پیشوای چهارم شیعیان علیه السلام بعد از حضور در حماسه افتخار آفرین و عزت بخش عاشورای حسینی، از لحظه ای که در غروب عاشورا با شهادت پدر بزرگوار و سایر عزیزانش مواجه گردید برای ادامه راه آنان، مسئولیت سنگینی را به دوش کشید . امامت امت، سرپرستی اطفال و بانوان، رساندن پیام عاشورا به گوش جهانیان، تداوم مبارزه با طاغوت و طاغوتیان و از همه مهمتر پاسداری از اهداف متعالی امام حسین علیه السلام که موجب عزت و افتخار عالم اسلام گردید، از جمله مسئولیتهای آن امام همام به شمار می آید . امام سجاد علیه السلام که در دوران امامت خویش در محدودیت شدیدی به سر می برد و حاکمان مستبد اموی سایه شوم خود را بر شهرهای اسلامی گسترده بودند و اهل ایمان از ترس مال و جان خود مخفی می شدند، با اتخاذ صحیحترین تصمیمها و موضعگیریهای مناسب و بجا و با استفاده از مؤثرترین شیوه ها توانست از فرهنگ عاشورا و دستآوردهای ارزشمند آن – که همان عزت و افتخار ابدی برای اسلام و مسلمانان و بلکه برای جهان بشریت بود – به صورت شایسته ای پاسداری کرده و راه حماسه آفرینان کربلا را تداوم بخشد و یاد و نام و خاطره سالار شهیدان حضرت حسین بن علی علیهما السلام را جاودانه ساخته و بر بلندای تاریخ ابدی نماید . در این فرصت با مهمترن فعالیتهای آن یادگار امامت در پاسداری از فرهنگ عزت و افتخار حسینی علیه السلام آشنا می شویم:
۱- خطابه های حماسی و تاثیرگذار
بدون تردید روشنگریهای امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب کبری علیها السلام و برخی دیگر از خاندان حضرت ابا عبدالله علیه السلام بعد از ماجرای غمبار کربلا در تداوم آن نهضت عظیم اسلامی نقشی به سزا داشته است .
مهمترین دستآورد سخنان آن بزرگوار آگاه نمودن مردم غفلت زده، بیدار کردن وجدانهای خفته، افشای جنایات دشمنان اهل بیت علیهم السلام، نمایاندن چهره حقیقی زمامداران ستمگر اموی و انتشار فضائل و مناقب اهلبیت علیهم السلام و معرفی آن گرامیان به عنوان جانشینان بر حق پیامبر صلی الله علیه و آله بود . امام سجاد علیه السلام در شهر کوفه با مردم ساده، سطحی نگر، تاثیرپذیر و پیمان شکن آن شهر سخن گفته و بعد از شناساندن خویش و افشای جنایات امویان فرمود: «ای مردم! شما را به خدا سوگند می دهم، آیا شما برای پدرم نامه ننوشتید و آنگاه بی وفایی نکردید؟ ! آیا با او عهدها و پیمانهای محکم نبستید و سپس با او پیکار کرده و او را به شهادت رساندید؟ ! وای بر شما! چه کار زشتی انجام دادید، شما چگونه به سیمای رسول الله صلی الله علیه و آله نظاره خواهید کرد، هنگامی که به شما بگوید: فرزندان مرا کشتید، احترامم را از میان بردید، پس، از امت من نیستید!» هنوز سخنان امام تمام نشده بود که مردم گریه کنان و ضجه زنان همدیگر را ملامت کرده و به نگون بختی خود، – که خود برگزیده بودند – تاسف خورده و اشک ندامت و پشیمانی می ریختند . (۱) مهمترین تاثیر این خطابه را می توان در سال ۶۵ هجری در قیام توابین به وضوح به نظاره نشست .
شخصیت حضرت علی بن محمد الباقر(ع) به سبب سیره تبلیغی ایشان، در میان امامزادگان دارای جایگاهی والا است که با مطالعه آن میتوان به درسهای آموزندهای برای جامعه علمی و فرهنگى، به ویژه حوزههای علمیه دست یافت.
بزرگمردی که بنا به درخواست مردم کاشان از محضر نورانی امام محمد باقر(ع) به این شهر مهاجرت کرد و هدایت و رهبری آنها را بر عهده گرفت و مأمن وملجأ مردم این منطقه و شهرهای اطراف، مثل قم شد. این امامزاده بزرگوار با ارتباط گرم و روحانی با قشرهای مختلف مردم و سفرهای کوتاه مدت به مناطق مختلف کاشان و دیدار با مردم آن سامان، و احیای نماز جمعه در کاشان توانست در مدت ۳ سال به هدایت مردمان آن سامان بپردازد. وی در پایان این دوران با شهادت خویش درستی حرکتش را به اثبات رسانید.
صاحب ریاض العلماء مینویسد: «سید اجل سید علی بن مولانا امام باقر(ع) از بزرگان و اکابر فرزندان امام باقر(ع) است و بیان عظمت شأنش نیازی به کلام طولانی ندارد. قبرش در حوالی کاشان و معروف به «مشهد بارکرس» است.
تولد
حضرت علی بن محمد الباقر(ع) از خاندان عصمت و طهارت و فرزند گرامی و بلند مرتبه امام باقر(ع) است. شیخ عباس قمى; درباره فرزندان امام پنجم شیعیان مینگارد:
بدان که اولاد آن حضرت، بنابر آنچه شیخ مفید و طبرسی و دیگران ذکر کردهاند،از پسر و دختر، هفت نفرند: ابو عبدالله جعفر بن محمد(ع) و عبدالله که از اُم فروه بنت قاسم بن محمد بن ابی بکر بودند و ابراهیم و عبیدالله که از امحکیم بوده و هر دو در ایام حیات پدر بزرگوارشان وفات کردند. و علی و زینب و امسلمه که از ام ولد بودند؛ هر چند که در بعضی کتب دیگر امسلمه را از مادری دیگر دانستهاند.»[۱]
اولاد حضرت علی بن محمد باقر(ع)
صاحب کتاب بغیه الحائر، در بیان مختصری از حال اولاد آن حضرت مینویسد: «شأن و حال اولاد این بزرگوار نیز مانند بقیّه احفاد امام باقر(ع) است که با اهمال و فراموشی تاریخ و مورخین از یاد رفتند؛ ولیکن علی رغم این مطلب از لابهلای کلمات و از میان اقوال پراکنده مورخین، ثابت شده است و هیچ شکی در این نیست که این بزرگوار، دارای نسل است؛ با اینکه به خاطر دلایل و اسبابی احوال اولادش مخفی شده است.»[۲]
یادداشت روز: قیمت گذاری انحصار طلبانه؛ ارمغان لیبرالیسم اقتصادی/ ممنوعیت قیمت گذاری دولت در شرایط عادی بر اساس قواعد اسلامی/ ضوابط قیمت گذاری کالا در فقه اسلامی/ قیمت گذاری در شرایط بحرانی؛ نمونه ای از احکام حکومتی/ توصیۀ امام علی علیه السلام به مالک اشتر دربارۀ قیمت گذاری/ قیمت گذاری در شرایط خاص؛ به مثابۀ […]
یادداشت روز: شخصیت شناسی اباالفضل العباس علیه السلام از منظر معظم له ولادت/ عباس علیه السلام؛ شاهکار بصیرت/ ولایت مداری؛ برجسته ترین ویژگی حضرت عباس علیه السلام/ جهاد با نفس اباالفضل علیه السلام/ نقش حضرت عباس علیه السلام در تسلای خاطر خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام/ آقازاده های بنی هاشم و پیشتازی در شهادت […]
یادداشت روز: شرح زیارت عاشورا از منظر معظم له زیارت عاشورا؛ حدیث قدسی/ ثواب خواندن زیارت عاشورا/ فواید استمرار در خواندن زیارت عاشورا/ سند زیارت عاشورا/ کیفیت خواندن زیارت عاشورا/ سندیت لعن های زیارت عاشورا/ فلسفه لعن و برائت در زیارت عاشورا/ جواز لعن یزید از دیدگاه علمای شیعه و سنی/ محتوای زیارت عاشورا برای […]
اعمال و آداب ماه محرم الحرام از منظر معظم له ماه محرم در یک نگاه/ آداب ماه محرم/ماه محرّم؛ ماه حماسه و ماتم/ برگزاری مجالس عزاداری/ سیاه پوشی/ اخلاص در عزاداری امام حسین علیه السلام و پرهیز از غلو/ اعمال ماه محرم/اعمال شب و روز اول ماه محرم/ روزه ي دهه ي اول محرم […]
یادداشت روز: مبانی فقهی قیام امام حسین علیه السلام از منظر معظم له چرا امام حسین علیه السلام بر اساس «تقیه» با یزید بیعت نکرد/ امربهمعروف و نهی از منکر؛ مبنای قیام امام حسین علیه السلام/ امام حسین علیه السلام و قیام علیه حاکم جائر/ امام حسين علیه السلام و تشکيل حکومت اسلامی/ انقلاب حسینی؛ […]
یادداشت روز: آثار و کارکردهای حماسۀ حسینی از منظر معظم له معنی حماسه/ عاشورا؛ حماسه بزرگ تاريخ / حماسه حسینی؛ امید بخش و حرکت آفرین/ حماسه حسینی؛ الهام بخش جنبش ;های اجتماعی/ پویایی فرهنگی؛ مرهون حماسه حسینی/ پیام حماسه حسینی همان پیام مقاومت است مراسم عزادارى عاشوراى حسينى كه هر سال باشكوه تر و فراگيرتر […]
یادداشت روز: اسرار شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام از منظر معظم له شهادت علی اصغر علیه السلام؛ اتمام حجت امام حسين عليه السلام با دشمن/ شهادت حضرت علی اصغرعلیه السلام؛ سند مظلومیت سیدالشهدا علیه السلام/ نقش شهادت مظلومانۀ حضرت علی اصغرعلیه السلام در بقای دین و رسوایی بنی امیه/ چرا خون علی اصغر(ع) به […]
یادداشت روز: معظم له معنازایی عاشورا در سایۀ خانواده گرایی و نفی نهیلیسم/ درس های حسین علیه السلام برای محبت در خانواده/ عاشورا ؛ شکوه ارتباطات خانوادگی/ عاشورا و تقویت معنویت گرایی در خانواده/ غیرت حسینی و دفاع از حریم خانواده انسان يك موجود اجتماعى است كه براى زندگى دسته جمعى آفريده شده است.لذا در […]
یادداشت روز: سقیفه؛ آغازگر واقعه عاشورا/ تبدیل خلافت الهی به نظام خودساختۀ بشری در سایۀ شبهۀ انفکاک نبوت از خلافت/ تمایل به بازگشت به جاهلیت؛ ریشه واقعه عاشورا/ عاشورا؛ یک اسلام علیه دو اسلام!/ رویارویی امام حسین علیه السلام با عملیات روانی حکومت بنیامیه/ واقعۀ عاشورا؛ زمینه ساز رسوایی و نابودی بنی امیه جریان عاشورا […]
سالهای زیادی از حماسه خونین عاشورا میگذرد و چشمان منتظران به لحظهای دوخته شده است که منتقم خون حسین(عج) ظهور کند تا شیعه بتواند پساز گذشت قرنها انتقام عاشورا را از یزدیان زمان بگیرد. جشمان منتظری که بیصبرانه در انتظار لحظهای است که پرچم بر زمین مانده امام حسین(ع) توسط اباصالحالمهدی(عج) به اهتراز درآید تا […]