جلد 1 صفحه 41 سطر 14
شرح لغات اين سوره
حمد : با مدح و شكر معناي نزديك بهم دارند و كلمات ” ذم ” و ” هجا ” و ” كفران ” در مقابل حمد و مدح و شكر مي باشند ، در حمد لازم نشده است كه در برابر نعمت باشد ولي شكر حتما در مقابل نعمت و نيكي است .
رب : پروردگار ، براي اين كلمه چند معني گفته شده است از اينقرار : 1- بزرگ و فرمانبردار 2- مالك ( دارنده ) ، همانطور كه رسول اكرم بمردي فرمود : ” ا رب غنم ام رب ابل ” آيا تو صاحب گوسفندي يا صاحب شتر ، جواب داد هر چه خدا دهد زياد ميكنيم و لذت ميبريم . 3- اختيار دار . 4- پرورش دهنده . 5- اصلاح گر ، كلمه رب بطور مطلق فقط در مورد خدا بكار ميرود و در مورد اشخاص ديگر با اضافه استعمال ميشود مانند ” رب الدار ” ( مالك خانه )
عالمين : جمع عالم و خود كلمه عالم ، جمعيست كه از جنس لفظ خود مفرد ندارد و بگروهي از صاحبان عقل گفته ميشود . ولي در استعمال مردم ، عالم بمعناي همه موجودات است اعم از جاندار و بي جان انسان و يا انواع ديگر و آيه كريمه : ” و ما رب العالمين قال رب السموات و الارض ” ( پروردگار جهانيان چيست گفت : پروردگار آسمانها و زمين … ) بهمين معناي كلي است .