلمّا صِرتُ إلی بَعْضِ الطَّریقِ عَرَضَ لی سَقّاءٌ مَعَهُ بَغْلٌ فَزاحَمَنی البِغلُ عَلَی الطَّریقِ فنادانی السَّقاءُ صِحْ عَلَی البَغْلِ فَرَفَعْتُ الخَشَبَةَ التی کانَتْ مَعی فَضَربتُ البَغْلُ فَانْشَقَّتْ فَنَظِرتُ إلی کَسْرِها فَإذاً فیها کُتُبٌ فَبادَرَتْ سریعاً فَرَدَدْتُ الخَشَبَة إِلی کمی فَجَعَل السَّقّاءُ یُنادینی وَ یَشْتَمُّنی وَیَشتَمَّ صاحِبی فَلَمّا دَنَوتُ مِنَ الدّارِ راجِعاً اِسْتَقْبَلَنی عیسی الخادمُ عِندَ البابِ فَقالَ یَقُولُ لَکَ مَولَای أعَزّه اللهِ لَم ضَرَبتَ البَغْلَ وَ کَسَّرتَ رِجْلَ الباب فَقُلتُ لَهُ یا سَیدی لَمْ أعْلَمْ ما فی رِجْلِ البابِ فَقالَ وَلَمْ اِحتَجْتَ أنْ تَعْمَلَ عَمَلاً تَحْتاجُ أنْ تَعتَذِرَمِنه إیّاک بَعدَها أنْ تَعُؤدَ إِلی مِثلِها وَ إذا سَمعْتَ لَنا شاتِماً فَامْضِ لسَبیلکَ التی أمِرتَ بِها وَ إِیّاکَ اَنْ تُجاوِبَ مَنْ یَشْتَمُّنا أوْتُعَرِفُه مَن أنتَ فَإنَّنا بِبَلدٍ سُوءٍ وَ مِصْرِ سُوءٍ وَامْضِ فی طَریقِکَ فَإِنَّ أخْبارَکَ وَ أحْوالَکً تُرَدُّ إِلینا فَاعْلَم ذلِکَ.[30]
داود بن اسود گفت: مرا حضرت عسکی (علیهالسلام) خواست و چوبی به من سپرد مثل پاشنه درب گرد و بلند به اندازهای که در دست جا میشد. فرمود: با این چوب برو پیش عَمْری [نام شخصی است]. من به راه افتادم در بین راه مرد سقائی به من برخورد که قاطری داشت قاطر مزاحم رفتن من شد سقا صدا زد کنار برو تا قاطر رد شود من با همان چوب به قاطر زدم چوب شکست ناگهان دیدم داخل چوب نامهها ایست. فوری چوبی را برداشتم. سقا شروع بداد و فریاد کرد و مرا و مولایم را فحش داد. وقتی در مراجعت به نزدیک خانه رسیدم عیسی خادم نزدیک درب پیش من آمده گفت مولایم میفرماید: چرا قاطر را زدی و پاشنه درب را شکستی.
گفتم: من نمیدانستم داخلآن چه بود فرمود چرا کاری کردی که محتاج به عذرخواهی بشوی مبادا دو مرتبه چنین کاری بکنی اگر دیدی کسی به ما ناسزا میگوید راهی را که مأمور شدهای بگیر برو مبادا در مقام جواب برآیی یا خود را معرفی کنی ما در محله و شهر بدی هستیم از راه خودت برو کلیه کارها و احوال تو به ما میرسد و ما خبر داریم متوجه باش.
ج – رهنمودها
مقام معظم رهبری :
وظیفه جناب عالی آن است که با بهرهگیری از نیروهای متعهد و شایسته و بر طبق اساسنامه مصوب آن سازمان و تدابیر ابلاغی، کار حفاظت سپاه را با دقت و پیگیری و احاطهیی که این کار بزرگ میطلبد، به پیش ببرید. با توجه به نقش مهم و حساس این سازمان در حفظ سلامت و قداست سپاه، فرماندهان و مسئولان محترم سپاه، موظف به کمال همکاری با جناب عالی میباشند.[31]
* 131. حفاظت گفتاری
تبیین
خودداری از بیان اطلاعات و اخباری که ممکن است مورد سوء استفاده دشمنان برای ضربهزدن به نیروهای خودی قرار گیرد.
مستندات
الف – آیات
1. قَالَ يَا بُنَيَّ لاَ تَقْصُصْ رُؤْيَاكَ عَلَى إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيْدًا إِنَّ الشَّيْطَانَ لِلإِنسَانِ عَدُوٌّ مُّبِينٌ. (یوسف: 5)
[یعقوب] گفت: «ای پسرک من، خوابت را برای برادرانت حکایت مکن که برای تو نیرنگی میاندیشند، زیرا شیطان برای آدمی دشمنی آشکار است.
2. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا. (احزاب: 70)
ای کسانی که ایمان آوردهآید، از خدا پروا دارید و سخنی استوار گویید.
ب – روایات
1. امام صادق (علیهاسلام) به یکی از اصحابش:
لَا تُطْلِعْ صَدیقَکَ مِنْ سِرِّکَ إِلَّا عَلَی مَا لَوِا طَّلَعَ عَلَیْهِ عَدُوُّکَ لَمْ یَضُرَّکَ فَإِنَّ الصَّدِیقَ قَدْیَکُونُ عُدُّواً یَوْماً مَا.[32]
راز خود را با دوستت در میان مگذار، مگر آن رازی که اگر دشمنت از آن آگاه شود زیانی به تو نرساند، بسا که دوست روزی دشمن شود.
2. امام علی (علیهالسلام) :
وَالْمَرْءُ اَحْفَظُ لِسِرِهِ. وَ رُبّظ ساعٍ فیما یَضُرُّهُ! مَنْ أکْثَرَ أهْجَرَ.[33]
آدمی بیش از دیگران نگهبان راز خویش است. چه بسا کسی که به سوی زیان پیش میتازد [و خود نمیداند]. آن که فراوان سخن گوید، یاوه سراید.
3. همان حضرت (علیهالسلام) :
لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ بَلْ لَا تَقْلْ کُلَّ مَا تَعْلَمُ فَإِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ قَدْ فَرَضَ عَلَی جَوَارِحکَ کُلِّهَا فَرَائِضَ یَحْتَجُّ بِهَا عَلَیْکَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.[34]
هرچه را که نمیدانی مگو، بلکه هرچه را که میدانی [نیز] مگو؛ چرا که خداوند سبحان بر اندامهای تو چیزهایی را واجب فرموده که در روز قیامت با آن اندامها برای تو حجت میآورد.
* 132. پرهیز از آلودگیهای امنیتی
تبیین
شناخت آسیبها و تهدیدات امنیتی و مراقبت جدی برای پیشگیری از تحقق آنها.
مستندات
الف – آیات
1. أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَكُواْ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ اللّهِ وَلاَ رَسُولِهِ وَلاَ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً وَاللّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ. (توبه 16)
آیا پنداشتهاید که به خود واگذار میشوید، و خداوند کسانی را که از میان شما جهاد کرده و غیر از خدا و فرستاده او و مؤمنان، محرم اسراری نگرفته اند، معلوم نمیدارد؟ و خدا به آنچه انجام میدهید آگاه است.
2. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاء تُلْقُونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءكُم مِّنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ أَن تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِن كُنتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاء مَرْضَاتِي تُسِرُّونَ إِلَيْهِم بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنتُمْ وَمَن يَفْعَلْهُ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاء السَّبِيلِ. (ممتحنه: 1)
ای کسانی که ایمان آورده اید، دشمن من و دشمن خودتان را به دوستی برمگیرید [به طوری] که با آنها اظهار دوستی کنید، و حال آنکه قطعاً به آن حقیقت که برای شما آمده کافرند [و] پیامبر [خدا] و شما را [از مکه] بیرون میکنند که [چرا] به خدا، پروردگارتان ایمان آورده اید، اگر برای جهاد در راه من و طلب خشنودی من بیرون آمده اید. [پس چگونه شما] پنهانی با آنان رابطه دوستی برقرار میکنید در حالی که من به آنچه پنهان داشتید و آنچه آشکار نمودید داناترم. و هرکس از شما چنین کند، قطعاً از راه درست منحرف گردیده است.
ب- روایات
1. امام علی (علیهالسلام ) :
الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ وَ الْحَزْمُ بِإجَالَةِ الرَّأیِ وَ الرَّیُ بِتَحْصِینِ الْأَسْرَار.[35]
پیروزی در پرتو تدبیر و احتیاط است. و تدبیر و احتیاط به تفکر است و تفکر صحیح به نگهداری اسرار است.
2. امام صادق (علیهالسلام ) :
اُمِرَ النَّاسُ بِخَصْلَتَیْنِ فَضَیَّعُوهُمَا فَصَارُو مِنْهُمَا عَلَی غَیُرِ شَیْءٍ الصَّبْرِ وَ الْکِتْمَان.[36]
مردم به دو خصلت مأمور شدند، ولی آن دو را تباه کردند و از دست دادند و از آن جهت بی اعتبار شدند: صبر و رازداری.
52. شناخت و تواناییهای اولیه جنگ نرم
تبیین
آگااهی از اهداف، شیوهها و ابزار دشمن در جنگ نرم و شناخت شیوهها و ابزارهای مناسب برای مقابله با آن. جنگ نرم به معنای نفوذ و تاثیرگذاری برافکار و تمایلات طرف مقابل با هدف تحمیل خواست و اراده خود از طریق جلب نظر و متقاعد ساختن او، بدون استفاده از زور و فشار فیزیکی است.
مستندات
الف – آیات
وَدَّ كَثِيرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّاراً. (بقره:109)
بسیاری از اهل کتاب- پس از اینکه حق برایشان آشکار شد – از روی حسدی که در وجودشان بود، آرزو میکردند که شما را، بعد از ایمانتان، کافر گردانند.
ب – روایات
امام علی (علیهالسلام) :
شَرُّ الْأعداءِ أبْعَدُهُمْ غَوْراً وَ أخْفاهُمْ مَکیدَةً.[37]
بدترین دشمنان، آن است که ژرف نگرتر و پنهانکاریاش نسبت به نیرنگ، زیادتر باشد.
ج- رهنمودها
مقام معظم رهبری :
امروز کار عمده دشمن در جنگ نرم، غبار پراکنی در فضای سیاسی کشور است؛ این را توجه داشته باشید. امروز مهمترین کار دشمن این است. افرادی که در کار سیاسی و مسئله سیاسی واردند و مطلعند، میدانند امروز قدرت ابرقدرتها بیش از آنچه که در بمب هسته ای شان باشد، در ثروتهای انباشته در بانکهاشان باشد، در قدرت تبلیغاتی آنهاست. در صدای بلند آنهاست که به همه جا میرسد. شیوههای تبلیغاتی را هم خوب بلدند. در کار تبلیغات انصافاً پیشرفت هم کرده اند. امروز غربیها – چه در اروپا، چه در امریکا – در کار تبلیغات، شیوههای مردن و بسیار پیشرفته ای را یاد گرفتهاند و بلد شده اند؛ ما در این جهت عقبیم. یکی از اساسی ترین کارهای آنها این است که تبلیغ کردن را بلدند. با این شیوههای تبلیغی، با جنجال، با فرستادن انبوه حرفهای خلاف واقع را دگرگون کنند و تأثیر بگذراند؛ باید به این نکته توجه داشت، باید این را مراقب بود. امروز وظیفه جوانهای ما از این جهت سنگین است. نه فقط خودتان باید حقیقت را تشخیص دهید، بلکه باید فضا و محیط پیرامونی خودتان را هم با بصیرت کنید و برای آنها هم قضایا را روشن کنید.[38]
*133. شناخت اهداف، ابزار و روشهای دشمن در جنگ نرم
مستندات
الف- آیات
1. وَلَن تَرْضَى عَنكَ الْيَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ. (بقره: 120)
و هرگز یهویدان و ترسایان از تو راضی نمیشوند، مگر آنکه از کیش آنان پیروی کنی.
2. وَالَّذِينَ اتَّخَذُواْ مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِّمَنْ حَارَبَ اللّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَلَيَحْلِفَنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلاَّ الْحُسْنَى وَاللّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ. (توبه: 107)
و آنهایی که مسجدی اختیار کردند که مایه زیان و کفر و پراکندگی میان مؤمنان است، و [نیز] کمینگاهی است برای کسی که قبلاً با خدا و پیامبر او به جنگ برخاسته بود، و سخت سوگند یاد میکنند که جز نیکی قصدی نداشتیم. و [لی] خدا گواهی میدهد که آنان قطعاً درغگو هستند.
ب – روایات
1. امام علی (علیهالسلام) :
کُنْ لِلْعَدُوِ الْمُکاتِمِ أشَدُّ حَذَراً مِنْکَ لِلْعَدُوِ الْمُبارز.[39]
از دشمن پنهانکار بیشتر بر حذر باش تا دشمن به میدان آمده.
2. همان حضرت (علیهالسلام) :
نَشَدْتُکُمْ بِاللهِ أتَعْلَمُونَ أنَّهُمْ حینَ رَفَعُوا الْمَصاحِفَ، فَقُلتُم: نُجیبُهُم إِلی کِتابِ اللَّهِ. قُلتُ لَکُمْ: إِنّی أعْلَمُ بِالقومِ مِنْکُمْ، إنَّهُمْ لَیْسُوا بِاَصْحابِ دینٍ وَ لا قُرآنٍ، إِنّی صَحِبْتُهُم وَ عَرَفتُهُم أطْفالاً وَ رِجالاً فَکانْوا شَرَّ رِجالٍ وَ شَرَّ اَطْفالٍ، اُمْضُوا عَلی حَقِکُمَ وَ صِدْقِکُمْ إِنَّما رَفَعَ القَومَ لَکُم هذِهِ المَصاحِفَ خَدیعةً وَ وَهْناً وَ مَکیدةً، فَرَدَدْتُمْ عَلَیَّ رَأیی، وَ قُلتُم: لا،بَلْ نَقَبلُ مِنْهُم.[40]
[سخن آن حضرت با خوارج، هنگامی به کوفه باز میگشت. ظاهراً این سخنان پیش از ورود به کوفه بوده است]:
شما را به خدا سوگند، آیا میدانید [به یاد دارید] وقتی آنان قرآنها را بالا بردند [سرنیزه بردند]، گفتید: با کتاب خدا، به آنان پاسخ بدهیم، اما من گفتم: من اینان را بیش از شما میشناسم، آنها پیرو دین و قرآن نیستند. من با آنان هم نشین بوده ام. خردسال و مرد [بزرگسال] آنها را میشناسم. آنان مردان و خردسالان بدی بودند. [به شما گفتم که] شما بر راه حق و صدق خود استوار باشید. آنان قرآنها را از روی نیرنگ و فریب و ناچیز شمردن قرآن بر روی نیزهها برده اند، اما شما به دیدگاه من عمل نکردید و گفتید: نه، از آنان میپذیریم.
ج – رهنمودها
امام خمینی (قدس سره) :
تردیدی نیست که جهانخواران برای به دست آوردن مقاصد شوم خود و تحت ستم کشیدن مستضعفان جهان راهی بهتر از هجوم به فرهنگ و ادب کشورهای ضعیف ندارند زیرا با تربیت غربی یا شرقی معلم و استاد است که دبستانها و دبیرستانها محل هایی میشوند مجهز برای تربیت غربی یا شرقی جوان هایی که دولتمردان و دست اندر کاران آتیه کشورهایند. و با این گونه تربیت است که جوانان با گرایش به یکی از دو قطب قدرت، راه را برای مستکبرین جهان در به دام کشیدن کشورهای مستضعف به صورتی شایسته و بدون زحمت و دستنیازی به سلاحهای نظامی زنگزده باز مینمایند.[41]
* 134. آشنایی با عملیات روانی و راههای مقابله با آن
تبیین
شناخت ویژگیهای جنگ روانی دشمن و راههای مقابله با آن.
مستندات
الف- آیات
1. وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلاً. (نساء: 83)
و چون خبری [حاکی] از ایمنی یا وحشت به آنان برسد، انتشارش دهند و اگر آن را به پیامبر و اولیای امر خود ارجاع کنند، قطعاً از میان آنان کسانیاند که [می توانند درست و نادرست] آن را دریابند، و اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود، مسلماً جز [شمار] اندکی از شیطان پیروی میکردید.
2. لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُّبِينٌ… وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ. (نور: 12-15)
چرا هنگامی که آن [بهتان] را شنیدید، مردان و زنان مؤمن گمان نیک به خود نبردند و نگفتند: «این بهتانی آشکار است»؟ … و اگر فضل خدا و رحمتش در دنیا و آخرت بر شما نبود، قطعاً به [سزای] آنچه در آن به دخالت پرداختید، به شما عذابی بزرگ میرسید. آن گاه که آن [بهتان] را از زبان یکدیگر میگرفتید و با زبانهای خود چیزی را که بدان علم نداشتید، میگفتید و میپنداشتید که کاری سهل و ساده است با اینکه آن [امر] نزد خدا بس بزرگ بود.
3. لَئِن لَّمْ يَنتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا مَلْعُونِينَ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِيلًا. (احزاب: 60و 61)
اگر منافقان و کسانی که در دلهایشان مرضی هست و شایعه افکنان در مدینه، [از کارشان] باز ایستند، تو را سخت برآنان مسلط میکنیم تا جز [مدتی] اندک در همسایگی تو نپایند. از رحمت خدا دور گردیده و هر کجا یافت شوند گرفته و سخت کشته خواهند شد.
ب- روایات
1. پیامبر اکرم (ص)
إِذا نَصَرَ القُومُ بِسِلاحِهِم أنفُسَهم، فَألْسِنَتُهم أحَقُّ.[42]
اگر قومی با سلاح خویش، میتوانند پیروز شوند، پس [استفاده از] زبانشان نیز[به عنوان سلاح] شایسته تر است.
2. عَنْ شَیْخٍ مِنْ وُلْدِ عَدیِّ بُنِ حَاتِمٍ عَنْ أبِیهِ عَنْ جَدُّهِ عَدِیِّ بْنِ حَاتِمٍ وَکَانَ مَعَ عَلِیِّ(علیهالسلام) فِی غَزْوَتِهِ أنَّ عَلِیّاً(علیهالسلام) قَالَ یَوْمَ الْتَقی هطوَ وَ مُعَآوِیَةُ بِصِفِّینَ فَرَفَعَ بِهَا صَوْتَهُ یُسْمِعُ أصْحَابَهُ وَ اللَّهِ لَأَقُتُلَنَّ مُعَآوِیَةَ وَ أَصْحَابَهُ ثُمَّ قَالَ فِی آخِرِ قَوْلِهِ إِنْ شَاءَ اللّهُ وَ خَفَضَ بِهَا صَوْتَهُ وَ کُنْتُ مِنْهُ قَرِیباً فَقُلْتُ یَا أمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّکَ حَلَفْتَ عَلَی مَا قُلْتَ ثُمَّ اسْتَثْنَیْتَ فَمَا أرَدْتَ بِذَلزکَ؟ فَقَالَ إِنَّ الْحَرْبَ خُدْعَةٌ وَ إنَا عِنْدَ الْمُوْمِنِینَ غَیْرُ کَذُوبٍ فَأَرَدْتُ أنْ اُحَرِّضَ أصْحَابِی عَلَیْهِمْ کَی لَایَفْشَلُوا وَ لِکَیْ یَطْمَعُوا فِیهِمْ فَافْهَم فَإِنَّکَ تَنْتَفِعُ بِهَا بَعْدَ الْیَوْمِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ.[43]
یکی از نوادگان عدی بن حاتم از پدرش و او از جدش عدی بن حاتم نقل میکند که عدی بن حاتم در نبرد صفین با علی(علیهالسلام) بوده است و زمانی که آن حضرت و معاویه رو در روی یکدیگر قرار گرفتند، آن حضرت با صدای بلند – به طوری که اصحابش صدای ایشان را میشنیدند- فریاد برآورد که به خدا سوگند معاویه و اصحاب وی را میکشم. سپس با صدای آرام در ادامه فرمود «ان شاء الله» [اگر خدا بخواهد]. من که نزدیک آن حضرت بودم [صدای آرام وی را شنیدم و] عرض کردم: ای امیرمؤمنان: تو برای این سخن خودسوگند خوردی. اما سپس استثنا [شرط] گذاشتی [که اگر خدا بخواهد]، منظور شما از این [کلام] چه بود؟ آن حضرت پاسخ داد: جنگ، نیرنگ است. من نزد مومنان فردی راستگو هستم. با این سخن خود خواستم اصحاب خویش را برای مبارزه تشویق کنم و انگیزه بدهم تا شکست نخورند و برای یورش به سوی دشمن انگیزه داشته باشند. این نکته را به خوبی دریاب که ان شاء الله در آینده از این جریان بهره خواهی برد.
ج – رهنمودها
امام خمینی(قدس سره) :
1. الآن قلم مطبوعات خارج، قلم دشمن هاست که از سرنیزهها برای بشر بدتر است.[44]
2. کسانی که اهل قلم هستند، اهل بیان هستند، کوشش کنند که مردم را دعوت به وحدت بکنند، مردم را دعوت به جهاد بکنند. اگر خدای نخواسته از قلمی، از زبانی چیزی بیرون بیاید که موجب تشتت بشود، جرمی است نابخشودنی پیش خدای تبارک و تعالی. همه اهل این کشور هستید، و میخواهید کشورتان را حفظ کنید، اختلاف نباشد بین شما. گوش به اشخاصی که ایجاد اختلاف میکنند ندهید. و همه همصدا با هم توجه کنید به خدای تبارک و تعالی. قدرتهای بزرگ که مأیوس شدند از اینکه با جنگ و با حمله نظامی بتوانند کاری بکنند، دست به شیطنت زدهاند و میخواهند شماها را از هم جدا کنند و اختلاف بین شما بیندازند. [45]
مقام معظم رهبری :
1. یکی از مهمترین کارهایی که در جنگ نرم دشمن وجود دارد – همیشه وجود داشته، امروز هم وجود دارد – این است که در این اتحاد یک تزلزلی ایجاد کنند، شکاف ایجاد کنند. برای این کار تلاش میکنند: بین شیعه و سنی اختلاف مذهبی ایجاد کنند، بین فارس و عرب و ترک و کرد و دیگران اختلاف قومی ایجاد کنند، اختلافات منطقه ای ایجاد کنند، اختلافات سازمانی ایجاد کنند، اختلافات حزبی ایجاد کنند. با همة اینها باید با توجه کامل مقابله کرد؛ یعنی همان چیزی که ما به آن میگوئیم بصیرت. بدانیم کجائیم. این سنگری را که امروز شما در آن حضور دارید، بشناسیم.[46]
2. جنگ نرم یعنی ایجاد تردید در دلها و ذهنهای مردم. یکی از ابزارها در جنگ نرم این است که مردم را در یک جامعه نسبت به یکدیگر بدبین کنند، بددل کنند، اختلاف ایجاد کنند؛ یک بهانه ای پیدا کنند، با این بهانه بین مردم ایجاد اختلاف کنند؛ مثل همین قضایای بعد از انتخابات امسال که دیدید یک بهانه ای درست کردند، بین مردم ایجاد اختلافی کردند. خوشبختانه مردم ما با بصیرتند. اینجور کاری در کشورهای دیگر اوضاع کشور را بکلی عوض کرد؛ در جاهای دیگر، تردید افکنی در دلهای مردم نسبت به یکدیگر؛ یک بهانه ای مثل بهانه انتخابات را پیش بکشند، ایجاد تردید کنند، دلها را نسبت به یکدیگر چرکین کنند، مردم را در مقابل هم قرار بدهند؛ بعد در میانه، عناصر دست آموزِ مغرضِ معاند را به کارهای خلاف وادار کنند و مسئولین کشور نتوانند تشخیص بدهند کی بود، چی بود، چی شد. این جزو طرحهای اساسی است. اینجور کاری را دنبال میکنند. خوب، شما ببینید در یک چنین وضعیتی چه چیزی بیش از همه برای انسان مهم است؟ بصیرت. بنده بارها بر روی بصیرت تکیه میکنم.[47]
3. در جنگ نظامی دشمن به سراغ سنگرهای مرزی ما میآید، مراکز مرزی ما را سعی میکند منهدم بکند تا بتواند در مرز نفوذ کند؛ در جنگ روانی و آنچه که امروز به او جنگ نرم گفته میشود در دنیا، دشمن به سراغ سنگرهای معنوی میآید که آنها را منهدم کند؛ به سراغ ایمانها، معرفتها، عزمها، پایهها و ارکان اساسی یک نظام و یک کشور؛ دشمن به سراغ اینها میآید که اینها را منهدم بکند و نقاط قوت را در تبلیغات خود به نقاط ضعف تبدیل کند؛ فرصتهای یک نظام را به تهدید تبدیل کند. این کارهائی است که دارند میکنند؛ در این کار تجربه هم دارند، تلاش هم زیاد دارند میکنند، ابزار فراوانی هم در اختیارشان هست. باید ابعاد دشمن و ابعاد دشمنی را بدانیم تا بتوانیم بر او فائق بیائیم. البته ما مدد الهی داریم، کمک غیبی داریم بدون شک؛ این را انسان دارد مشاهده میکند؛ لکن ما مادامی که هوشیارانه، آگاهانه در میدان نباشیم، تدبیر لازم را به کار نبریم، کمک الهی به سراغ ما نخواهد آمد.[48]
[1] . غررالحکم، 7690.
[2]. همان، 7693.
[3]. همان، 7687.
[4]. صحیفه امام، ج21، ص195.
[5]. پیام به ملت شریف ایران، در تجلیل از امام امت و تأکید بر وحدت و حفظ آمادگی مردم در صحنه؛ 18/3/1368.
[6]. سخنرانی در دیدار با جمع کثیری از پاسداران، در سالروز میلاد امام حسین(ع) و روز پاسدار؛ 10/12/1368.
[7]. سخنرانی در دیدار با فرماندهان و مسئولان نمایندگی ولی فقیه در سپاه؛ 21/2/1370.
[8]. بیانات در پایگاه دریایی نوشهر؛ 18/2/1372.
[9]. تحف العقول عن آل الرسول، ص 95.
[10]. بیانات در مراسم اعطای نشان فتح به فرماندهان و نیروهای نظامی ارتش و سپاه در عملیات کربلای5 و 7؛ 5/11/1368.
[11]. غررالحکم، 7693.
[12]. مفاتیح الجنان، دعای کمیل.
[13]. بیانات در مراسم اعطای نشان فتح به فرماندهان و نیروهای نظامی ارتش و سپاه در عملیات کربلای 5 و 7؛ 5/11/1368.
[14]. الحیاة، ترجمه احمد آرام، ج4، ص 487.
[15]. سخنرانی در پایان چهارمین مجمع بزرگان فرماندهان و مسئولان دفاتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 27/6/1370.
[16]. بحارالانوار، ج44، ص33.
[17]. بیانات در مراسم افتتاحیة مانور فرهنگی، ورزشی جانبازان و معلولان کشور، 15/6/1376.
[18]. الکافی، ج8، ص382.
[19]. بیانات در جمع پرسنل «پایگاه هوایی شهید بابایی» اصفهان، 18/7/1371.
[20]. بیانات در دیدار جمع کثیری از فرماندهان و رزمندگان عملیات بیتالمقدس به مناسب سالروز آزادی خرمشهر، 3/3/1378.
[21]. نهج السعادة فی مستدرک نهج البلاغه، ج2، ص 240.
[22]. همان، ج4، ص 33.
[23]. بیانات در خطبههای نماز جمعه تهران، 26/1/1379.
[24]. مجمع البیان، ج4، ص 555.
[25]. الحیاة، ترجمه احمد آرام، ج4، ص 490.
[26]. بیانات در دیدار جمعکثیری ازفرماندهان و رزمندگان عملیات بیتالمقدس به مناسبت سالروز آزادی خرمشهر، 3/3/1378.
[27]. الاختصاص، ص 218.
[28]. حکم انتصاب آقای مرتضی رضایی به سمت ریاست حفاظت اطلاعات سپاه، 16/12/1372.
[29]. عیون أخبار الرضا(ع)، ج2، ص 219.
[30]. المناقب، ج7، ص 427.
[31]. حکم انتصاب آقای مرتضی رضایی به سمت ریاست حفاظت اطلاعات سپاه، 16/12/1372.
[32]. تحف العقول، ص 312.
[33]. نهج البلاغه، نامه 31.
[34]. من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 626.
[35]. نهج البلاغه، قصار 45.
[36]. الکافی،ج 2، ص 222.
[37]. غرر الحکم، ش 11052.
[38]. بیانات در دیدار دانشجویان و جوانان استان قم؛ 4/8/1389.
[39]. شرح نهج البلغه ابن ابی الحدید، ج20، ص 311.
[40]. نهج السعادة فی مستدرک نهج البلاغه، ج2، ص 220.
[41]. صحیفه امام، ج15، ص 446.
[42]. سبل الهدی، ج9، ص 350.
[43]. وسائل الشیعه، ج15، ص134، باب 53.
[44]. صحیفه امام، ج11، ص 300.
[45]. همان، ج13، ص 393.
[46]. بیانات در دیدار فرماندهان و خلبانان نیروی هوائی ارتش، 19/11/1389.
[47]. بیانات در دیدار جمع کثیری از بسیجیان کشور، 4/9/1388.
[48]. بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، 2/7/1388.