احکام مستحب مساجد:
– 1. تمیز و آباد کردن مسجد.
– 2. خوشبو کردن و پوشیدن لباس پاکیزه و نیکو برای رفتن به مسجد.
– 3.مراقبت کردن کفش یا پا برای این که به نجاست یا کثافتی آلوده نباشد.
– 4. زودتر از همه به مسجد رفتن و پس از دیگران از مسجد خارج شدن.
– 5. هنگام ورود به مسجد و خروج از آن، زبان ذاکر و قلب خاشع داشتن.
– 6. چون وارد مسجد شد، دو رکعت نماز به قصد تحیت مسجد بگذارد.
(استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م214)
چند نکته در ارتباط با احکام مسجد
§ خوابیدن در مسجد کراهت دارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 393)
§ فضیلت خواندن نماز در مسجد، مختص مردان نیست و شامل زنها نیز میشود.
(اجوبة الاستفتاءات، س 391)
§ ترک نماز در مسجد محله برای خواندن نماز جماعت در مسجد دیگر به خصوص اگر مسجد جامع شهر باشد، اشکال ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 389)
توجه
· مسجد جامع، مسجدی است که در شهر برای اجتماع همهی اهل شهر بنا شده است بدون این که اختصاص به گروه و قشر خاصی داشته باشد.
(اجوبة الاستفتاءات، س 401)
§ شرکتهای تعاونی مردمی که اقدام به ساختن مناطق مسکونی میکنند و در ابتدا، توافق مینمایند که برای آن محلهها، مکانهای عمومی، مانند مسجد ساخته شود، ولی بعضی از سهامداران شرکت هنگام تحویل گرفتن واحد مسکونی از توافق خود عدول کرده و بگویند: ما راضی به ساختن مسجد نیستیم، در صورتی که عدول آنها بعد از ساخته شدن مسجد و وقف گردیدن آن باشد اثری ندارد، ولی اگر قبل از تحقق وقف شرعی مسجد باشد، ساخت مسجد با اموال آنها در زمین متعلق به همهی اعضا بدون رضایت آنها جایز نیست، مگر این که در ضمن عقد لازم بر همهی آنها شرط شده باشد که بخشی از زمین شرکت برای ساخت مسجد تخصیص یابد و اعضا، این شرط را پذیرفته باشند که دراین صورت حق عدول ندارند، و عدول آنها هم تأثیری ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 396)
§ مسجدی که نیاز به تعمیر دارد اگر تعمیر، داوطلبانه و تبرعی (از مال شخصی افراد خیر) باشد نیازی به اجازهی حاکم شرع ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 406)
§ نماز خواندن در مسجدی که توسط کفار ساخته شده و همچنین دریافت کمکهای مالی که کفار داوطلبانه برای مسجد میدهند اشکال ندارد.
(اجوبة الاستفتاءات، س 420 و 421)
§ اثاث و لوازم مسجد، اگر مورد استفاده در آن مسجد نباشد بردن آن به مساجد دیگر برای استفاده از آنها اشکال ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 411)
§ صرف تغییر اسم مسجد مثلاً از نام مبارک صاحب الزمان (عج) به مسجد جامع، در جایی که معلوم نیست اسم اول در صیغهی وقف مسجد ذکر شده باشد، مانعی ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 408)
§ تکیهها و حسینیهها حکم مسجد را ندارند. (اجوبة الاستفتاءات، س 427)
§ تبدیل حسینیهیی که به عنوان حسینیه، وقف صحیح شرعی شده و یا ضمیمه کردن آن به مسجد به عنوان مسجد جایز نیست. (اجوبة الاستفتاءات، س 425)
توجه
· ثبت ملکی حسینیهیی که جهت اقامهی مجالس دینی وقف عام شده، جایز نیست، و ثبت وقفی آن به نام اشخاص ضرورتی ندارد. به هر حال، ثبت وقفی آن به اسم افراد خاص بهتر سات با اجازه و موافقت همهی افرادی باشد که در ساختن آن حسینیه مشارکت داشتهاند. (اجوبة الاستفتاءات، س 423)
§ استفاده از فرشها و اجناس نذر شده برای مرقد یکی از امامزادگان(علیهم السلام) در مسجد جامع محله، در صورتی که زاید بر نیاز مرقد امامزاده و زائران آن باشد اشکال ندارد. (اجوبة الاستفتاءات، س 426)
قبله – استفتائات امام خامنه اي روحي فداه
1. مسلمان باید نماز را رو به سمت کعبه بگزارد که به این اعتبار به آن «قبله» میگویند. البته برای کسانی که از آن دورند محاذات حقیقی میسَر نیست، و همی اندازه که بگویند رو به قبله نماز میخواند، کافی است. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 169)
توجه
· ملاک رو به قبله بودن این است که انسان از سطح کرهی زمین به طرف بیت عتیق (کعبه) باشد یعنی از طرف سطح زمین رو به طرف کعبه که روی زمین در مکهی مکرمه ساخته شده است بایستد، بنابراین اگر انسان در یک نقطهیی از کرهی زمین باشد که اگر خطوط مستقیمی از چهار جهت آن مکان بر سطح کرهی زمین به طرف مکه ترسیم شود از نظر مسافت با هم مساوی باشند مخیّر است برای قبله به هر طرف که خواست بایستد و نماز بخواند، ولی اگر مسافت خطوط در بعضی از جهتها کمتر و کوتاهتر باشد به مقداری که به آن، صدق عرفی رو به قبله بودن اختلاف پیدا کند بر انسان واجب است جهت کوتاهتر را انتخاب کند. (اجوبة الاستفتاءات، س 367)
· نمازهای مستحبی را میتوان در حال راه رفتن یا سواری خواند، و در این صورت لازم نیست نماز را رو به قبله به جا آورد. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 170)
2. نمازگزار باید به جهت قبله یقین و اطمینان پیدا کند، چه از راه قبلهنمای صحیح و معتبر و چه از راه آفتاب و ستارگان (برای کسی که آشنا به استفاده از آنها است) و چه از راههای دیگر، و اگر نتوانست اطمینان پیدا کند به هر طرف که گمان بیشتر مییابد، نماز بخواند. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 171)
3. کسی که هیچ راهی برای یافتن جهت قبله ندارد و گمانش هم به هیچ طرف نمیرود بنابر احتیاط (واجب) باید به چهار طرف نماز بخواند، وا گر برای چهار نماز وقت ندارد به هر اندازه که وقت دارد، نماز بخواند.
(اجوبة الاستفتاءات، س 366 و 368 و استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 172)
4. کسی که یقین به قبله ندارد در بقیهی کارهایی که باید رو به قبله انجام شود، مانند ذبح حیوانات و غیره، باید به گمان خود عمل کند و اگر به هیچ طرف گمان بیشتر ندارد، به هر طرف انجام دهد صحیح است. (استفتا از دفتر معظم له، باب نماز، م 173)
توجه
· اعتماد بر شاخص یا قبله نما در تعیین جهت قبله، در صورتی که موجب اطمینان برای مکلف شود صحیح است و باید طبق آن عمل گردد، و در غیر این صورت میتوان براساس محراب مساجد و قبور مسلمین جهت قبله را تشخیص داد.
(اجوبة الاستفتاءات، س 365)
· منظور از به کارگیری شاخص در تشخیص قبله این است که در روزهای چهارم خرداد و بیست و ششم تیرماه (یعنی در روز بیست و پنجم ماه پنجم و هفدهم ماه هفتم از سال میلادی) چنانچه هنگام ظهر به افق مکه که آفتاب به طور عمودی بر کعبه میتابد (همان زمانی که صدای اذان مکه بلند میشود) شاخص از قبیل قطعه چوب صاف یا میله و مانند آن در زمین هموار به طور عمودی فرو کنیم، جهتی که سایهی شاخص نشان میدهد جهت خلاف قبله خواهد بود (یعنی جهت قبله در امتداد سایه در طرفی از شاخص است که سایه ندارد).
· (اجوبة الاستفتاءات، س 365)