یکی از وجوه سیاست خارجی جمهوری اسلامی نوع مواجههی آن با قدرتهای جهانی است که در مقایسه با دورهی پهلوی، دگرگونیهای بسیاری یافته؛ آنچنان که مفهوم استکبار مبتنی بر رویکرد جدید، به صورت مبنا درآمده است. مقالهی حاضر به بررسی این مفهوم از نظر امام خامنه ای روحی فداه خواهد پرداخت
یکی از مهمترین شعارهای انقلاب اسلامی ایران، علاوه بر استقلال و آزادی، که در نهایت به استقرار جمهوری اسلامی منجر شد، مبارزه با استکبار است. در واقع استکبارستیزی، چه در دوران مبارزه با رژیم پهلوی و چه در دوران استقرار انقلاب، از جایگاه خاصی در گفتمان حکومت اسلامی برخوردار بوده است و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و همچنین امام خامنه ای روحی فداه خواهد ، علاوه بر اینکه در مقام نظر به تئوریزه کردن استکبار و بیان شاخصههای آن پرداختهاند، الگویی عملی از مبارزه با استکبار را نیز به نمایش گذاشتهاند.
هدف اصلی این یادداشت، بررسی جایگاه مقولهی استکبار در اندیشهی امام خامنه ای روحی فداه خواهد است. نگارنده بر این باور است که کلید درک اندیشهی ایشان در این باب، تعیین مؤلفهها و شاخصههای استکبار از سویی و سپس تعیین مصداق اصلی استکبار بر اساس همان مؤلفهها، از سوی دیگر است. در حقیقت، استکبار از نگاه ایشان دارای یک مصداق اصلی و عینی است که به طور عام، نظام سلطه و به طور خاص، ایالات متحدهی آمریکاست.
علاوه بر این، استکبار از نگاه ایشان دارای یک خط سیر تاریخی و منطقی است؛ یعنی دارای دورهی پیدایش، رشد و گسترش و سرانجام زوال است و این مسئله، یکی از نکات بارز و ثابت در چارچوب گفتمان رهبری در زمینهی استکبار است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.