فضیلت ماه رجب

شهید مطهری معتقد است، ماه رجب ماه استغفار و عبادت و روزه است، ولی به خاطر تبدیل نام ماهها از شمسی به قمری این سنتها به کلی فراموش می شوند.

ایشان می فرمایند:

ماه مبارك رجب است. براى جمعه اول رجب يك سلسله اعمال وارد شده است و يك ارزشهايى كه ديگر اصلًا اين حرفها در ميان ما مطرح نيست. مصداق «قُلْ أَرَأَيْتُمْ انْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتيكُمْ بِماءٍ مَعينٍ» همينهاست.

نام ماهها از قمرى تبديل مى‏شود به شمسى؛ انسان اول خيال نمى‏كند كه به دنبال خودش چه چيزهايى مى‏آورد. ما كه بچه بوديم، در منزل خود ما ـ من از هفت و هشت سالگى كاملًا يادم هست ـ اصلًا اينكه ماه رجب دارد مى‏آيد مشخص بود؛ مى‏گفتند يك هفته به ماه رجب مانده، پنج روز مانده، سه روز مانده، امشب احتمالًا اول ماه رجب است، برويم براى استهلال؛ مى‏رفتند براى استهلال، ماه را ببينند، شب اول ماه رجب است، اعمال ماه رجب را بجا بياورند. در مسجد كه جمع مى‏شدند، همه صحبت آمدن ماه رجب بود. ماه مبارك رجب و ماه مبارك شعبان پيش‏درآمدهاى ماه مبارك رمضان هستند. من از بچگى هميشه اين را مى‏ديدم، مرحوم ابوى ما و مرحومه والده ما غير از اول و آخر ماه رجب و غير از ايام‏البيض (يعنى سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم اين ماه كه اعمال بالخصوصى دارد و عمل معروفش به نام عمل «امّ داود» را ما آن زمان بچه بوديم بجا آورده بوديم، بعد بزرگ شديم فراموش كرديم؛ به تبع آن جوّى كه آن وقت وجود داشت، يعنى آب جارى‏اى كه در آن وقت بود، ولى وقتى كه آبى رفت و مخفى شد، ديگر كيست كه از نو آن را جارى كند) ايندو غير از روز اول و روز آخر و سه روز وسط، حداقل پنجشنبه و جمعه‏ها روزه بودند و بلكه مرحوم ابوى ما در بعضى از سالها دو ماه رجب و شعبان را پيوسته روزه مى‏گرفتند و به ماه مبارك رمضان متصل مى‏كردند، يعنى اين سه ماه را يكسره روزه مى‏گرفتند.

اصلًا اين ماه، ماه استغفار و توبه و عبادت است. حتى وارد شده است كه اگر كسى نتواند روزه اين ماه را بگيرد ذكرى وارد شده است كه روزى صد بار اين ذكر را بگويد به عنوان جبران روزه‏اى كه نتوانسته است بگيرد.

يادى از حاج‏آقا رحيم ارباب و حاج ميرزا على‏آقا شيرازى‏

يادم است كه در ماه مبارك رجب در سال 21 ـ كه تابستان بود و به اصفهان رفته بوديم ـ مى‏رفتيم به درس آقاى حاج‏آقا رحيم ارباب سلّمه‏اللَّه تعالى كه از بزرگان هستند. من اين ذكر را اول بار از اين مرد شنيدم. مى‏ديدم كه خيلى كند صحبت مى‏كند و اذكار را بالخصوص خيلى با تأ نّى و حضور قلب مى‏گويد: سُبْحانَ الْالهِ الْجَليلِ، سُبْحانَ مَنْ لايَنْبَغِى التَّسْبيحُ الّا لَهُ، سُبْحانَ ذِى‏الْعِزَّةِ وَالْجَلالِ … مى‏ديدم اين مرد مرتب اينها را مى‏گفت. چون پيرمرد بود و نمى‏توانست روزه بگيرد، آن را با اين جبران مى‏كرد.

و باز يادم نمى‏رود كه در همان سالها روز بيست و پنجم رجب بود (روز وفات حضرت موسى بن جعفر سلام‏اللَّه عليه)، ما در مدرسه نيماورد اصفهان بوديم، بعدازظهر بود، خوابيده بوديم، از خواب كه بيدار شديم يك وقت صداى مرحوم حاج ميرزا على‏آقا را شنيدم. ما در آن مدرسه غريبه بوديم، به عنوان تابستان رفته بوديم، ولى طلبه‏هاى آن مدرسه به مناسبت وفات از ايشان خواهش كرده بودند، آمده بود براى طلبه‏ها موعظه مى‏كرد و بعد هم ذكر مصيبت. حديث دارد كه در قيامت فرياد مى‏كشند: «أيْنَ الرَّجَبيّون» رجبيون كجا هستند؟ اين مرد با همان آهنگى كه داشت و با آن حال و روحى كه داشت اين تعبير را به كار برد: آن وقتى كه بگويند «أيْنَ الرَّجَبيّون» و ما در پيشگاه پروردگار شرمسار باشيم، در ماه رجب هيچ چيزى نداشته باشيم و اصلًا جزء رجبيّون شمرده نشويم، چه خواهيم كرد؟

غرض اين است: اين ماه، ماه استغفار و عبادت و روزه است و اين سنتها در ميان ما بكلى دارد فراموش مى‏شود. ماه رجب مى‏آيد، بزرگهايمان [متوجه نمى‏شوند] تا چه رسد به بچه‏ها. كم‏كم اگر به بچه‏ها بگوييم ماههاى قمرى را از محرم تا ذى‏الحجه بشمار، نمى‏توانند؛ اصلًا فراموش مى‏كنند كه يك چنين ماههايى هم وجود داشته است. ولى به هرحال تكليف هرگز از ما ساقط نمى‏شود.

این مطلب از مجموعه ‏آثار استادشهيدمطهرى، ج‏27، صفحه 560 اخذ شده است.


جستجو