شیعیان برای اثبات این مطلب که اصحاب بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مرتد شدند، به این حدیث پیامبر استدلال می کنند که فرمود :
«یرتدُ علیِّ رجالٌ أعرفـُهم و یـَعرفونـَنی فیذادونَ عنِ الحوضِ فأقولُ : أصحابیِ أصحابیِ فـَیـُقالُ إنـّکَ لا تدرِی ما أحدَثوا بعدَکَ»
«مردانی بر من وارد می شوند که آن ها را می شناسم و آنان مرا می شناسند و آن ها از حوض من بازداشته می شوند و آن گاه من می گویم : چرا آن ها را بر می گردانید ، آنان اصحاب من، اصحاب من هستند. گفته می شود : تو نمی دانی که چه چیزهایی بعد از تو پدید آورده اند.»
معلوم است که همه ی اصحاب در این حدیث داخل اند. حتی علی علیه السلام، عمار، مقداد، ابوذر، سلمان فارسی ، شیعه با این حدیث چگونه برخورد می کند ؟
پاسخ :
سپاس خدای را که پرسشگر، حدیثی را از صحیح ترین کتاب نزد خود نقل کرد که حاکی از ارتداد گروهی از صحابه پس از پیامبر است . البته باید توجه داشت که حدیث ، از نظر دلالت عام نبوده ودر برگیرنده ی تمام صحابه نیست ، بلکه به صورت قضیه ی جزئیه است . چنان که می فرماید : «یرِد ُ علیَّ رجالٌ اعرِفـُهم…» یعنی گروهی از افراد بر من وارد می شوند که من آن ها را می شناسم و آن ها هم مرا می شناسند. بنابراین ، مانع ندارد که گروه انبوهی از یاران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم – به حکم این حدیث و نظیر آن- مرتد شوند ولی گروه انبوه دیگری در ایمان و تقوای خود استوار بمانند. پس حدیث دلیل بر ارتداد شخصیت هایی مانند سلمان و ابوذر نیست که امت بر طهارت و پاکی آنان گواهی می دهند.