اعمال و آداب ماه محرم الحرام از منظر معظم له ماه محرم در یک نگاه/ آداب ماه محرم/ماه محرّم؛ ماه حماسه و ماتم/ برگزاری مجالس عزاداری/ سیاه پوشی/ اخلاص در عزاداری امام حسین علیه السلام و پرهیز از غلو/ اعمال ماه محرم/اعمال شب و روز اول ماه محرم/ روزه ي دهه ي اول محرم […]

یادداشت روز: مبانی فقهی قیام امام حسین علیه السلام از منظر معظم له چرا امام حسین علیه السلام بر اساس «تقیه» با یزید بیعت نکرد/ امربهمعروف و نهی از منکر؛ مبنای قیام امام حسین علیه السلام/ امام حسین علیه السلام و قیام علیه حاکم جائر/ امام حسين علیه السلام و تشکيل حکومت اسلامی/ انقلاب حسینی؛ […]

یادداشت روز: آثار و کارکردهای حماسۀ حسینی از منظر معظم له معنی حماسه/ عاشورا؛ حماسه بزرگ تاريخ / حماسه حسینی؛ امید بخش و حرکت آفرین/ حماسه حسینی؛ الهام بخش جنبش ;های اجتماعی/ پویایی فرهنگی؛ مرهون حماسه حسینی/ پیام حماسه حسینی همان پیام مقاومت است مراسم عزادارى عاشوراى حسينى كه هر سال باشكوه تر و فراگيرتر […]

یادداشت روز: اسرار شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام از منظر معظم له شهادت علی اصغر علیه السلام؛ اتمام حجت امام حسين عليه السلام با دشمن/ شهادت حضرت علی اصغرعلیه السلام؛ سند مظلومیت سیدالشهدا علیه السلام/ نقش شهادت مظلومانۀ حضرت علی اصغرعلیه السلام در بقای دین و رسوایی بنی امیه/ چرا خون علی اصغر(ع) به […]

در سیره امام حسین (عليه السلام) همانند سیره جدبزرگوار و پدرگرامی‌شان، رسول اکرم‌(صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت علی (عليه السلام) ساده زیستی، قناعت پیشگی و بی توجهی به دنیا و مادیاتش نگریسته می شود و عدالت گستری و مبارزه با اشرافی گری و فساد سرلوحه‌ی عمل و قیام ایشان بوده است. به ویژه در مبارزه‌ی حق طلبانه با طاغوت ستمگر یزیدین معاویه (لعنت الله علیه) که حادثه ی عظیم عاشورا و واقعه‌ی کربلا را خلق کرد، بیشترین نمود را می‌توان یافت.

دعا رمزی بین عاشق و معشوق است، هر زمانی انسان می‏خواهد، با خدای خویش سخن بگوید، دعا بخواند، و اگر خواهان شنیدن کلام الهی و دوستدار صحبت کردن معشوق خویش است، قرآن بخواند. لذا در زندگی انبیاء و ائمه‏علیهم السلام تلاوت آیات و دعا خواندن جایگاه ویژه‏ایی دارد.

حضرت امام حسین علیه السلام در حساسترین لحظات دست مناجات را بلند کرد و فرمود: «اَللَّهُمَّ اَنْتَ ثَقْتَیِ فِی کُلِّ کَربٍ وَ اَنتَ رَجآئی فِی کُلِّ شِدَّةٍ وَ اَنْتَ فِی کُلِّ اَمْرٍ نَزّلَ بِی ثِقَةٌ وَعِدَةٌ؛ ” 1 ” خدایا، تو اطمینان و تکیه گاه من در همه سختی‏ها هستی، و تو امید من در همه مشکلات و گرفتاریها هستی و تو در هر پیش آمدی از اموری که به من فرود می‏آید، وسیله اعتماد و پناه من هستی».

حضرت امام حسین علیه السلام وقتی که به زمین کربلا رسید، همه فرزندان و برادران و اهل بیت را جمع نمود. سپس به آنها نظری نمود، ساعتی اشک ریخت، و فرمود: «اَلّلهُمَّ اِنَّا عِتْرَةُ نَبِیِکَ مُحَمَّدٍ وَ قَدْ اُزْعِجْنَا وَ طُرِدْنا، وَ اُخْرِجْنا عَنْ حَرَمِ جَدِّنا، وَ تَعَدَّتْ بَنُواُمَیَّةِ عَلَیْنا اَللَّهُمَّ فَخُذْ لَنا بِحَقِّنَا، وَ انْصُرنَا عَلَی القَومِ الکَافِریِن؛ ” 2 ” خدایا! ما عترت پیامبر تو حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم هستیم، ما به زحمت افتادیم و از دیارمان طرد شدیم و از حرم جدمان خارج شدیم، و بنی امیه برما ستم نمودند، خدایا! حق ما را از آن‏ها بگیر، و ما را بر گروه کافر یاری فرما».

روایتی از امام پنجم حضرت امام محمد باقر«سلام‌الله‌علیه» نقل شده است و آن حضرت از پدر بزرگوارشان امام سجاد«سلام‌الله‌علیه» و ایشان هم از پدرشان حضرت سیّدالشهداء«سلام ‌الله‌علیه» و آن امام بزرگوار از قول مبارک امیر مؤمنان و مولای متقیان امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» روایت را نقل می‌فرمایند.
همچنین در روایت آمده است که امام حسین و امام سجاد «سلام‌الله‌علیهما» در آخرین لحظات حیات و هنگام شهادت، روایت را وصیّت کرده‌اند. یعنی علاوه بر این‌که چهار امام معصوم این مطلب را بیان فرموده‌اند، دو امام بزرگوار در حسّاس‌ترین مواقع به ذکر روایت پرداخته‌اند. معلوم می‌شود روایت، بسیار اهمیّت دارد که این سلسلۀ نورانی و مطهّر آن را نقل فرموده‌اند.

عزت نفس ،یکی از لوازم زندگی موفقیت امیز است فردی که می خواهد در راه هدف والای خویش تمام مشکلات و موانع را از سر راه خود برداشته و به مراحل تعالی و تکامل برسد باید عزت و کرامت نفس داشته و این موهبت خدادای را در وجود خود بارور کند ریشه بسیاری از محرومیتها ، ناکامیها، عدم موفقیتها ، انتخاب راههای خلاف عرف و شرع ، شکستن هنجارهای مقدس جامعه ، خیانتها ، جنایتها ، و بزهکاریها گوناگون را می توان در نداشتن عزت نفس و وجود عقد حقارت جستجو نمود امام علی (ع) می فرماید « من کرمت علیه نفسه لم یهمنها بالمعصیه )

(عیون الحکم والمواعظ ص۴۳۹)

ان کسی که (بزرگی و) کرامت نفس خود را باور داشته باشد ان را با نگاه ، پست و ذیل نخواهد کرد .

عفاف وحجاب از منظر امام رضا علیه السلام
فلسفه عفاف و حجاب
محمّد بن سنان می‏‏گوید: حضرت امام رضا علیه السلام در جواب سؤالات من، نامه‏ای برایم ارسال داشتند که در فرازی از آن فرموده بودند: «حُرِّمَ النَّظَرُ إِلَی شُعُورِ النِّسَاءِ الْمَحْجُوبَاتِ بِالْأزْوَاجِ وَ غَیْرِهِنَّ مِنَ النِّسَاءِ لِمَا فِیهِ مِنْ تَهْیِیجِ الرِّجَالِ وَ مَا یَدْعُوا التَّهْیِیجُ اِلَی الْفَسَادِ وَ‌ الدُّخُولِ فِیمَا لَا یَحِلُّ وَ لَا یَحْمِلُ [یَجْمُلُ] وَ کَذَلِکَ مَا أشْبَهَ الشُّعُورَ إِلَّا الَّذِی قَالَ اللهُ تَعَالَی وَ الْقَوَاعِدُ مِنَ‌ النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا یَرْجُونَ نِکَاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُنَاحٌ أنْ یَضَعْنَ ثِیَابَهُنَّ غَیْرَ الْجِلْبَابِ وَ لَا بَأسَ بِالنَّظَرِ إِلَی شُعُورِ مِثْلِهِنَّ.» (۱)
«نگاه کردن به موهای زنان شوهردار وغیرشوهردار، حرام است؛ زیرا این نگاه، مرد را تهییج و تحریک می‌کند. و تهییج، شخص را به فساد و داخل شدن در حرام و اعمال ناپسندیده می‌کشاند و همچنین است حکم نگاه به غیر مو،‌ [که نگاه مرد به آنها حلال نیست،] مگر در موردی که حق‌تعالی [در قرآن، آن را استثنا کرده و] فرموده است: ‏(وَ الْقَوَاعِدُ مِنَ‌ النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا یَرْجُونَ نِکَاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُنَاحٌ)؛ «بر زنان سالخورده که از ولادت و عادت بازنشسته، امید ازدواج ندارند باکی نیست که لباسهایشان را غیر از چادر بر زمین بگذارند و اشکالی ندارد که به موهای مثل این زنان نگاه شود.»

مقدّمه:

مکتب افتخارآفرین شیعه را بصیرت و دور اندیشی پیشوایانش از گزند حوادث و توفان بلاها، به سلامت عبورداد تا امروزه نام شیعه و شیعیان زنده و جاودان بماند. با نگاهی گذرا به سیره‌ی ائمّه‌ی اطهار می‌بینیم هرکدام در زمان خویش با تدبیر و تدبّر، استراتژی خاصّی در پیش گرفتند ؛به عنوان مثال:

آنچه در پیش رو دارید، نگاهی است به اهمّیت و جایگاه اخلاق از دیدگاه رئیس مکتب جعفری، حضرت صادق علیه السلام . امید است ره توشه ای باشد برای همه کسانی که دوست دارند بر اساس اخلاق اسلامی رفتار کنند و زینت اهل بیت علیهم السلام باشند.

ضرورت طرح بحثهای اخلاقی
اخلاق که از ریشه «خُلق» گرفته شده، تعریفهای مختلفی برای آن شده است؛ مرحوم نراقی رحمه الله می فرماید: «اَلْخُلْقُ مَلَکَةٌ للِنَّفْسِ مُقْتَضِیَةٌ لِصُدُورِ الاَْفْعالِ بِسُهُولَةٍ مِنْ دُونِ اِحْتیاجٍ اِلی فِکْرٍ وَروِیَّةٍ؛(2) خُلق، یک حالت نفسانی است که موجب می شود کارها به آسانی و بدون نیاز به فکر و دقّت از انسان سربزند.»
مرحوم علاّمه طباطبائی در تعریف علم اخلاق می گوید: «علم اخلاق، فنّی است که از ملکات انسانی مربوط به نیروهای نباتی و حیوانی و انسانی بحث می کند و فضایل ملکات را از رذایل آنها جدا و ممتاز می سازد تا انسان بتواند به واسطه تجلی و اتصاف به فضایل اخلاقی، سعادت علمی خود را تکمیل نماید و در نتیجه، افعال و رفتاری داشته باشد که موجب ستایش عموم و مدح جامعه انسانی گردد. البته آنچه به عنوان هدف علم اخلاق ذکر شد، به عقیده علمای اخلاق یونان بوده است؛ ولی از نظر ما هدف اخلاق اسلامی «اِبْتغاءِ وجه اللّه » [و رسیدن به رضایت خداوندی] است نه رسیدن به مدح و ثنای اجتماعی و نه [حتّی صرف رسیدن [به فضیلت و کمال انسانی.»(3)

هدف نماز

بررسی دقیق این بحث مجال گسترده‌ای می طلبد، ولی برای رسیدن به این مهم، توجه به 2 نکته قابل تأمل و کارگشا خواهد بود:

الف: زیر ساخت جهان تکوین که فرمان پذیری و هدایت است، در آن مجالی برای نافرمانی و گمراهی نیست؛ زیرا مهار هر موجود تکوینی تنها به دست خدای سبحان است و او بر راه راست است و هرچه مهار هستی¬اش به دست کسی باشد که بر راه راست است، قطعاً هدایت شده است: «و ما مِن دابّةٍ الّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إنًّ رِبِّی عَلَی صِراطٍ مُستقیم»؛ هیچ جنبنده‏اى نیست مگر اینکه او مهار هستى‏اش را در دست دارد، به راستى پروردگار من بر راه راست است.[1]