پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم):
سرکه، نیکو خورشتی است.( سنن أبی داوود: ج 3 ص 360 ح 3821.)
امام علی (علیه السلام):
خوب خورشتی است سرکه. تلخ را می شکند، صفرا را خاموش می کند و دل را زنده می گرداند.( الکافی: ج 6 ص 329 ح 7.)
امام صادق (علیه السلام):
سرکه، تلخه را فرو می نشاند، قلب را زنده می سازد، کرم های شکم را می کشد و دهان را استحکام می بخشد.( السرائر: ج 3 ص 141.)
امام صادق (علیه السلام):
سرکه، نیکو خورشی است. تلخه را می شکند، قلب را زنده می سازد، لثه را استحکام می بخشد و جنبندگان شکم را می کشد.( الدعوات: ص 146 ح 383.)
امام صادق (علیه السلام):
سرکه، عقل را استحکام می بخشد.( الکافی: ج 6 ص 329 ح 2.)
امام صادق (علیه السلام):
سرکه، دل را روشن می کند.( المحاسن: ج 2 ص 284 ح 1925.)
امام صادق (علیه السلام):
خورش ساختن سرکه، شهوت زنا را ریشه کن می کند.( الکافی: ج 6 ص 330 ح 10.)
خواص سرکه شراب
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم):
کسان هیچ خانه ای که در آن سرکه باشد، نانشان بی خورش نمی ماند. برترین سرکه شما نیز سرکه شرابتان(علامه مجلسی می گوید: گفته شده: مقصود از سرکه شراب، آن شرابی است که با عمل آوری، به سرکه تبدیل می شود، یا مقصود، هر سرکه ای است که در اصل، شراب بوده است، البته مشروط به آن که تبدیل انگور به سرکه، بدون آن که تبدیل به شراب شود، امکان پذیر باشد، چنان که این گونه بسیار ادعا می شود.
(فیروز آبادی) در القاموس گفته است: سرکه، حالت اسیدی شده آب انگور و مانند آن است. بهترین نوع آن هم سرکه شراب است، ترکیب یافته از دو جوهر: گرم و سرد، و سودمند برای: معده، لثه، زخم های بدخیم، خارش، نیش زدگی گزندگان، (درمان) افیون خواری، سوختگی با آتش، دندان درد، بخارهای داغ درونی حاصل از استسقا، و سرانجام (درمان) دشواری شنوایی، پیجیدن صدا در گوش، و وز وز کردن آن.
ظاهراً مقصود از سرکه شراب، سرکه ای است که از شراب انگور حاصل می آید؛ چرا که آن را غالباً به همین نام شراب می خوانند.
صاحب بحر الجواهر گفته است: سرکه شراب، آن است که (در تهیه اش،) از شراب، افشره ای بسازند و از صافی بگذرانند و به هر ده رطل از صد رطل، یک رطل سرکه انگور درجه یک بیفزایند و آن گاه آن را در خمره ای قیراندود، در آفتاب بگذارند.(بحارالانوار: ج 62 ص 162)
) است.( السنن الکبری: ج 6 ص 63 ح 11203.)
امام صادق (علیه السلام):
– هنگامی که نزد ایشان از سرکه شراب یاد شد -: آن، جنبندگان شکم را می کشد و دهان را استحکام می بخشد.( الکافی: ج 6 ص 330 ح 8.)
امام صادق (علیه السلام):
سرکه شراب، لثه را تقویت می کند. جنبندگان شکم را می کشد و عقل را استحکام می بخشد.( الکافی: ج 6 ص 330 ح 9.)
امام کاظم (علیه السلام):
سرکه شراب، لثه را استحکام می بخشد.( طب الائمة (علیهم السلام): ص 24.)
آغاز کردن غذا با سرکه
امام صادق (علیه السلام):
ما (غذا را) با سرکه آغاز می کنیم، چنان که شما با نمک آغاز می کنید؛ چرا که سرکه، عقل را استحکام می بخشد.( الکافی: ج 6 ص 329 ح 5.)
الکافی:
به نقل از محمد بن علی همدانی -: مردی در خراسان نزد امام رضا (علیه السلام) بود. در این هنگام، نزد امام سفره ای گستردند که در آن، سرکه و نمک بود. امام (علیه السلام) با سرکه آغاز کرد.
آن مرد گفت: فدایت شوم! به ما فرموده ای که با نمک، آغاز کنیم!
فرمود: این، همانند آن (یعنی نمک) است. سرکه، ذهن را استحکام می بخشد و عقل را افزون می کند.( الکافی: ج 6 ص 329 ح 4.)
ر. ک: ص 394 (آداب غذا خوردن / آغاز کردن غذا با نمک و به پایان بردن آن با نمک یا سرکه).