ولایت فقیه و رهبری – استفتائات امام خامنه اي روحي فداه

معنای ولایت فقیه- ضرورت ولایت فقیه

قلمرو ولایت فقیه – اختلاف نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید

1. معنای ولایت فقیه

ولایت فقیه یعنی حکومت فقیه عادل و دین شناس.

توجه

· ولایت فقیه در رهبری جامعه اسلامی و اداره‌ی امور اجتماعی ملت اسلامی در هر عصر و زمان از ارکان مذهب حقه‌ی اثنی عشری است که ریشه در اصل امامت دارد.

(اجویة الاستفتاءات، س 56)

· عدم اعتقاد به ولایت فقیه، اعلم از این که بر اثر اجتهاد باشد یا تقلید، در عصر غیبت حضرت حجت (عج) موجب ارتداد و خروج از دین اسلام نمی‌شود، و اگر کسی به نظر خود براساس استدلال و برهان به عدم لزوم اعتقاد به آن رسیده باشد معذور است، ولی ترویج اختلاف و تفرقه بین مسلمانان برای او جایز نیست.

(اجویة الاستفتاءات، س 59و61)

2. ضرورت ولایت فقیه

از آن جا که دین حنیف اسلام که آخرین دین آسمانی است و تا روز قیامت استمرار دارد و دین حکومت و اداره‌ی امور جامعه است. لذا همه‌ی طبقات جامعه اسلامی ناگزیر از داشتن ولی امر و حاکم و رهبر هستند تا امت اسلامی را از شر دشمنان اسلام و مسلمین حفظ نماید، و از نظام جامعه‌ی اسلامی پاسداری نموده و عدالت را در آن برقرار و از ظلم و تعدی قوی بر ضعیف جلوگیری نماید، و وسایل پیشرفت و شکوفایی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی را تأمین کند. (اجویة الاستفتاءات، س 56 )

3. قلمرو ولایت فقیه

1. اوامر ولایی ولی فقیه

همه ی مسلمانان باید از اوامر ولایی و دستورات حکومتی ولی فقیه اطاعت نموده و تسلیم امر و نهی او باشند. این حکم شامل فقهای عظام هم می شود چه رسد به مقلیدن آنان.

(اجویة الاستفتاءات، س 62و65 )

توجه

· برای هیچ کس جایز نیست که با متصدی امور ولایت به این بهانه که خودش شایسته‌تر است، مخالفت نماید. این درصورتی که متصدی منصب ولایت از راههای قانونی شناخته شده به مقام ولایت رسیده باشد. (اجویة الاستفتاءات، س 65 )

2. احکام ولایی ولی فقیه

احکام ولایی و انتصابات صادر از طرف ولی امر مسلمین اگر هنگام صدور، موقت نباشد، همچنان استمرار دارد و نافذ خواهد بود، مگر اینکه ولی امر جدید مصلحتی در نقض آنها ببیند و آنها را نقص کند. (اجویة الاستفتاءات، س 64 )

3. اجرای حدود

اجرای حدود (مثل حد زنا و سرقت) در زمان غیبت هم واجب است، و لایت بر آن اختصاص به ولی امر مسلمین دارد. (اجویة الاستفتاءات، س 64 )

4. مقدم بودن اختیارات ولی فقیه بر اختیارات آحاد ملت

تصمیمات و اختیارات ولی فقیه در مواردی که مربوط به مصالح عمومی اسلام و مسلمین است، در صورت تعارض با اراده و اختیار آحاد مردم، بر اختیارات و تصمیمات آحاد امت، مقدم و حاکم است. (اجویة الاستفتاءات، س 63 )

5. اداره‌ی رسانه‌های گروهی

اداره‌ی رسانه‌های گروهی باید تحت امر و اشراف ولی امر مسلمین باشد و در جهت خدمت به اسلام و مسلمین و نشر معارف ارزشمند الهی به کار گمارده شود،‌و نیز در جهت پیشرفت فکری جامعه‌ی اسلامی و حل مشکلات آن و اتحاد مسلمانان و گسترش اخوت و برادری در میان مسلمین و امثال این گونه امور از آن استفاده می شود.

سه نکته در ارتباط با قلمرو ولایت فقیه

§ اطاعت از دستورات نماینده‌ی ولی فقیه: نماینده‌ی ولی فقیه در صورتی که دستورات خود را براساس قلمرو صلاحیت و اختیاراتی که از طرف ولی فقیه با او واگذار شده است صادر کرده باشد مخالفت با آنها جایز نیست. (اجویة الاستفتاءات، س 69 )

§ ولایت اداری:‌در مفاهیم اسلامی چیزی به عنوان ولایت اداری (به معنای لزوم اطلاعت ازدستورات مقام بالاتر بدون حق اعتراضی) وجود ندارد، ولی مخالفت با اوامر اداری که براساس ضوابط و مقررات قانونی اداری صادر شده باشد جایز نیست.

(اجویة الاستفتاءات، س 68 )

ولایت تکوینی: ولی فقیه، ولایت تکوینی[1] ندارد. این امر اختصاص به معصومین (ع) دارد.

(اجویة الاستفتاءات، س 60 )

4. اختلاف نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید

در مواردی که نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید مختلف است،‌اگر این اختلاف،‌در مسایل مربوط به اداره‌ی کشور و اموری که به عموم مسلمانان ارتباط دارد باشد، مثل دفاع از اسلام و مسلمین بر ضد کفار و مستکبران متجاوز،‌باید نظر ولی امر مسلمین اطاعت شود و اگر در مسایل فردی محض باشد، هر مکلفی باید از فتوای مرجع تقلیدش پیروش نماید.