نماز جمعه ذكرالله است
هنگامى كه صداى اذان براى نماز جمعه بلند مىشود، مردم موظفند، كسب و كار را رها كرده و به سوى نماز كه مهمترين ياد خداست بشتابند، اقامه نماز جمعه و ترك كسب و كار در اين موقع منافع مهمى براى مسلمانان در بر دارد و به خاطر اجتماع مردم براى نماز در اين روز، جمعه ناميده شده است، نماز و خطبههاى آن ذكر خداست.
قرآن كريم در سوره مباركه جمعه مىفرمايد:
«يَا اَيُّهاَالَّذيِنَ أَمَنوُا اِذَانُودِىَّ للِصَّلوةِ مِنِ يَومِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا اِلى ذِكْرِ اللَّهِ َو ذَروُالْبَيَعَ ذَلِكُمْ خَيُرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ(1)» اى كسانى كه ايمان آوردهايد، هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته مىشود، به سوى ذكر خدا بشتابيد و خريد و فروش را رها كنيد، اين براى شما بهتر است. اگر مىدانستيد.
علامه طباطبايى مىفرمايد: معناى آيه اين است: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، وقتى در روز جمعه براى نماز جمعه اذان مىگويند، تندتر بدويد و براى رسيدن به نماز از خريد و فروش و هر عملى كه شما را از نماز باز مىدارد، دست برداريد، امر به ترك خريد و فروش در واقع نهى از هر عملى است كه انسان را از نماز باز مىدارد، خريد و فروش، روشنترين اعمالى است كه آدمى را از نماز باز مىدارد(2).
1- سوره جمعه آيه 9.
2- تفسيرالميزان، ج 19، ص 461.
(94)
اميرمؤمنان على مىفرمايد:
كسى كه سه دفعه متوالى نماز جمعه را بدون عذر موجه ترك كند، خداوند بر دلش پرده انداخته و مُهر نفاق بر او مىزند و او را جزء منافقان قلمداد مىكند(1).
از امام صادقروايت شده كه فرمود:
«فَضَّلَ اللَّهُ يَومَ الْجُمُعَةِ عَلَى غَيْرِهَا مِنْ الْاَياَّمِ وَ اِنَّ الْجَنَانَ لَتَزُخْرُفَ وَ تَزَيَّنَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ لِمَنْ اَتَاهَا وَ اِنَّكُمْ تَتَسَابَقُونَ اِلَى الْجَنَّةِ عَلَى قَدْرِ سَبْقِكُمْ اِلَى الْجُمُعَةِ(2)».
خداوند جمعه را بر ديگر روزها برترى داده است، در اين روز باغهاى بهشتى زينت مىيابند و براى كسى كه در نماز جمعه شركت كند به زيبائى مىگرايند، شما همان قدر به سوى بهشت بر يكديگر پيشى مىگيريد كه در رفتن به نماز جمعه.
از امام صادقروايت شده كه فرمود در «صَلاَةُ الْجُمُعَةِ فَريِضَةٌ وَ اْلِاجْتِمَاعُ اِلَيْهَا فَرِيضَةٌ مَعَ الْاِمَامِ فَاِنْ تُرِكَ رَجُلٌ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ ثَلاَثُ جُمَعٍ فَقْدَ تَرَكْتُ ثَلاَثَ فَرَائِضٍ وَلاَيَدْعُ ثَلاَثَ فَرائِضِ بَينَ غَيْرِهِ اِلّا مُنَافِقٌ»(3).
نماز جمعه فريضه است و گردهمائى دراين روز به همراه امام واجب مىباشد، پس اگر كسى بدون عُذر در سه نماز جمعه حاضر نشود، سه واجب را ترك كرده است و هيچ كس از سه واجب، بدون عذر سرباز نمىزند، مگر منافق، همچنين از امام علىروايت شده كه فرمود: «اَلْاِتْيَانُ اِلَى الْجُمُعَةِ زِيَارِةٌ وَ جَمَالٌ فَقِيلَ: مَا الْجَمَالُ بِهِ قَالَ اِفْضُوا الْفَرِيضَةَ
1- ميزان الحكمه، ج 5، ص 427.
2- وسائل الشيعه، ج 7، ص 385.
3- بحار الانوار، ج 89، ص 184.
(95)
وَ تَزَاوَروُا» حضور در نماز جمعه، هم زيارت است هم جمال، عرض شد مقصود از جمال چيست؟ فرمود: واجب را اداء كنيد و به ديدار يكديگر بپردازيد(1).