توصیه به کم خوری
مهم ترین رهنمود
نخستین و مهم ترین رهنمود اسلام دربراه مواد غذایی مورد مصرف، این است که حلال باشند، بدین معنا که:
اولا: آنچه انسان مصرف می کند، باید از راه مشروع، تهیه شده باشد. غذایی که از راه نامشروع و تجاوز به حقوق دیگران تهیه گردد، هر چند ممکن است برای سلامت جسم، ضرر نداشته باشد؛ اما بی تردید بری سلامت روان، زیانبار است.
ثانیاً: غذای انسان باید از طیبات (آنچه پاک است) تهیه شده باشد. بر اساس این رهنمود، انسان نباید غذاهایی را که طبع توده مردم، از آن نفرت دارد، یا اسلام، خوردن آن را ممنوع دانسته (مانند: گوشت مردار یا گوشت حیوانات حرام گوشت) مصرف کند، هر چند که تجاور به حقوق دیگران نباشد.
ثالثاً: غذا برای کسی که مصرف کننده است، نباید زیانبار باشد. توضیح، این که: ممکن است غذایی، برای یک نفر مفید باشد؛ اما برای دیگری، به دلیل آن که بیمار است، زیانبار باشد.
رابعاً: غذا برای جان انسان و یا جامعه نباید مفسده داشته باشد. توضیح، این که: ممکن است غذایی حلال باشد و برای جسم هم زیانبار نباشد، لیکن چگونگی مصرف آن، برای جان و یا جامعه مفسده داشته باشد (مانند: غذا خوردن در ظروف طلا و نقره، یا غذا خوردن از سفره ای که مشروبات الکلی در آن قرار دارد). خوردن این گونه غذاها نیز در اسلام، ممنوع شناخته شده است.
دو وعده غذا خوردن در شبانه روز
در روایات اسلامی، برای تداوم سلامت و شادابی انسان، خوردن دو وعده غذا در صبح و شام، توصیه شده است. اهل بهشت نیز که در دار الاسلام، جاوید هستند، در همین دو وعده، غذا می خورند: ولهم رزقهم فیها بکره وعشیا؛و در بهشت، هر صبح و شام، روزی آنان آماده است.
پیشوایان دین، ضمن تأکید بر کم خوری، منافع فراوانی برای آن ذکر کرده اند؛ مانند: تداوم سلامت بدن، صفای اندیشه، نورانیت دل، رهایی از دام شیطان، بهره گیری از ملکوت هستی، نزدیکی به خداوند متعال و استفاده بهتر از عبادت پروردگار.
خطر پرخوری
بر عکس، پرخوری، از منظر احادیث، به شدت نکوهیده است. پرخوری، از سلامت می کاهد، و شهوت را می افزاید، بدن را بدبو می کند و زمینه را برای انواع بیماری های جسمی و روحی، فراهم می سازد. پرخوری، جوهر نفس را تباه می کند، به نیروی تقوا (پرهیزگاری) و ورع (خویشتن داری) ضربه می زند، حجاب تیزهوشی است، و دل را سخت و تاریک می سازد.
شخص پرخور، خواب های آشفته می بیند و هنگام عبادت، احساس کسالت می نماید. از این رو، عبادتش اندک است و از بساط قرب حضرت حق، دور،
و سرانجام، سیری در دنیا، موجب گرسنگی در آخرت خواهد شد.
مقدار خوراک مفید
برای پیشگیری از زیان های پرخوری و بهره گیری از منافع کم خوری، پیشوایان اسلام توصیه کرده اند که انسان، پیش از آن هنگام که اشتها دارد، چیزی نخورد و قبل از آن که اشتهایش کاملا از بین رفته، از خوردن، دست بکشد: کل وأنت تشتهی، وأمسک وأنت تشتهی.