بررسی رابطه علم ودین ازدیدگاه اسلام وقرآن

مقدمه
در جهان امروز گروهی از مردمان (از جمله مردم ممالک غرب) با پیشرفت روز افزون و حیرت برانگیز علوم مختلف و با مشاهده توانایی هاي بی حد و حصر علم در گره گشایی از مشکلات بشري، اصالت محض را به ”علم“داده اند و آن را بعنوان تنها راه نجات خویش برگزیده اند.
در مقابل در طول تاریخ همواره مردمان دیگري نیز وجود داشته اند که ”دین“ را براي برخوررداري از زندگی سعادتمندانه، کافی دانسته اند و با بی اهمیت جلوه دادن همه مسائل دنیایی و حتی ”علم“ در اعتقادات خویش اصالت مطلق را به ”دین“ بخشیده اند.

در این میان آیین مقدس اسلام، به خصوص شکل حقیقی آن یعنی مکتب ”تشیع“ ، ”علم و دین“ را به عنوان دو بال نیرومند براي پرواز انسان، به سوي کمال مطلق خویش که همانا نزدیک شدن به مرزهاي عصمت و تخلق به اخلاق الهی در سایه قرب به حضرت حق است، معرفی می کند و پرداختن به هر یک بدون توجه به دیگري را، آفتی براي سعادت و نیکبختی انسان، به حساب می آورد.
به این ترتیب همان قدر که عالم بی دین مسبب بدبختی خود و دیگران است، جاهل مقدس مآب نیز موجبات خسارت در دنیا و آخرت را براي خود و اطرافیانش فراهم می آورد. این سخن مولاي متقیان جهان و پیشواي شیعیان حقیقی، حضرت علی )ع (است که می فرمایند:
العلم و الدین توامان، اذا افترقا احترقا
“علم و دین پیوسته با یکدیگرند و هر گاه جداي از هم شدند، آتش افروز خواهند بود.”
اما نکته بسیار مهمی که در این میان هرگز نباید آن را فراموش کرد، نقصان علم نسبت به دین است، چرا که ”دین“ توسط آفرینشگر و خالق تواناي هستی وضع شده است که هم آگاه و مسلط بر همه جزئیات و ظرایف آفرینش است و همه آنچه که براي سعادت و نیکبختی انسان در دنیا و آخرت لازم است، بهتر از هر کس دیگري می داند، اما ”علم“ حاصل مجاهدات و تلاش هاي پی گیر ”انسان“ براي آگاهی یافتن به اسرار آفرینش و ارائه راه حل براي مشکلات و نابسامانی هاي زندگی بشري است.
بر این اساس”علم“ راهی را می پیماید که در انتهاي آن راه، دین قرار گرفته است و هر روز که جانفشانی هاي بشر در کشف اسرار علمی حیات به نتیجه اي جدیدتر می رسد، صحت و کمال دستورات دین، آشکار تر می گردد. بدین ترتیب بشریت وظیفه دارد با ابزار قدرتمندي که ”علم“ در اختیار او قرار می دهد و در راه روشن و صراط مستقیمی که ”دین“ فرا راهش گذاشته است حرکت کند و مدارج کمال را مرحله به مرحله طی نماید.
بی شک در این مسیر سرانجام انسان به درجه اي خواهد رسید که در یک نگاه توحیدي، ”علم و دین“ را با یکدیگر ”یکی“ خواهد دید و متوجه خواهد شد که هر حقیقتی که ”علم“ به طور مسلم بر آن دست یافته است از جمله همان حقایقی است که ”دین“ در کامل ترین شکل خود، یعنی ”اسلام“ و دقیق ترین تعبیر آن یعنی ”تشیع“از آن سخن گفته است.
در این مورد خیلی جالب است که بدانیم در دیدگاه توحیدي حاکم بر سراسر قرآن، حتی یک بار کلمه ”علوم“ یا کلمه ”ادیان“ در آیات شریفه این کامل ترین کتاب سعادت به کار نرفته است، بلکه هر چه هست سخن از ”علم“است و ”دین“. بدین معنا که در دیدگاه آفریدگار یگانه، تنها ”یک علم“ و تنها ”یک دین“ وجود دارد و در مکتب توحید این هر دو نیز با هم، همسو و یکسان هستند. با این توضیحات، هر گاه فرمانی از طرف دین صادر شود، ولو اینکه فرمان در نگاه اول یک ”عبودیت محض“ و یک ”اطاعت صرف“ به نظر برسد، اما چنانچه بشر با ابزار نیرومند علم، در آن فرمان، تفکر و تامل نماید، اگر چه به کنه و سر آن مطلب پی نخواهد برد،لکن قطعا به تاییدات علمی و عقلی متعددي، حول و حوش آن خواهد رسید، چرا که : کل حکم به الشرع، حکم به العقل.
و بدین وسیله نه تنها ایمان انسان نسبت به الهی بودن فرامین دین تقویت می شود و سایر فرامین دین که احیانا به دلیل نقص نسبی علم و محدودیت دایره عقل انسان، هنوز توجیه قابل قبولی پیدا نکرده اند، مورد قبول و اطاعت کامل انسان قرار می گیرد، بلکه خط مشی انسان در جریان پژوهش ها و مطالعات علمی به طور دقیق روشن می گردد.
امادر میان علوم مختلف علم شیمی از آنجائیکه به ماده واسرار آن توجه دارد وسعی در کشف وتفسیر پدیده هاي طبیعی داردو ازیک سو گاه با عث غفلت انسان )مادیون ( از خالق هستی می گردد. وابزاري براي توجیه دیدگاه هاي غلط آن ها می شود وازسوي دیگر می تواند درنظام علت ومعلولی راهنمایی براي طی مسیر حقیقی کمال انسانی و شناخت قدرت لایزال آفریننده این مواد وبوجود آورنده قوانین بسیار دقیق وزیباي حاکم بردنیاي ماده باشد که به قول شاعر بزرگواري :
چشم دل بازکن تاجان بینی                                       آنچه نادیدنی است آن بینی
دل هر ذره را که بشکافی                                       آفتابیش در میان بینی

طرح مسئله
تعریف دین
در تعریف دین، مطالب و تعاریف فراوانى گفته شد. آن چه در این نوشتار اراده مى کنیم، مجموعه ى آموزه هایى است که از منبع وحى الهى جهت هدایت انسان ها به پیامبران نازل شده است درواقع دین جهت حرکت ومسیر کمال را از منبع وحی الهی تعریف وتعیین میکند.
تعریف علم
در تعریف علم نیز دیدگاه هاى مختلفى مطرح است و گاهى با مراتب و درجات گوناگون تعریف شده است. این اصطلاح به معناى آگاهى و دانستن در مقابل جهل و نادانى. علم مسیر حرکت انسان را بر مبناي تجربیات واندیشه هاي او بنا می گذارد.
در عرصه ى رابطه ى علم و دین، علم به معناى علوم تجربى اعم از طبیعى و انسانى، در نظر گرفته مى شود. علوم طبیعى مانند زیست شناسى، فیزیک، شیمى، زمین شناسى و… و علوم انسانى مانند روان شناسى، جامعه شناسى ، مدیریَت، اقتصاد و…. در نگرش اسلامى، علم به معناى نورانیت و هدایت است که دانشمندان را به فضیلت و شرافت و تقویت ایمان و اعتقاد به یگانگى خداوند و تشدید در خضوع و خشوع مى کشاند. هم چنان که قرآن کریم در این باره مى فرماید:
(شَهِدَ اللّهَ أَنَّهَ لا إِلهَ إِلاّ هَوَ وَ الْمَلائَکَۀُ وَ أُولُوا الْعَلْم)ِ;
خداوند شهادت مى دهد که معبود جز خداى یگانه نیست و ملایکه و دانشمندان نیز گواهند.
(إِنَّ الَّذَینَ أُوتُوا الْعَلْمَمَنْ قَبَلَهَإِذا یَتْلى عَلَیَهِمَ یَخَرُّونَ لَلْأَذْقانِ سَجَداً… * یَبَکُونَ وَیَزِیدَهَمَ خُشُوعاً;(  به درستى که کسانى که پیش از این از علم بهره مند شدند، آن گاه که آیات الهى بر آنان خوانده شود، با چانه هاى خویش بر زمین فرو افتند و گریستن را آغاز کنند و خواندن قرآن، بر خشوع آن ها بیفزاید.
علم به معناى سر و کار داشتن با پدیده هاى آزمایشگاهى و امور تکنولوژى براى دست یافتن به تبیین پدیدارها و کشف قوانین و شرح چگونگى ها از خصلت ها و اوصافى چون مشاهده پذیرى یا عینیَت (objectivity) و آزمون پذیرى و پیش بینى رخدادهاى آینده و گزینشى و انتخابى بوده و از فرضیه سازى برخوردار است.
نکته ى که بایستى توجه داشت اینکه اساسا نزاع و کشمکش بین علم و دین قبل از هر امرى به نزاع بین وحى و عقل برمى گردد. حل منطقى نسبت بین علم و دین به نظر مى رسد در یک قدم پسینى بایستى در نسبت وحى وعقل حل گردد. اساساً در رویکردهایى که دغدغه یافتن نسبت و تعامل بین علم و دین وجود داشت، نسبت بین  عقل و وحى، بر حسب جایگاه حقیقى آنها استوار گردد، بایستى با توجه به شناخت جایگاه حقیقى آن دو، بر مرجعیت واحدى، به عنوان پایگاه حجیت انسان دراندیشه و عمل تکیه کرد. به نظر مى رسد با گذشت سه سده از حاکمیت و مرجعیت معرفت علمى، به عنوان تنها معیار سنجش، اینک فصل آن به پایان رسیده و دامنه و عمق پرتو افکنى معرفت علمى توانایى روشن کردن دیگر افق ها و چشم اندازهاى حیات بشرى را ندارد. همین امر، مدیریت علمى بشر و کنترل امنیت را با بحران هاى عمیق مواجه کرده است. بنابراین لازم است رابطه علم ودین یا به عبارتی رابطه بین عقل ووحی بگونه اي ترسیم شود که جایگاه واقعی هردو را بدرستی بشناساند وهر دورا مکمل یکدیگر دانسته وبه کمک این دوبال مسیر پرواز به سوي کما ل حقیقی را طی کند وسعادت بشررا در دنیا وعقبی تعریف کند
درخصوص رابطه بین علم ودین مقاله ها ونوشتار هاي بسیاري وجود دارد بطوریکه اغلب دانشمندان مسلمان نظیر علامه طباطبایی (ره(، حضرت امام خمینی)ره(  وبوعلی سینا واقبال لاهوري .ودانشمندان غیر مسلمان ولی متعهد نظیر انیشتن .موریس بوکاي و………….. که در منابع علمی اطلاعاتی به راحتی می توان در مورد دیگاه هاي آن ها مطالعه کرد که برآیند نظر تمامی دانشمندان مومن سازگاري بین علم ودین می باشدومتفق القول نظر به این نکته دارند که علم در نهایت به همان نتیجه اي خواهد رسید که دین مبین اسلام در کتاب آسمانی خود آن را به تصویر کشیده است وبا قضاوتی عادلانه وبه دور از تعصبات خشک ،انسان عالم به حقانیت قرآن واسلام اعتراف میکند
اما دراین گفتار سعی شده است تا با بیانی ساده ونمونه هاي روشن تر به اثبات سازگاري علم ودین پرداخته شود که قدمی کوچک در جهت ارتقاي ایمان خواننده گرامی باشد.
ضرورت بحث پیرامون علم وقرآن
قرآن معجزه جاوید زمان است، هر چند سالها از نزول آن گذشته باشد. قرآن آیت کبري است که خداوند رسالت خاتم پیامبرانش را به برکت آن استحکام بخشید. مسلمانان صدراسلام بلاغت آن را گواهی برصدق دعوت وي دانسته اند و امروزه به سلسله اعجازهاي این کتاب در ابعاد بلاغی، اخلاقی، تربیتی، اجتماعی، اقتصادي، سیاسی، جهان بینی و تبیین هدف ازخلقت انسان، علوم پزشکی، بهداشتی، اشارات علمی عمیق به خلقت و کون و حتی در ترتیب آیات وتعداد کلمات و حروف آن پی برده اند.
1-    آیاتى که ارزش و اهمیت علم را بیان مى کند; مانند: آیات9 زمر، 11 مجادله، 1 تا 4 علق،114 طه.
2-    آیاتى که دعوت تدبر و تفکر در جهان مى کند; مانند 129 بقره، 191 آل عمران ، 24 محمد.
3-    آیاتى که نمونه هایى از اسرار طبیعت را براى ما فاش مى کند و ما رابه مطالعه بیشتر فرامى خواند; مانند: 24 تا 27عبس ، 19 ملک، 17 تا 20 غاشیه.
4-    آیاتى که راه هاى افزایش علم را که در وجود خود آدمى است، مانند: عقل، هوش، چشم و گوش، مشخص مى کند و آدمى را به استفاده از آن ها وامى دارد ) : خدا شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد و در آن حال هیچ چیز نمى دانستید و براى شما گوش و چشم و دل و عقل قرار داد تا شکر این نعمت ها را به جاى آورید). و هم چنین آیات179 اعراف، 171 بقره.
5-    آیاتى که رسماً به مسائلى اشاره مى کند که هنوز علمِ آن روز آن مسائل را حل نکرده بود;  مانند: خلقت جهان، موجودات جان دار در کرات دیگر، حرکت زمین، آفرینش انسان، نر و ماده بودن گیاهان و سایر موجودات، ارتباط کرات آسمانى، تصاعد گازها و فرود آمدن شن ها و احجار آسمانى و کیهانى، کمبود اکسیژن در ارتفاعات بالاى زمین، توسعه جهان.
«مافرطنا فی الکتاب من شی ء«
ما در کتاب آفرینش بیان هیچ چیز را فرو گذار نکردیم(سوره انعام ، آیه 38 )
به همین دلیل است که هر کس از روي تعمق نگاهی به قرآن بیفکند ،در خواهد یافت که این کتاب تفاوت بسیاري با سایر کتب که تعدادشان از میلیونها می گذرد، دارد و این امر با توجه به عظمت این کتاب چندان شگفت انگیز نیست. مطالبی را که در این تحقیق بیان خواهیم کرد اشاره اي است به گوشه اي از اسراري که قرآن کریم واولیایی دین مبین اسلام در 14 قرن پیش درعصري که دانش انسان بسیار اندك وناچیز بود مطرح کرده است که امروز با سال ها تلاش بزرگان علم، آزمایشگاه هاي پیشرفته وبا انجام هزاران آزمایش به اندکی از آنها رسیده اند.
قرآن و حقایق قطعی علم تجربی
در این عرصه قرآن جایگاه منحصر به فردي دارد. هیچ کتاب مقدسی مانند قرآن با علم و یافته هاي مسلم آن مطابقت ندارد. آیات متعددي در قرآن وجود دارد که به جزئیات عالم هستی پرداخته و اطلاعات علمی خاصی درباره آنها بیان داشته است. قرآن پژوهان اسلامی و حتی غیراسلامی در تحقیقات خود بارها به شرح و تطبیق اینگونه آیات با یافت ههاي علمی معاصر پرداخته اند.
قرآن پژوه مسیحی دکتر بوریس بوکاي در کتاب خود به نام مقایسه اي میان تورات، انجیل، قرآن و علم در این خصوص بیان م یدارد که: مطابقت متون کتب مقدس با داده هاي علمی، همواره براي انسان یک موضوع قابل تفکر بوده است. عقلاً مطابقت بین کتب مقدس و علم، عنصر لازمی براي اصالت متون مقدس می باشد. زیرا نم یتوان پذیرفت که یک وحی خداوندي امري کاملاً ناصحیح را بیان کند. وگرنه منطقاً باید به ساختگی بودن عباراتی از کتاب مقدس که پدیده هاي غیرقابل علم را شرح م یدهند رأي داد) . مقایسه اي میان: تورات، انجیل، قرآن و علم موریس بوکاي، ذبیح الله دبیر)مترجم ( .(
وي در بیان دیگر م یگوید: من بدون هی چگونه پیش داوري و با واقع بینی تمام وحی قرآنی را جهت بدست آوردن درجه سازگاري آن با داده هاي دانش نوین، بررسی کردم. از طریق ترجمه ها م یدانستم که قرآن هرگونه پدیده طبیعی را متذکر می گردد لیکن جز اطلاع مختصري از آن نداشتم. با بررسی بسیار دقیق متن عربی، صورتی از آنها تهیه کردم و در پایان برایم روشن شد که قرآن هیچ مطلبی را که از نظر علم عصر جدید، انتقادپذیر باشد، ندارد. ( مقایسه اي میان: تورات، انجیل، قرآن و علم موریس بوکاي، ذبیح الله دبیر(مترجم). )
در ادامه موضوع به نمونه هاي از مباحث علمی قرآن می پردازیم

الف: آب درآینه قرآن:
پروردگار متعال در43 سوره شریفه قرآن در حدود 63 مرتبه از آب تحت عنوان ماء با معانی گوناگون یاد نموده است .
این نکته از تمامی آیات قابل درك است که خداوند متعال حیات وهستی هر پدیده اي را به آب نسبت می دهدوبیان می دارد که ماده اصلی آفرینش موجودات جهان هستی آب می باشد مانند آیات زیر:
•    سوره هود آیه 7:
متن عربی :وَهوَ الّذي خَلَقَ السَمواتَ وَ الاَرضُ فی سُتَّهَ ایَام وَکانَ عَرشُهَ عَلَی الماء
ترجمه فارسی : و اوست آفریدگاري که آسمانها و زمین را در شش روز بیافرید و)پیش از آن ( عرش او بر آب استوار بوده است.

•    سوره انبیاء آیه 30:
متن عربی :وَجَعَلنا مُن الماءُکُلُّ شَی ء حَطیَ .
ترجمه فارسی : و ما زندگانی هر چیزي را از آب قرار دادیم.
•    خلقت انسان از آب : سوره فرقان آیه 54
متن عربی : هَوَالَّذي خَلَقَ مَنَ الماءَ بَشَرا
ترجمه فارسی : او خدایی است که از آب ، بشر را آفرید .
•    خلقت حیوان از آب : سوره نور آیه 45
متن عربی : وَالله خَلَقَ کُلَّ دابَه مَنَ الماء
ترجمه فارسی : خداوند هر حیوانی را از آب آفرید.
این نکته اي است که دانشمندان علوم زیستی ثابت کرده اند .می دانیم که 3/2 بدن مارا آب تشکیل می دهد و حیات موجودات زنده به آب وابسته است , بدون آب هیچ موجود زنده اي دوام نمی آورد واولین موجودات زنده درمحیط آب خلق شده اند وبتدریج زندگی به خشکی کشیده شده است.
دربخشی ازآیات خداوند به فرستادن آب از آسمان وبارش باران می پردازد و حیات وموت زمین را به فرستادن یاعدم نزول آب از آسمان نسبت می دهد.
•    سوره نحل آیه 15
متن عربی : وَاَلقی فَی الاَرضِ رَواسَیَاَن تَمیدَ بِکُم وَ اَنْهاراً وَسَبَلاً لَعَلَّکُم تَهتَدونَ
ترجمه فارسی : و کوه هاي بزرگ را در زمین بنهاد تا شما را از حیرانی و اضطراب برهاند و نهرها جاري و راه ها آشکار ساخت تا شاید هدایت شوید .
•    سوره شوري آیه 28
متن عربی : وَهَوَ الَّذي یَنَزِّلُ الغَیثَ مَن بَعدَما قَنَطوا وَیَنشُرُ رَحمَتَه
ترجمه فارسی : و اوست خدایی که باران را پس از نومیدي خلق می فرستد و نعمت و رحمت خود را فراوان می گرداند.
درامر فرستادن یا عدم نزول باران کاملا اراده وقدرت خداوند آشکار است که دربسیاري از مواردي که ما شاهد قطع نزولات آسمانی وبارش باران بوده ایم که با دعاي بندگان مخلص خدا وخواندن نماز باران خداوند باران رابرما نازل کرده است.(مانند نماز بارانی که حضرت امام رضا علیه سلام خواندند(.
دربرخی دیگر از آیات خداوند به خلقت آب واهمیت آن می پردازد وانسان را به تفکر واندیشیدن پیرامون آن دعوت می کند.
•    دقت در آب : سوره واقعه آیه 68
متن عربی : افَرَاَیتُم الماءَ الَّذي تَشرَبون
ترجمه فارسی : آیا به آبی که می نوشید توجه دارید ؟
•    آب براي نوشیدن : سوره نحل آیه 10
متن عربی : هَوَ الَّذي اَنزَل مَنَ السَماء ماءَ لَکم مَنه شَراب
ترجمه فارسی : اوست خدایی که آب را از آسمان فرو فرستاد که از آن بیاشامید .
•    حیات زمین از آب : سوره نحل آیه 65
متن عربی : اَنزَلَ مَنَ السَماء ماء فَاَحیا بِهَ الاَرضَبَعدَمَوتَها
ترجمه فارسی : و خداوند از آسمان آب فرو بارید و با آن زمین را پس از مرگش زنده ساخت .
•    همه میوه ها از آب : سوره اعراف آیه 57
متن عربی : فَاَنزَلنا بِهَ الماء فَاَخرَجنا بِهَ مَن کلِّ الثَّمَرات
ترجمه فارسی : و بدان سبب باران فرو فرستیم تا هرگونه ثمر و حاصل از آن برآریم .
•    سبزي و خرمی از آب : سوره حج آیه 63
متن عربی : اَنزَلَ مَنَ السَماء ماء فَتُصبِح الاَرضَ مَحضَرَّه
ترجه فارسی : خداوند از آسمان آب فرو بارید و زمین را بوسیله آن سبز و خرم گردانید .
درآیاتی که ذکر شد خداوند تمام شادابی ونشاط,زندگی وحیات زمین را از آب می داندوآن را عنصر اصلی بوجود آورنده تمامی نعمات مثل میوه ها ,سبزي ها و…. معرفی می کندکه این واقعیتی است که برهمه آشکار است وبدون آب هیچ کشتی سر از خاك برنمی آورد وهیچ محصولی به بار نمی نشیند.
ب-اوصاف آب در قرآن:
خداوند در لابه لاي آیات کریمه خویش و به دنبال کلمه ماء و آب، گاه صفاتی را مطرح می نماید که شناخت و تأمل در این صفات خالی از فایده نیست.ازجمله این صفات عبارتند از:
•    برکت آب
سوره ق آیه 9
متن عربی:ونَزلنا مَنَ السَماءَ ماًء مَبارکا فَانبَتنا به جُناتُ وُحُبِ الحُصید؛
ترجمه فارسی: و از آسمان آبی پر برکت نازل کردیم و بوسیله آن باغها و دانه هایی را که درو می کنند رویاندیم کلمه مبارك یعنی برکت یافته وبه خیر ثابت وپایدار برکت می گویند.

•    طهارت آب
سوره فرقان آیه48
متن عربی: وَ هَو الذي اَرسَل الرِیاحِ بَشراً بین یَديِ رَحمَتَه وَ انزَلنا مَن السَماءَ ماء طَهُورا
ترجمه فارسی: او کسی است که بادها را بشارتگرانی پیش از رحمتش فرستاد و ازآسمان آبی پاك کننده نازل کردیم.
آب پاك ومطهر است وخاصیت پاك کنندگی بسیار بالاي دارد .خداوند متعال آب را وسیله اي براي تقرب یافتن بندگان به مصدر لایزال الهی قراداده است.
•    جاري بودن آب
سوره ملک آیه 30
متن عربی: قل أرأیتم ان اصبح ماؤکم غورا فمن یاتیکم بماء معین
ترجمه فارسی؛ بگو: به من خبر دهید اگر آبهاي(سرزمین) شما در زمین فرو رود، چه کسی می تواند آب جاري و گوارا در دسترس شما قرار دهد؟
آب در زمین فرو می رود وخاصیت مواد تشکیل دهند بافت خاك وبستر زمین به گونه اي است که مانع از فرورفتن آب به اعماق دست نیافتنی زمین می شود وبدین وسیله سفره هاي زیر زمینی ایجاد می شود.

•    فراوانی آب
سوره جن آیه 16
متن عربی:وان لو استقاموا علی الطریقۀ لاسقیناهم ماء غدقا
ترجمه فارسی؛ و اینکه اگر آنها {جن و انس}در راه ) ایمان(  استقامت ورزند، با آب فراوان سیرابشان می کنیم خداوند آب فراوان را پاداش استقامت انسان وجن درراه ایمان می داند.
•    گوارایی آب
درآیاتی از قرآن کریم به شوري آب دریاها واقیانوس ها اشاره کرده است.
سوره فرقان آیه 53
متن عربی: وهوالذي مرج البحرین هذاعذبَ فرات وهذاملحُ اجاج وجعل بینهما برزخاً وحجراً محجورا
ترجمه فارسی:واو خداي است که دو دریارا به هم آویخت که این گوارا وشیرین وآن دیگرشور وتلخ بود وبین انهاواسطه وحایلی قرار دادکه همیشه ازهم منفصل وجداباشند.
علوم دریا شناسی امروز بوضوح این پدیده را باثبات رسانیده است. هنگامی که دریاي مدیترانه در جبل اطارق به اقیانوس اطلس می ریزد، مانعی بین آنها قرار می گیرد همانطوري که در تصویر زیر نشان داده شده است گرچه که علت این امر هنوز بین دانشمندان در حال بررسی است ولی در حال حاضرطبق آخرین نظریه علت این واقعه به اختلاف درجه حرارت – شوري و غلظت مرتبط هست . که با این حساب از لحاظ قوانین ترمودینامیک اختلاف دما پس از گذشت این همه سال باید به حداقل اختلاف می رسید پس جرا نرسیده ؟! مگر اینکه انرژي خاصی در سیستم وجود داشته باشد که این اختلاف را نگه داشته . بحث اینکه این انرژي جیست یا کیست . مقوله دیگر است . تا اینجا ما دانستیم که تمام این اطلاعات 1400 سال پیش واضح در قرآن آورده شده.
Source: Marine Geology, Kuenen, p. 43, with a slight enhancement
سوره فاطر آیه 12
متن عربی:وما یستوي البحرانِ هذاعذبُفراتُ سائغ شرابهُ وهذا ملحُ اجاج
ترجمه فارسی: وهرگز آن دو دریا که آب این یک گواراوشیرین وآن دگر تلخ وشور است یکسان نیست.
•    چرخه آب در طبیعت

درآیاتی اشاره به این دارد که کوه هامنبع ذخیره نزولات آسمانی ومنابع آب هستند وبین کوه ,باران وآب ارتباطی تنگاتنگ وجوددارد وبانعمت بارش باران چشمه ها وقنوات جاري می شود وآب شیرین وگوارا براي جانداران مهیا می گردد که می تواند اشاره به چرخه آب درطبیعت باشد.
سوره مرسلات آیه 27
متن عربی: وجعلنا فیها رواسی شامخات و اسقیناکم ماء فراتا؛
ترجمه فارسی: و درآن کوههاي استوار و بلندي قرار دادیم و آبی گوارا به شما نوشاندیم.
سوره نور آیه 43
متن عربی: أَلَم تَرَأَن اللهَ یُزجی سحاباً ثُم یولِفُ بَننَهَ ثمَ یَجعُلُهُ  رُکاماً فَتَریالوُدقَ یَخرُجُ  مِن خِلَلِهِ ویُنَزِلُ مِنَ السَمَآء مِن جِبَالٍ فیها مِن بَرَدِ فَیُصِیبُ بِهِ مَن یَشَآءُ وَ یَصرِفُهَ عَن مَن یَشَآءُ یِکادُ سَنَا بَرقِهِ یَذهَبُ بِالابَصرِ
ترجمه فارسی: آیا ندیدي که خداوند ابرهایی را به آرامی می راند، سپس میان آنها پیوند می دهد، و بعد آن را متراکم می سازد؟! در این حال، دانه هاي باران را می بینی که از لابه لاي آن خارج می شود; و از آسمان -از کوه هایی که در آن است  ) ابرهایی که همچون کوه ها انباشته شده اند) – دانه هاي تگرگ نازل می کند، و هر کس را بخواهد بوسیله آن زیان می رساند، و از هر کس بخواهد این زیان را برطرف می کند; نزدیک است درخشندگی برق آن (ابرها) چشمها را ببرد.
! دانشمندان با مطالعه بر روي ابرها به این نتیجه رسیدند که چگونگی بارش باران از ابرها داراي سیستم و مرا حل خاصی می باشد .هواشناسان در مورد تشکیل ابر کومولونیمبوس مطالعه کرده اند تا نحوه تولید و ایجاد باران، تگرگ، برق )نور( را بیابند.یافته ها نشان می دهد که کومولونیمبوس طی مراحل زیر باران ایجاد می کند.
1-     ابتدا ابرها با نیروي باد به حرکت در می آیند، قطعه هاي پراکنده و کوچک که کومولوس نام دارند با نیروي باد به یکدیگر فشرده شده و در یک منطقه تجمع می یابند و ابرهاي کومولونیموس را می سازند.
2-    اتصال: ابرهاي کوچکتر به یکدیگر متصل و ابرهاي بزرگتر را تشکیل می دهند.
3-    تراکم و انبوه شدن: وقتی ابرهاي کوچکتر به هم می پیوندند و ابرهاي بزرگتر را می سازند در ابرهاي بزرگ حرکت و رشد عمودي به سمت بالا صورت گرفته که این پدیده در مرکز ابرها بیشتر از لبه ها و کناره هاي آن رخ می دهد و بعد از این رشد رو به بالا موجب کشیده شدن توده ابر به بالا و رسیدن به ناحیه سردتر اتمسفر  ( جو) که محل تشکیل قطره هاي آب و تگرگ است می شود.و قطره هاي آب و تگرگ، بزرگتر و سنگین تر شده و حرکت رو به بالاي آنها متوقف می شود و به صورت قطره هاي باران و تگرگ فرود می آیند به هم پیوستن تکه هاي کوچک و تشکیل ابرهاي بزرگ می باشد.و شروع بارندگی می باشد. در مورد برف ها نیزهمه ابرها ذرات آب یا کریستال یخ را با خود حمل می کنند، اما این ذرات بسیار کوچکتر از آن هستند که به زمین ببارند .اگر ارتفاع ابرها بیشتر شود، هواي سردتر، باعث فشرده تر شدن بخارآب می شود، و این ممکن است براي شکل دادن باران، تگرگ یا برف مناسب باشد.

•    تصفیه آب
کوه ها در تصفیه آب ها نقش (تصفیه شنی(  را دارند . تصفیه شنی عبارت است از عبور آب از لایه هاي شنی ،زیرا لایه هاي شنی در قسمت پایین ،از قلوه سنگ ودر قسمت بالا از ماسه هاي نرم تشکیل میشود . عبور آب از طبقات مختلف کوه ها سبب می شود که باکتر هاي آب گرفته و آب از مواد خارجی تصفیه شود
قرآن مجید به این راز بزرگ در ضمن آیه کوتاهی اشاره نمود و می فرماید (و در آن  )کوه هاي)استوار(و) بلندي قرار دادیم ،و آبی گوارا به شما نوشاندیم ) جمله )رواسی شامخات )(کوه هاي بلند) ناظر به این است که کوه ها بر اثر سردي منطقه از بابت ارتفاع ،حکم مخزن آب را دارند و جمله ( و اسقیناکم ماء فراتا)(براي شما آب گوارا فراهم نمودیم(  ازآنجا که پس از بیان آفرینش کوه ها آمده است ،می رساند که کوه ها در گوارا ساختن آب ها که همان تصفیه آن از مواد خارجی و باکتري هاست ،نقش موثري دارند.
آب خصوصیات زیادي دارد که در منابع علمی زیادي در مورد آن ها بحث شده است ودراصل همین خصوصیات ویژه آب است که آن را به عنوان عنصر اصلی حیات قرارداده است وهیچ ماده اي نمی تواند برروي زمین جانشین آب باشدواینکه قرآن کریم حدود 1400 سال پیش به این خصوصیات آب اشاره کرده است نکته اي بسیار جالب وقابل تحمل است.
آب یعنی زندگی وزندگی موهبتی است که خداوند بر موجودات هدیه کرده است.
(منابع این قسمت( http://www.tahoorkotob.com/docs/4c243007984.php                :
(http://www.aftab.ir/articles/health_therapy/medical_science/c13c1192271695_water_p1.php

ت) جو زمین محافظی براي زمین:
گرد زمین را پوشش هوایی ضخیمی فرا گرفته،که عمق آن به 350 کیلومترمی رسد.هوا از گازهاي » نیتروژن« به نسبت 03/78 درصد و » اکسیژن« به نسبت 99/20 درصد و اکسید کربن به دنسبت 04/0 درصد و بخارآب و گازهای دیگر به نسبت 94/0 درصد ترکیب یافته است.این پوشش هوایی با این حجم ضخیم و بااین نسبت هاي گازي فراهم شده در آن،هم چون سپري آسیب ناپذیر،زمین را دربر گرفته و آن را از گزند سنگ هاي آسمانی که به حد وفور به سوي زمین می آیند و ازهمه اطراف،تهدیدي هولناك براي ساکنان زمین به شمار می روند،حفظ کرده زندگی را بر ایشان امکان پذیر می سازد نقش حفاظتی هواکره یکی از مهمترین بخش هاي کتاب شیمی سالاول دبیرستان است. که موضوع حفاظت جانداران از تشعشات پرانرژي فرابنفش خورشید توسط لایه اوزون می باشد.که انرژي این تابش درحدي است که می تواند پیوندهاي کووالانسی را بشکند ومولکول هارا تخریب کند .وباعث بیماري آفتاب سوختگی وسرطان پوستی شود وبه موجودات زنده صدمه بزند.
اما نقش حفاظتی هواکره فقط اختصاص به لایه اوزون ندارد بلکه به فرموده قرآن کریم همانند سقفی براي زمین است.
این سقف گرماي زمین را نگه می داردومانع از خارج شدن گرماي زمین می شود و مانع ازنفوذ سرماي زیاد فضاي خارج (درحدود 270 – درجه سانتی گراد (می گردد.
هواکره ازورود شهاب سنگ هاي که درهرلحظه(حدود بیست میلیون سنگ آسمانی باسرعت 5 کیلومتردرثانیه) به سمت زمین سقوط می کنند,می شود.
قرآن حدود 1400 سال قبل از نقش حفاظتی هواکره سخن گفته است وآن را به سقف تشبیه کرده است.
سوره انبیا آیه 32
متن عربی: وَجَعَلنا السَماءسَقفاً محفوظاً وهم عن ء ایاتهامعرضونَ
ترجمه فارسی:وما آسمان راسقفی محفوظ وطاقی محکم آفریدیم واین کافران غافل از مشاهده آیات آن روي می گردانند.
•    هوا کره وتنفس
هوا کره درواقع تامین کننده اکسیژن براي تنفس موجودات زنده است.براساس مطالعات دانشمندان درصداکسیژن در طی میلیون ها سال ثابت مانده است.میزان تراکم هوا با افزایش ارتفاع از سطح زمین کاهش می یابد.وتنفس براي انسان مشکل می شود تاجایی که در ارتفاعات بالاترباید کیسه اکسیژن همراه او باشد. در زمان آغاز سفرهاي هوای( نزدیک به صد سال)عدم آگاهی انسان از این موضوع باعث قربانی شدن افراد زیادي در ابتداي پیدایش بالن ها وهواپیما ها شد.
کمبود اکسیژن در ارتفاعات وتنگی نفس را قرآن حدود 1400 سال پیش خبرداده است.
سوره انعام آیه 125
متن عربی:

ترجمه:پس هر که را خدا هدایت او خواهد قلبش را به نور اسلام روشن گرداند و هر که را خواهد گمراه نماید (به حال گمراهی وا گذارد) دل او را از پذیرفتن ایمان تنگ گرداند که گویی از زمین بر فراز اسمان رود این است که خدا انان را که به حق نمیگروند مردود و پلید میگرداند.
نکته ایه:اگر خدا کسی را گمراه کند سینه او را از پذیرفتن ایمان تنگ میکند گویی در حال رفتن از زمین بر فراز اسمان است.
فشار هوا در سطح زمین با فشار درجه خون بدن در تعادل است.
(فشار وارده از طرف هوا بر بدن را فشار خارجی و فشار خون داخل بدن را فشار داخلی گویند ).
با زیاد شدن ارتفاع(صعود به آسمان( فشار هوا کاهش می یابد،در نتیجه در ارتفاعات تعادل بین فشار هوا (فشار خارجی)و فشار خون( فشار داخلی)  از بین می رود و فشار خون از فشار هوا بیشتر می شود و حاصل این عدم تعادل احساس سنگینی بر دستگاه تنفسی بدن است که بر اثر افزایش فشار خون بر عروق تنفسی تحمیل می شود و مجراي تنفس را تنگ کرده و موجب دشواري نفس کشیدن می شود
•    طبقات جو
هواکره لایه لایه است وباوجود حرکت دائمی ذرات گاز ونیروي جاذبه زمین این طبقات بطور منظم درطی میلیون ها سال برروي هم قرار گرفته اند وباهم آمیخته نمی شوند.
سوره نوح آیات 15 و 16

ترجمه فارسی: آیا نمی بینید خدا چگونه هفت(لایه) جو روي را همدیگر آفرید، و ماه را در آنها تابشی گردانید و خورشید را چراغی روشنگر.
توجه: سبع سماوات در این آیه بمعنی طبقات جو است.  » طَباق « بمعنی: بصورت طبقه طبقه روي همدیگر بودن است این لایه ها 7 عدد می باشند که عبارتند از: تروپوسفر پایینترین لایه اتمسفر است که خود از لایه هاي کوچکتري تشکیل شده است.لایه استراتوسفر بر روي لایه تروپوسفر قرار دارد و ضخامت متوسط آن حدود 23 کیلومتر است.مزوسفردر بالاي لایه گرم ازن قرار دارد که دما در آن متناسب با افزایش ارتفاع با آهنگ 0/3 سانتیگراد به ازاي هر100 متر کاهش می یابد.یونسفر از بخش فوقانی مزوسفر تا ارتفاع تقریبی 1000 کیلومتري اتمسفر زمین قرار دارد .اگزوسفر شرایط موجود در یونسفر در این لایه نیز حاکم است منطقه شبه تله اي که در آنجا خطوط نیرو روي زمین در طرف خورشید بسته می شوند و خطوط نیرو در طرف شب بازند.
»نور« بمعنی: تابش و روشنائی بازتابی است—- و » سراج « بمعنی: چراغ روشنگر.
آیه 16 می گوید: و ماه را در آنها(یعنی در طبقات جو) تابشی گردانید و خورشید را چراغی روشنگر، این به این معنی است که ماه بیرون از طبقات جو تابنده نیست و خورشید نیز بیرون از طبقات جو چراغی روشنگر نیست
همانگونه که آیه میگوید، ماه در طبقات جو بدلیل بازتاب نور آن توسط ذرات گاز و بخار و خاك و غیره تابش دارد و تابان است. ولی بیرون از طبقات جو ماه تابنده نیست و فضا تاریک و سیاه است، چون چیزي وجود ندارد که نور آنرا بازتاب بدهد. و ما فقط خودِ ماه را می توانیم ببینیم.
همینطور خورشید چنانکه آیه می گوید در طبقات جو بدلیل بازتاب پرتو آن در ذرات گاز و بخار و خاك و غیره چراغی روشنگر است و فضاي طبقات جو را روشن می کند، ولی بیرون از طبقات جو خورشید چراغی روشنگر نیست و جائی را روشن نمی کند و فضا تاریک و سیاه است، چون چیزي وجود ندارد که نور آنرا بازتاب بدهد. شب هنگام نیز پرتو خورشید در فضاي بالاتر از طبقات جو وجود دارد ولی فضا را روشن نمی کند.حتما این نکته را به خاطر دارید که در خلأ به علت نبودن جو نور خورشید بازتاب پیدا نمیکند و ما با نور آن فقط قادر هستیم که چیزهایی که نور خورشید بر آنها میتابد را ببینیم.

•    جو زمین وچرخه آب در طبیعت
توده گازي پیرامون کره زمین براثر تابش نورخورشید گرم می شود .اختلاف دماي ایجادشده در نقاط مختلف باعث جریان هاي هوایی وتشکیل بادها می گردد .بادها باعث انتقال رطوبت ازدریا به خشکی شده وموجب تراکم ابرها وبارش برف وباران می شود
سوره فرقان آیه 48
متن عربی : وهوالذي ارسل الریاحَ بُشراً بینَ یَدَیهِ رَحمتِهِ وَانزلنا مِن السَماءَ ماءَ طهورا
ترجمه فارسی:واوخدایی است که بادها براي بشارت پیشاپیش رحمت خود فرستادواز آسمان آبی طاهر ومطهر براي شما نازل کرد.

سوره نبا آیه 14
متن عربی: وَاَنزلنا مِنَ المُعصراتِ ماءُ ثَجاجا
ترجمه فارسی: وازفشار وتراکم ابرها باران فرو ریختیم.
منابع این بخش:
اثبات وجود خدا             جان کلور مونسما                           ترجمه آرام وامین مجتهدي
/http://www.hagegat.blogfa.com                                                                

•    نیازهاي انسان ومنابع طبیعی
خداوند متعال انسان را آفرید ,اورابرروي کره خاکی مسکن داد ,تمامی نیازهاي او را پیش بینی کرد وآنها را در لایه هاي زمین جاي داد به طوري که با پیشرفت هاي علم وتکنولوژي وپیدایش نیاز هاي جدید تمامی آن ها در کره خاکی به لطف الهی تامین است
دربسیاري ازآیات قرآن به این موضوع اشاره شده است وزمین را به قراگاه ,گهواره وفرش تشبیه کرده است.
سوره نمل آیه 61
متن عربی : اَمًن جَعَلَ الرضَ قَرارَاً…….
ترجمه فارسی: آیا کیست که زمین را آرامگاه شما قرار داد…

سوره حجر آیه 20
متن عربی: وَجَعَل لَکُم فیها معایِشَ وَمَن لَستُم لَهُ بِرازِقین
ترجمه فارسی: دراین زمین هم لوازم معاش وزندگانی شما نوع بشر را فراهم کردیم وهم برسایر حیوانات که شما به آنها روزي نمی دهیدغذا فراهم ساختیم
•    آهن در قرآن
آهن عنصري است که براحتی از زمین استخراج شده و به راحتی می تواندبه آن برگردد و دوباره مثل قبل بصورت اکسید آهن قرمز رنگ در کانی آهن درآید
سوره حدید آیه 25:
متن عربی:…….. وانزلنا الحَدِیدَ فیهِ بَاسُ شَدیدُ وَمَنافعُ للناس ولَیَعلَمَ الله من ینصرُهُ ورُسُلَهُ………
ترجمه فارسی:…….وآهن را که درآن هم سختی (جنگ وکار زار) وهم منافع بسیار بر مردم است آفریدیم تا معلوم شود خداورسولش را چه کسی یاري می کند.
ابتدا اشاره به فرستادن انبیا با عدل و سپس از خصوصیات آهن که فواید زیادي دارد و براي حفظ عدالت آفریده شده صحبت می کند.
از لحاظ شیمیایی آهن داراي عدد اتمی زوج است و پایداري نسبی بیشتري نسبت به عناصر با عدد اتمی فرد دارد و نسبت به آنها فراوانی نسبی بیشتري دارد.فراوانی عناصر به پایداري آنها مربوط است.این پایداري براساس انرژي اتصال هسته بیان می شود.هنگام تشکیل هسته اتم از اجزاي آن مقداري ماده به انرژي تبدیل می شود که این انرژي براساس رابطه زیر بیان می شود:
E=mc.c انرژي اتصال آهن از اختلاف بین جرم هسته آهن و با جرم 26 پروتون و 30 نوترون تشکیل دهنده آن بدست می آید.
ج(  زوجیٌت در همه چیز
پروردگار متعال در آیهء 49 سورهء ذاریات می فرماید: }وَمَنْ کُلِّ شَیِءِخَلَقْنَا زُوَجَیَنِ لَعَلَّکُمَتَذَکَّرُونَ{
»و از هر چیزي دو گونه(نر و ماده) آفریدیم تا شاید که شما عبرت گیرید«
معاصران نزول قرآن کریم، از این آیهء مبارکه چنین استنباط می کردند که پروردگار متعال به قدرت مطلقهء خود، اشیاي متنوع را در تقابل با هم آفریده است.
از حسن تابعی روایت شده است که نامبرده،»  زوجین «را به شب و روز، آسمان و زمین، ماه و خورشید، بر و بحر و زند گی و مرگ تفسیر نموده و در این راستا اشیاي دیگري را نیز بر میشمرد و نهایتاً هر کدام آنها را زوج دیگري معرفی کرده و در آخر میگوید: فقط خداي عزّوجلّ است که فرد بوده و هیچ مثل و مانندي ندارد اما بقیهء کائنات همه در برابر خود مقابلی دارند.
با آنکه این گونه برداشت نیز از آیهء کریمه نوعاً صحیح است، اما علم جدید می آید تا از آیهء کریمه تفسیر علمی نوینی ارائه نماید؛ و آن این است که: زوجین در این آیه بر حقیقت خود حمل م یشود. یعنی اینکه مراد از آن، دو جنس مخالف از نظر نري و ماد هگی می باشد؛ زیرا هیچ چیز در دایرهء هستی نیست مگر اینکه نر و ماد ه یی دارد؛ اعم از انسان، حیوان، نبات، جماد و غیره… چه آنها که ما می دانیم و میشناسیم و چه آنها که ما نمی دانیم. چنانکه جدیدترین تئوري در مورد اصل و بنیاد آفرینش نیز می گوید: بنیاد تمام کائنات متشکل از دو زوج است که این دو زوج به زبان علم جدید، عبارت از » الکترون« و » پروتون « میر باشد.
بلی؛ همهء موجودات، چه آنها که ما می شناسیم و چه آنها که نمی شناسیم، از زندگی به شیوهء زوجیت یا نرینه گی و مادینه گی برخوردار اند. چنانکه آیهء کریمهء 36 سورهء یس نیز می گوید:

}سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الأزْوّاجَ کُلَّهَا مِمّا تُنْبِتُ الأرْضُ  وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَمِمّا لا یَعَلَمُونَ{
»پاك خدایی که از آنچه زمین می رویاند و نیز از خودشان، و از آنچه نمی دانند، همه را نر و ماده گردانیده است«
البته این اعجاز خیر هکنندهء علمی دیگري از اعجازهاي قرآن است که علم جدید با تمام خضوع در برابر آن ایستاده است ).به نقل از کتاب- تجلّى قرآن در عصر علم )نگاهی تطبیقی به اعجاز علمی قرآن کریم در پرتو علوم جدید (
تألیف : دکترعبدالرؤوف مخلص هروي استاد دانشکدهءعلوم اسلامی دانشگاه هرات.)

تاثیر نماز بر شادابی جسم و روح
پیامبر اکر م (ص) می فرماید:
“مؤمن ، شوخ و لبخند بر دهان است و منافق بد خلق و گره بر ابرو.”
امروزه ضرب المثل ایرانی “خنده بر هر درد بی درمان دواست ” مصداق کاملاً علمی پیدا کرده است.
دانش پزشکی در قرن حاضر به وضوح می داند، اشخاصی که اصطلاحاً یک لب و هزار خنده گفته می شوند، نسبت به آنان که به اصطلاح با خودشان نیز قهرند و نسبت به زندگی بد بین و عبوس هستند، بسیار کمتر دچار بیماري هاي جسمی و روانی می شوند.
به این ترتیب هر عاملی که شادابی را به انسان هدیه کند، در واقع به سلامتی جسم و روان او کمک کرده است. اما نکته بسیار مهمی که دانش طب به بشر آموخته است، این مطلب است که شادابی و افسردگی انسان پیش از آنکه تحت کنترل و اراده او باشد، زیر فرمان تغییرات مواد شیمیایی در سلسله اعصاب مرکزي انسان است.
از جمله این مواد شیمیایی ” دوپامین ” را می توان نام برد که افزایش آن در بدن سبب می شود، انسان بدون اراده دچار ناراحتی گردد و کاهش این ماده نیز سبب شادي غیر ارادي انسان خواهد شد.
به عنوان مثال، عصبانیت و ناراحتی غیر ارادي و بدون علت صبحگاهی، که حالت شدید آن به عنوان ملانکولی یا همان مالیخولیا)  افسردگی درون زاد صبحگاهی ( شناخته می شود، در اثر تغییرات و کم و زیاد شدن همین مواد شیمیایی به وقوع می پیوندد.
از دیگر مواد شیمیایی داخل بدن که به طور غیر ارادي سبب شادي انسان می شود و به او شعف و نشئه بی نظیر می بخشد ، ماده اي به نام ” کورتیزول ” است که میزان آن در داخل بدن انسان در ساعات سحرگاهی به شدت افزایش می یابد و در صورت بیدار بودن انسان در این ساعات، لذت و شعف سرمست کننده اي به او دست می دهد که بی شک بر زندگی او در تمام طول روز تأثیر گذار است.
افزایش کورتیزول در ساعات اول صبح و ارتباط آن با سرخوشی صبحگاهی که امروزه از مسلمات پزشکی است، در واقع توجیه قابل توجهی است بر همه مضامینی که در فرهنگ و ادب و عرفان پیرامون “اسرار سحر” معرفی می شوند.
در اشعار خواجه شیرین سخن شیراز، حضرت حافظ، موارد بسیاري را می توان یافت که نشان می دهد به سرخوشی و شادابی سحرگاهی و تأثیر آن در زندگی انسان توجه شده است.
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ                              از یمن دعاي شب و ورد سحري بود
ضرب المثل ایرانی مشهور که منسوب به بزرگمهر می باشد، یعنی: “سحر خیز باش تا کامروا باشی” نیز اشاراتی نغز به تأثیر بیداري صبحگاهی بر زندگی شادکامانه و سعادت آمیز دارد.
به این ترتیب واضح است، امر واجب نماز صبح با ارزانی داشتن بیداري صبحگاهی به انسان، تقدیم کننده شادابی به جسم و روان او می باشد و یک نتیجه مهم این شادابی، سلامت جسم و روان خواهد بود .
صبح خیزي و سلامت طلبی چون حافظ                               هرچه کردم همه از دولت قرآن کردم
نمازپل ارتباطی قوي بین خداوند و نمازگزار ایجاد می کند. در هنگام نماز انسان با حالتی تمنا گونه درخواست خود را ابراز می دارد که باید علت این حالت را بررسی کرد. خداوند در قرآن می فرمایند:
}الَّذِینَ آمَنُوا وَتَطْمَئنُّ قُلُوبُهُمِ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب{  {الرعد : 28}
” آن ها که ایمان آورده اند، دل هایشان با یاد خدا آرام می گیرد، به درستی که با یاد خدا دل ها آرام می گیرد. “
همچنین خداوند در جاي دیگري می فرمایند:
{أَقِمِ الصُلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمَّسِ إِلَى غَسِقِ اللَّیْلِ وَقُرْآَنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآَنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودَا * وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجِدْ بِه نَافِلَۀً لَکَ عَسَى أَنْ یَبُعَثَکَ رَبُکَ مَقَامًا مَحْمُودٌا} [الاسراء : 78-79] .”  نماز را اقامه کن، از غروب خورشید تا تاریکی شب و خواندن نماز صبح را، که نماز صبح را همگان گواه اند. قسمتی از شب را براي خواندن نماز بیدار باش، که نمازي اضافه براي تو است، باشد که به زودي پروردگارت مقام تو را به جایگاهی بالا ببرد.”
حضرت محمد(سلام و درود خداوند بر او و خاندانش باد) زمانی که ناراحتی ایشان را فرا می گرفت می فرمودند:وقال النبی صلى الله علیه وسلم :(یا بلال أقم الصلاة أرحنا بها( اي بلال، اذان بگو و با آن ما را به آرامش برسان.”
با بررسی چندین مورد مشخص شده است که نماز و دعا بر روي پایایی مغز و نحوه کارکرد آن تاثیر به سزایی دارد و همچنین مشخص شده است که تاثیراتی بر روي بدن می گذارد. در بین این تاثیرات، اثر تنظیمی خون در بعضی قسمت هاي مغز است.

تاثیر دعا در فعالیت فکري
این تحقیق توسط پروفسور Newberg در بخش اشعه ایکس مرکز پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا بر روي تعدادي از انسان هایی که ایمان قوي به خدا دارند و داراي ادیان مختلفی هستند، در هنگام عبادت کردن انجام شده است.
این تحقیق با استفاده از دستگاه C.T. scan Single Photon انجام شده است که جریان خون در قسمت پیشینی مغز را با رنگ هاي مختلف نشان می دهد به طوري که رنگ قرمز نمایانگر بیشترین فعالیت و رنگ هاي زرد و سبز بیانگر کم ترین فعالیت هستد

آیه هایی از قرآن در اهمیت نماز
آیه هاي بسیاري در مورد اهمیت اقامه نماز در قرآن است. قرآن ارتباطی بین صبر و نماز ایجاد کرده است تا مطمئن شویم که نماز گزار احساس تحریک و بی صبري نکند.
خداوند متعال در قرآن فرموده اند:
{وَاسْتَعِینُوا بِالصًبْرِ وَالصَلَاةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِینَ} البقرة 45 .
“از صبر و نماز یاري بجویید، به درستی که این کار جز براي فروتنان، براي بقیه مشکل و سخت است”.
آیه هاي دیگري در مورد نماز و آرامش وجود دارد:
فَإِذَا قَضَیُتُمُ الصَلاهَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیَامَا وَقُعُودَا وَعَلَی جُنُوبِکُمُ*فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأُقِیمُوا الصَلَاةَ إِنَّ الصَلَاةَ کَانَتُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابَا مَوُقُوتًا  [النساء : 103] .
“پس هرگاه نماز بگزاردید، خدا را ایستاده و نشسته و بر پهلو خوابیده یاد کنید و چون آرامش یافتید نماز را برپاي دارید، که نماز براي ایمان آورندگان واجبی به هنگام است”.
{قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ *الَّذِینَ هُمْ فَی صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ{  [المؤمنون : 1-2.]
“.به درستی که مومنان رستگار شدند. آن ها که در نمازشان فروتن هستند”. سوره مومنون
این آیه هاي نورانی از قرآن و تحقیقات علمی بیانگر اهمیت دعا در زندگی مومنان است. همچنین اهمیت دعا و تکریم در هنگام نماز خواندن مشخص می شود. بدین ترتیب منطق اسلام در اهمیت قایل شدن براي خطر ترك نماز مشخص می شود.
اگر مطالعات نشان دهنده آرامش ذهنی در هنگام دعا کردن براي غیر مسلمانانی است که در هنگام دعا قرآن نمی خوانند، در هنگام نماز خواندن و خواندن قرآن چه اتفاقی می افتد؟ مسلما تاثیر این کار بیشتر از مراقبه و دعاي معمولی است.
این آیه را که تائیدي براي اهمیت ایجاد ارتباط با خدا است به یاد می آوریم که بر پرهیزگاري، فرمانبرداري ،خالص سازي قلب و واگذاري امور به خداوند تاکید دارد.
خداوند متعال در قرآن فرموده اند:
{حَافِظُوا عَلَى الصَلَوَاتِ وَالصَلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّه قَانِتِینَ} [البقرة : 238]
“نماز ها را و نماز میانین را پاس دارید و براي خدا به نیایش بایستید”.  بقره 238
این دعا از پیامبر اسلام را نیز به یاد داشته باشیم:
{ رَبُ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَلَاةِ وَمِنْ ذُرُیَتِی رَبًنَا وَتَقَبٌلْ دُعَاءِ }
بار الها به من و خاندانم توفیق عبادت خالص عطا کن و خداي من، نمازم را از من قبول کن.
مواردذکرشده نمونه اندکی ازهزاران موردي است که بیانگر اعجاز علمی قران کریم می باشد.ونشانگراین واقعیت زیبا است که انسان مسلمان دانشمند باکشف اسراربیشتري ازجهان هستی ودرون خود برایمان خود می افزاید وبا افزایش دانش او ایمان واعتقاد او نیز بیشتر می شود.واگاهانه درمسیر سعادت خودبه کمک دوبال علم ودین گام برمی دارد.
(تاثیر نماز بر نماز گزار نوشته دکتر نهی ٱبو کریشة)
http://islamnet.vatanblog.com/post-9353

دیدگاه علماي بزرگ اسلام درمورد علم ودین
درسال هاي اخیر بویژه بعد از دوره رنسانس ورشد فزاینده علم جدیدمساله رابطه علم ودین موضوع مهمی بود که مورد مطالعه بسیاري از دانشمندان وفیلسوفان اسلامی وغیر مسلمان درسراسردنیاقرار گرفت ودراین خصوص دیدگاه هاي متفاوتی مطرح شد.
منبع: http://www.tahoordanesh.com/tahoorcategory.php?rid=928&mid=2                       
که میتوان آن ها رادر چهار دیدگاه کلی زیر خلاصه کرد:
1-    تداخل علم ودین:  یعنی علم ودین با هم رابطه عام وخاص دارندوعلم جزئی ازدین است
2-    تعارض علم ودین : یعنی علم ودین دودانش مستقل وجدایند ودربرخی گزاره هاي مشترك آنها سازگاري وجود دارد.
فکر ناسازگارى علم و دین هنگامى در غرب ایجاد شد که طلوع افکار علمى و تحولات جدید اقتصادى و اجتماعى در اروپا پیدا شد و آن گاه که با افکار خرافى کلیسا و برخورد اربابان آن با علم و علما و دانشمندان مواجه گردید، چنین حکمی (تضاد علم و دین) صادر شد.
منشأ این مسئله، آموزش هاى نادرست کلیسا بود که براساس مطالب تحریف شده تورات به مغز و زندگى مردم تحمیل مى شد و این افکار رابه عنوان معارف مسلّم دینى در ذهن مردم مى گنجاند و اربابان حرفه اى کلیسا هم براى حفظ موقعیت خود،به مبارزه با علم برخاستند و هرگونه فکر مخالف را ارتداد و کفر دانستند. این رفتارهاى ناهنجار و خفقان عمومى که با رفتار اشتباه پاپ ، کلیسا و مسیحیت اروپاى قرون وسطا همراه شد، ناشى از مطالبى بود که در کتاب هاى دینى نوشته شده بود. در این جا چند نمونه را از کتاب تورات موجود مى آوریم:
–    (آدم حرف شیطان را شنید و با خوردن از درخت، عقل یافت وبه خوبى و بدى پى برد; با این که خدا گفته بود: نخور که خواهى مرد).
–    (خدابه آدم و حوا گفت: چه کسى به شما فهماند که لخت هستید، آیا از درخت خورده اید؟ براى این که ممکن است دنبال درخت زندگى برود و از آن هم بخورد و دیگر مرگ نداشته باشد; ناچار او را ازبهشت بیرون کرد) .
–    (آدم و زنش هردو برهنه بودند و شرمندگى نداشتند).
گالیله در حدود سال 1632 میلادى کتابى در تحقیقات علمى خود منتشر کرد، ولى پس از نشر آن، جمعى به پاپ شکایت کردند که اگر از نوشته هاى گالیله به طور جدى جلوگیرى نشود ممکن است بلایى از آسمان نازل شود و تر و خشک را یک سان بسوزاند. سرانجام در نتیجه این سعایت ها و شایعه پراکنى ها و عوام فریبى ها، فرمانى از پاپ براى ضبط و توقیف نسخه هاى آن کتاب صادر شد و در اکتبر همان سال، گالیله براى محاکمه احضار شد و این کار چندبار تکرار شد    که آفتاب، مرکز منظومه شمسى و زمین متحرك است؟ و سرانجام این حکم درباره اش صادر شد: (نظربه این که سکونت و مرکزیت آفتاب نسبت به زمین عقیده اى است ضلالت آمیز و از جهتِ اختلافِ واضحِ آن با تعالیم کتاب مقدس، باطل و منسوخ است، لهذا امضاکنندگان،به نام خداوند خود، عیسى بن مریم و مادر دوشیزه او، به اتفاق آرا و وحدت عقیده و نظر اخطار کرده و اعلام مى دارد که گالیله قویاً مظنون به فساد عقیده و سستى مبانى ایمان است…)
پس از ابلاغ این حکم، چنان که نوشته اند آن پیرمرد دانشمند زانوبه زمین زد و گفت: با قلبى پر از صداقت و ایمان بى شائبه چنان که به اشتباه داراى عقیده اى برخلاف دستورها و تعالیم کلیساى مقدس کاتولیک بوده ام، جداً متأسف و از آن اظهار پشیمانى مى کنم. او پس از 5 سال مجاز شدبه خانه خود برگردد به شرط آن که با کسى معاشرت نداشته باشد (www.hawzah.net).

3-    تمایز علم ودین:
یعنی نه تنها مستقل هستند بلکه کاملاً از هم متمایز می باشند. ادعاي تعارض بین علم ودین باعث شده که عده اي دین را ناتوان دراداره امور جامعه معرفی کنند وسعی در خارج کردن دین از زندگی انسان نمایند لذا عده اي از متفکران واندیشمندان درصدد یافتن وارائه راه حل هاي برآمده وبه دنبال کشف وتبیین چاره اي باشند .براین اساس تفکیک مطالب مربوط به موضوع، روش وغایت هر یک ازعلم ودین وتمایز بین آن ها ، براي هرکدام حدود وثغوري را درنظر گرفتند.تاباین فرض مسئله تعارض بین علم ودین را منتفی کنند.
4-    توافق وسازگاري علم ودین:یعنی علم ودین دو دانش مستقل وجدایند ودر برخی گزاره هاي سازگاري هاي باهم دارند.صاحبان این دیدگاه براین اعتقادند که میان علم ودین رابطه حسنه وجود دارد.

هماهنگی بین علم ودین در اندیشه امام خمینی
امام خمینی قدس سره احیاگر قرن بیستم، بارها بر هماهنگی و تعاضد علم و دین تاکید کرده و بر ضرورت هوشیاري در مقابل تبلیغات موذیانه و شیطنت آمیز مدعی جدایی علم و دین و عدم توانایی دین در اداره ملت ها و کشورها اصرار ورزیده و به این نکته مهم که قوانین دینی و اسلامی بر معیار علم و عدل پی ریزي شده است، توجه داده و در فرازي از وصیت نامه اله یشان م یفرمایند :
از توطئه هاي مهمی که در قرن اخیر، خصوصادر ده ههاي معاصر و به ویژه پس از پیروزي انقلاب اسلامی، آشکارا به چشم م یخورد، تبلیغات دامنه دار و با ابعاد مختلف براي مایوس نمودن ملت ها و به خصوص ملت فداکار ایران، از اسلام است .
گاهی ناشیانه و با صراحت به ای نکه احکام اسلام که هزار و چهارصد سال قبل وضع شده است، نم یتواند در عصر حاضر کشورها را اداره کند و یا آن که اسلام یک دین ارتجاعی است و با هر نوآوري و مظاهر تمدن مخالف است و در عصر حاضر نم یشود، کشورها از تمدن جهانی و مظاهر آن کناره گیرند و امثال این تبلیغات ابلهانه و گاهی موذیانه و شیطنت آمیز، به گون هاي طرفداري از قداست اسلام میباشد .
اسلام و دیگر ادیان الهی با معنویات و تهذیب نفوس و تحذیر از مقامات دنیایی و دعوت به ترك دنیا و اشتغال به عبادات و اذکار و ادعیه سر و کار دارند که انسان را به خداي تعالی نزدیک و از دنیا دور م یکند و حکومت و سیاست و سر رشت هداري، برخلاف آن مقصد و مقصود بزرگ و معنوي است، چه ای نها تمام براي تعمیر دنیا است و آن مخالف، مسلک انبیاي عظام است .
امام خمینی در نقد اندیشه تعارض علم و دین میفرماید :
گروه اول که باید گفت از حکومت و قانون و سیاست یا اطلاع ندارند و یا غر ضمندانه خود را به بی اطلاعی می زنند، زیرا اجراي قانون بر معیار قسط و عدل و جلوگیري از ستمگران و حکومت جائرانه و بسط عدالت فردي و اجتماعی و منع از فساد و فحشا و انواع کجروي ها و آزادي بر معیار عقل و عدل و استقلال و خودکفایی و جلوگیري از استعمار و استثمار و استبعاد و حدود و قصاص و تعزیرات بر میزان عدل براي جلوگیري از فساد و تباهی یک جامعه و سیاست و راه بردن جامعه به موازین عقل و عدل و انصاف و صدها از این قبیل، چیزهایی نیست که با مرور زمان در طول تاریخ بشر و زندگی اجتماعی کهنه شود .
این دعوي به مثابه آن است که گفته شود قواعد عقلی و ریاضی در قرن حاضر باید عوض شود و به جاي آن قواعد دیگر نشانده شود .اگر در صدر خلقت، عدالت اجتماعی باید جاري شود و از ستمگري و چپاول و قتل باید جلوگیري شود .
امروز چون قرن اتم است آن روش کهنه شده و ادعاي آن که اسلام با نوآوریها مخالف است، همان سان که محمدرضاپهلوي م یگفت که اینان م یخواهند با چارپایان در این عصر سفر کنند، یک اتهام ابلهانه بیش نیست، زیرا اگر مراد از مظاهر تمدن و نوآوریها، اختراعات و ابتکارات و صنعت هاي پیشرفته که در پیشرفت و تمدن بشر دخالت دارد .
هیچ گاه اسلام و هیچ مذهب توحیدي با آن مخالفت نکرده و نخواهد کرد، بلکه علم و صنعت مورد تاکید اسلام و قرآن مجید است و اگر مراد از تجدد و تمدن به آن معنی است که بعضی روشنفکران حرفه اي می گویند که آزادي در تمام منکرات و فحشا حتی همجنس بازي و از این قبیل، تمام ادیان آسمانی و دانشمندان و عقلا با آن مخالفند، گرچه غرب و شرق زدگان به تقلید کورکورانه آن راترویج میکنند .
آن چه اکنون در غرب، تحت عنوان تعارض علم و دین مطرح است، در حقیقت حوزه یک دین خاص را نشانه نگرفته، بلکه باتعمیم موارد تعارض به کلیت دین، اندیشه منافی بودن علم با مقول ههاي دینی را تبلیغ  میکند .
در حقیقت بانیان این اندیشه، در صددند تا با دلایل جزیی که در حیطه یک دین خاص وجود دارد، جداي از توجه به ویژگ یهاي هر دینی، تمامی ادیان را زیر سؤال ببرند .
متفکران مسلمان، همواره با توجه به نقاط کور در فکر دینی غرب و نیز عنایت به ویژگی هاي چالش زاي علم و تمدن جدید غرب، به نقد و تحلیل اندیشه تعارض علم و دین پرداخته و جامعه خویش را از گرفتاري در دامی بزرگ بازداشته اند .
از جمله این متفکران، امام خمینی ، علامه طباطبایی و شهید مطهري هستند که با وقوف کامل، بدین امر علاوه بر دوري از آفات اندیش ههاي غربی سعی کردند تا جایگاه علم و دین را با توجه به شرایط ویژه معرفتی ما و در زمینه هاي باورهاي دینی -اسلامی، ترسیم کنند.

ریشه هاي جدا انگاري علم و دین از منظر امام خمینی قد س سره
الف) نقشه هاي استعمار
ب) تبلیغات دامنه دار علیه منادیان دین
ج (اختلاف اندازي بین دانشگاهیان و روحانیت
د)  نظریه دیدگاه جدایی دین از سیاست
و(  جدا سازي مراکز فرهنگی و علمی جدید و قدیم
ي) ممانعت از وحدت دو قشر متفکر حوزه و دانشگاه
منبع : www.aftab.ir

رابطه علم ودین دردوره امامان
امام باقر) ع(  نه تنها بنیانگذار شیوه جدید تفکر در جهان اسلام است، بلکه دوره اي جدید را در تاریخ اسلام رقم م یزند. دراین دور حضرت امام )ع( پس از گذر از دوره هاي مختلف پس از ظهور اسلام باارائه روش هاي جدید در تفکر علمی جهان اسلام را به سمت فراگیري دانش هاي جدید وتربیت شاگردان دانشمند که علاوه براینکه در علوم دینی در زمان خود سرآمد بودند در سایر علوم نیزنیز حرکتبزرگی را آغاز کردند که در دوره امامت حضرت امام جعفر صادق علیه سلام ادامه یافت. که امام صادق  )علیه السلام ( هر یک از شاگردان خود را رشته هاي که با ذوق و قریحه او سازگار بود، تشویق و تعلیم می نمود و در نتیجه، هر کدام از آنها در یک یا دو رشته از علوم مانند: حدیث، تفسیر، فقه و کلام، تخصص پیدا می کردند.
در دانشگاهی که امام بوجود آورده بود شاگردان بزرگ و برجسته اي همچون هشام بن حکم – محمد بن مسلم  -ابان بن تغلب- هشام بن سالم – مومن الطاق – مفصل بن عمر – جابر بن حیان و… تربیت کرد که هر یک از آنها شخصیتهاي بزرگ علمی و چهره هاي درخشانی بودند که خدمات شایانی انجام دادند.
به عنوان نمونه هشام بن  31 حکم  جلد کتاب و جابر بن حیان بیش از 200 جلد در زمینه علوم گوناگون بخصوص رشته هاي عقلی طبیعی و شیمی کتاب نوشته است و به عنوان بدر علم شیمی مشهور است.
دانشمندان علم حدیث شمار کسانی را که مورد اعتماد بوده اند – راویان ثقه – و از آن حضرت نقل کرده اند تا چهار هزار نفر را نوشته اند.نهضت علمی که آن امامان بزرگ در اسلام بنا نهادند ادامه یافت در نتیجه آن شاگردان بزرگی در مکتب اسلام پرورش یافت که در علوم مختلف مثل پزشکی ،داروسازي، ریاضی ، نجوم شیمی و……. نظریه هاي علمی ارزنده اي را به اثبات رساندند وکتاب هاي بسیاري نوشتند که مرجع علمی بسیاري از دانشمندان اروپایی قرار گرفت و در دانشگاه هاي معتبر علمی آنهاتدریس شدو می شود. (نظیر ذکریاي رازي کاشف الکل وسولفوریک اسید.خوارزمی ، غیاث الدین جمشید،بوعلی سینا وخیام و……..)
نمونه هایى از ابتکارات دانشمندان اسلامى در علوم
1-    شیخ موسى خوارزمى: او یکى از بنیان گذاران علم جبر بوده و کتاب اوبه نام (الجبر والمقابله) نخستین کتابى است که به نام جبر و مقابله نوشته شده است. او هم چنین واضع روشى است که امروز در حل معادلات درجه دوم به کار برده مى شود. کاجورى مى گوید : ( حل معادلات درجه دوم،به کمک مقاطع مخروطى، یکى از مهم ترین روش هایى است که ریاضى دانان مسلمانبه کار بردند.)
2-    خواجه نصیر طوسى: از تألیفات خواجه نصیرالدین طوسى، کتاب)الشکل القطاع( است. این کتاب در نوع خود بى نظیر است. غربیان آن رابه لاتین و فرانسه و انگلیسى ترجمه کرده اند و در قرن هاى متعدد، مدرك و مرجع علماى اروپا بوده است. خواجه نصیر نخستین کسى است که حالات شش گانه مثلث کرويِ قائم الزاویه را به کار برده و آن را در این کتاب آورده است.
3-    ابوکامل: وى جبر خوارزمى را تکمیل کرد وبه تحقیقات خاصى در زمینه پنج ضلعى و ده ضلعى و جمع و تفریق رادیکال ها پرداخت. او توانست دو جذر حقیقى یک معادله درجه دوم رابه دست آورد ( ابوکامل، همان ریاضى دان عالى مقام است که )لئونارد البیزى (در معادلات ریاضى خود از وى استفاده کرده است.)
4-    ابوالفتح عبدالرحمن منصور خازنى )خازن: ( کتاب میزان الحکمۀ را تألیف کرد که از مهم ترین کتاب هاى قرون وسطا در زمینه مکانیک، تعادل مایعات و فیزیک است.
5-    اولین کسى که آب مروارید را در اروپا عمل کرد،) ادیل فرانسوى) در سال 1745 بود. بنابه نوشته مجله علم نو (23 اکتبر 1980) جراحى چشم، ششصد سال پیش از آن که در اروپا عمل شود، به دست مسلمانان انجام شده است.  (عماد بن على موصولى) اولین بار توانست عمل مکش آب مروارید را با موفقیت انجام دهد.
دراین راستا احادیث علمی زیادي از معصومین (صلوات الله علیهم (نقل شده است .که گواه بر اهمیت علم وجایگاه آن در مکتب اسلام است. (منبع : www.hawzah.net )
نتیجه گیري
فطرت پاك همه انسان ها میل به پاکی دارد. میل به کمال در وجود انسان وجود دارد. . براي رسیدن به کمال نهاي انسان باید ازدو بال علم وایمان بهره بگیرد. بدون ایمان علم آفتی می شود که اخلاق را به پایین ترین سطح خود می کشاند واز انسان موجودي وحشی می سازد که نمونه هاي از وحشیگري اورا در قرن حاضر دیده ایم.مانند انفجار بمب اتمی در هیروشیما وناکازاکی ژاپن، نسل کشی در فلسطین ولبنان وتولید وپخش مواد مخدر ،سلا ح هاي کشتار جمعی و……. که هم حاصل پیشرفت علم بدون اخلاق ودور از آموزه هاي دینی می باشد.
از سوي دین بدون علم نیز ابزاري براي تحریف عقاید توسط گروه هاي معاند اسلام وشکل گیري فرقه هاي ضاله اي همچون طالبان ،وهابیت وبهایت گردیده است که بدلیل عدم درك درست از دین وآموزه هاي آن دست به اعمالی غیر انسانی دست می زنند که ازیک سو چهره اسلام در دنیا به غلط نادرست معرفی می کنند واز سوي دیگر موجبات سواستفاده دشمنان اسلام را درضربه زدن به مسلمانان فراهم میکنند.
بنابراین لازم است تا با مطالعه دقیق منابع علم ودینی رابطه صحیح بین آن دو را درك کرد . که با توجه به مباحث گفته در این مقاله کاملا آشکار است که بین علم ودین سازگاري وجود دارد.درك این ساز گاري براي نسل جوان خصوصا دانش آموزان موجب تقویت ایمان وباور هاي دینی در آن ها شده وداشتن باور درست از دین وسازگاري آن با علم روز وپیشرفت هاي بشري آنها را از گزند دشمنان دین وفرقه هاي گمراه درامان خواهد داشت .وباعث تقویت اخلاق درست اسلامی در وجود آنها شده آن ها را از بی اخلاقی ها وفساد وفحشاي که در جوامع غربی بدلیل حاکمیت نادرست وناقص علم ایجاد شده است به کمک آموزه هاي دین مبین اسلام نجات خواهد داد.
ان شا الله با فرج حضرت آقا امام زمان)عجل الله فی فرجه شریف(وآشکار شدن پرده هاي بسیاري از دانش به دست وجود با برکت آن بزرگوار حقانیت دین مبین اسلام بر تمام جهانیان ثابت شده واسلام سراسر زمین را فرا خواهد گرفت.

سایرمنابع:
1-    خلاصه تفاسیر المیزان ونمونه                 عباس پور سیف
2-    اثبات وجود خدا                                  جان کلور مونسما                    ترجمه آرام وامین مجتهدي
3-    پژوهشی در اعجاز علمی قرآن                 دکتر محمد علی رضایی اصفهانی
4-    فیزیک در قرآن ،                                حمیده فیض آبادي – حسین پناهی
5-    www.tahoorkotob.com
6-    www.abfa-qom.com
7-    www.abfayazd.com
8-    www.hawzah.net
خدا آن است که هفت جو را آفرید و از زمین نیز چیزي مانند آنها”.طلاق 12
همانطور که قرآن مطرح کرده زمین در واقع از 7 قشر(7  لایه) تشکیل می شود:
1-    قشر خارجی زمین. این قشر اساسا از سنگ خارا و کوههاي آن تشکیل شده.دما در عمق یازده کیلومتري به 1100 در جه می رسد.
2-    قشر زیر قشر خارجی. این قشر از مگنزیم و سلیکات آهن تشکیل شده و در 400 کیلو متري دما تقریبا 1400 در جه است.
3-    سومین قشر زمین در عمق میان 400 تا 700 کیلومتري قرار دارد. و از همان عناصر قشر بالائی تشکیل شده است. دما در آن بالاي 700 درجه است.
4-    چهارمین قشر تا 2900 کیلومتري عمق امتداد دارد. پائین آن آهن و سلیکات منزیم تقریبا 3900 درجه گرم است.
5-    دماي آن بالاي 3800 درجه است و فعل و انفعالات خشونت باري در آن صورت می گیرد.
6-    ششمین قشر از آهن و آلیاژ فلز نیکل و مقادیر کمی سولفید آهن تشکیل شده.گفته می شود که جریانهاي این قشر باعث نیروي آهن ربائی زمین می شود. دماي آن میان 3800 تا 4200 درجه است.
7-    از همان آهن و نیکل قشر بالائی خود تشکیل شده و در مرکز آن دما به 6000 درجه می رسد. منبع : ((http://www.daneshju.ir
” تقسیم بندی های زیادی از نظر دما ، فشار ، چگالی ، خواص مغناطیسی و …….. درمورد لایه های جو صورت گرفته است اگرچه ھیچ کدام دقیقاً ٧ لایه  نمی باشد ولی امید است در آینده این مسئله روشن شود.