حضرت محسن(ع) در کتب آسمانی (قرآن و تورات)
حضرت محسن(ع) در قرآن
قال المفضل(للامام الصادقع): یا مولای ما تقول فی قوله تعاله (اذا المووده سئلت بای ذنب قتلت) قال: یا مفضل و المووده و الله محسن لانه منا لا غیر،فمن قال غیر هذا فکذبوه.
مفضل به امام صادق(ع) گفت:ای مولای من چه می‌‌فرمائید درباره فمروده خدا(آن هنگام که مووده زنده دفن شده) سوال شود،به کدامین گناه کشته شده است؟(امام صادقع) فرمود:ای مفضل به خدا قسم المووده محسن(ع) است چرا که او از ماست،و غیرا ز این نیست؛پس کسیکه غیر از این بگوید او را تکذیب کنید.
منبع شیعه:
بحارالانوار 53/23(علامه مجلسی م.1110)
حضرت محسن(ع) در تورات
قال ابن شهر آشوب فی المناقب عن ابی بکر الشیرازی فی مانزل من القرآن فی امیرالمومنین(ع) عن مقاتل عن عطاء فی قوله تعالی(ولقد آتینا موسی الکتاب) کان فی التورات: یا موسی انی اخترتک و اخترت لک وزیرا هوا خوک لابیک و امک(یعنی هارون) کنا اخترت لمحمد(ص) الیا هو اخوه و وزیره و وصیه و الخلیفه من بعده،طوبی لکما من اخوین و طوبی لهما من اخوین،الیا ابوالسبطین الحسن و الحسین،و محسن الثالث من ولده،کما جعلت لاخیک هارون شبیرا و مشبرا…
این شهر آشوب در مناقب ضمن آیاتی از قرآن که در شان امیر المومنین(ع) نازل شده،درباره فرموده خدای تعالی (و به تحقق ما به موسی کتاب دادیم) نقل کرده از ابوبکر شیرازی و او از مقاتل و او از عطاء که در تورات چنین بوده:ای موسی من تو را اختیار کردم و برای تو نیز وزیری اختیار کردم که او برادر پدری و مادری توست و (ا وهارون است) کما اینکه برای محمد(ص) نیز اختیار کردم الیا(علی ع) را ،او برادرش و وزیرش و وصیش و خلیفه بعد از او می‌‌باشد،خوشا به حال شما دو برادر و خوشا به حال آن دوبرادر؛الیا پدر دو نواده او حسن و حسین(ع) و پدر محسن (ع) سومین فرزند اوست کما اینکه برای برادرت هارونشبر و شبیر و مشبر را قرار دادم.
منابع شیعه:
1- تفسیر قمی 1/128(علی بن ابراهیم قمی م.307)
2- مناقب آل ابی طالب1/594(ابن شهر آشوب م.588)
3- بحارالانور 38/145(علامه مجلسی م.1110)
شهادت حضرت محسن (ع)
و قال الشیخ طوسی : و المشهور الذی لا خلاف فیه بین الشیعه ان عمر ضرب علی بطنها حتی اسقطت،فسمی السقط محسنا.والروایه بذلک مشهوره عندهم.
شیخ طوسی : مشهور میان شیعه چنان که احدی درباره آن اختلاف ندارد،این است که : عمر هب شکم فاطمه(ع) زد تا بچه اش را سقط کرد. فرزند سقط شده محسن(ع) نام داشت. روایت این حادثه نزدشان مشهور است.
منابع شیعه :
1- تلخیص الشافی (ط.مکتبه العالمین)3/156-157 (شیخ الطائفة ابوجعفر طوسی م460)
2- ماساه الزهراء2/97-201 (علامه عاملی)
قال النبی (ص) :… اما ابنتی فاطمه فانها سیده نساء العالمین من الاولین و الاخرین … و کسرت جنبتها و اسقطت جنینها …فاقول عند ذلک اللم العن من ظلمها… و خلد فی نازک من ضرب جنبیها حتی القت ولدها…
پیامبر (ص) فرمودند:
… اما دخترم فاطمه(ع) پس بدرستیکه او سرور زنان عالمیان از اولین و آخرین است … و شکسته می‌‌شود پهلویش و سقط می‌‌شود جنینش …پس من می‌‌گویم:ای خدا لعنت کن کسی را که به او ظلم کرده… و مخلد کن در آتش آن کس را که به دو پهلوی ضربه زده وباعث شده که فرزندش سقط گردد…
منابع شیعه:
1- الفضائل لابن شاذان/8(ابن شاذان م.260)
2- امالی الصدوق/101-99 و(ط.موسسه البعثه)/167(شیخ صدوق م.381)
3- بشاره المصطفی /197 و(ط.موسسه نشر اسلامی)/307(محمد بن علی الطبری م.553)
4- المحتضر /110(شیخ عزالدین حلی م.قرن8)
5- بحارالانوار28/38-39-43/172-173 و31/620 (علامة مجلسی م.1110)
6- العوالم العلوم 11/391(شیخ عبدالله البحرانی م.قرن11)
منبع اهل سنت :
فرائد المسطین 2/35-34(جوینی م.730)
قال علی (ع) :… و جنین اسقطوه …
در دعای قنون،حضرت امیر (ع) می‌‌فرمودند:
منبع شیعه :
بحارالانوار82/261(علامة مجلسی م.1110)
… و رکل الباب برجله فرده علی و انا حامل… و جاء نی المخاض فاسقطت محسنا قتیلا بغیر جرم…
(در روایت دیلمی از حضرت زهراء(ه) … و عمر با پایش به در کوبیده و آن را به طرف من راند در حالیکه من بار دار بودم… دردر زایمان گرفتم پس محسنم را سقط کردم در حالیکه بدون جرم کشته شد…
منابع شیعه:
1- بحارالانوار30/349(علامة مجلسی م.1110)
2- ماساه الزهراء2/141 (علامه عاملی)
عن الامام باقر (ع) :… و حملت بمحسن فلما قبض رسول الله و جری ماجری فی یوم دخول القوم علیها دارها و اخرج ابن عمها امیر المومنین(ع) و ما لحقها من الرجل(عمر) اسقطت به ولدا تماما …
امام باقر (ع) :
فاطمه (ع) به محسن(ع) باردار شد پس هنگامی که رسول خدا(ص) رحلت کرد و حوادثی در جریان ورود این قوم به خانه حضرت زهراء(ع) اتفاق افتاد و پسر عمویش امیرالمومنین(ع) (از خانه) بیرون برده شد و در اثر آنچه از آن مرد(عمر) به او رسید، یک بچه کامل را سقط کرد…
… و قتل محسن بالرفسه اعظم و ادهمی و امر…
امام صادق(ع) :… و قتل محسن(ع) با زدن لگد به شکم مادرش،بزرگتر و ناگوارتر و تلخ تر است (از مصیبت کربلا)…
منابع شیعه:
1- الهدایه الکبری /417(حسین بن حمدان الخصیبی م.334)
2- ماساه الزهراء2/141 (علامه عاملی)
3- فاطمه بهجه قلب المصطفی2 /532(به نقل از نوائب الدهور)/194 (رحمانی همدانی)
عن عبدالله بن سنان عن الامام صادق(ع): قال … فرفسها برجله و کانت علیها السلام حامله بابن اسمه المحسن فاسقطت المحسن من بطنها…
از عبدالله بن سنان نقل شده که امام صادق(ع) فرمودند: …(عمر) با پایش به شکم حضرت زهراء(ع)زد در حالیکه ایشان به فرزند پسری به نام محسن(ع) باردار بود و در اثر همین لگد حضرت محسن(ع) سقط شد.
منابع شیعه:
1- الاختصاص /185 (شیخ مفید م.413)
2-بحارالانوار29/192(علامة مجلسی م.1110)
3-ماساه الزهراء2/134 (علامه عاملی)
و اشتد بها المخاض و دخلت البیت فاسقطت سقطا سماه علی (ع) محسنا…
نامه عمر به معاویه:
… درد زایمان بر او سخت شده و من وارد خانه شدم جنینی سقط کرد که علی (ع) او را محسن(ع) نامیده بود .
منابع شیعه:
1- بحارالانوار30/294(علامة مجلسی م.1110)
2-ماساه الزهراء2/140 (سید جعفر مرتضی عاملی)
وضغطوا سیده النساء بالباب حتی اسقطت محسنا…
(آنان در هجوم به خانه فاطمه ع) ،سیده زنان را پشت درب چنان فشار دادند که محسن(ع) را سقط کرد.
منابع اهل سنت:
اثبات الوصیه/142(مسعودی م.346)
ان عمر ضرب بطن فاطمه یوم البیعه حتی القت الجنین من بطنها…
عمر در روز بیعت چنان ضربه‌ای به شکم فاطمه زد که فاطمه جنین خود را سقط نمود.
منبع اهل سنت:
الملل و النحل(مکتبه الانجلو المصریه)1/59(شهرستانی م.548)
ان عمر رفس فاطمه حتی اسقطت بمحسن…
بدون شک عمر چنان لگدی به فاطمه زد که محسن را سقط کرد.
میزان الاعتدال 1/139(ذهبی م.748)
ان عمر ضرب بطن فاطمه یوم البیعه حتی القت المحسن…
بدون شک عمر در روز بیعت چنان بر شکم فاطمه زد که محسن را سقط نمود.
منبع اهل سنت:
الوافی بالوفیات 6/17(صفدی م.764)
ان هباربن الاسود روع زینب بنت رسول الله (ص) بالرمح و هی فی الهودج و کانت حامل فلما رجعت طرحت ما فی بطنها…فلذلک اباح رسول الله(ص) یوم فتح مکه دم هبارین الاسود .
قال ابن ابی الحدید: وهذا الخبر ایضا قراته علی النقیب ابی جعفر رحمه الله فقال اذا کان رسول الله(ص) اباح دم هبارین الاسود لانه روع زینب فالقت ذابطنها فظهرالحال انه لو کان حیا لاباح دم من روح فاطمه حتی القت ذابطنها…
هباربن اسود با نیزه زینب دختر رسول خدا(ص) را ترساند در حالیکه حامله بوده و در محمل (روی مرکب) قرار داشت پس هنگامی که (از سفر) بازگشت بچه‌ای که در شکمش داشت سقط شد برای همین رسول خدا(ص) در روز فتح مکه خون هباربن اسود را مباح کردند.
ابن ابی الحدید می‌‌گوید: این خبر را نیز برای (استادم) نقب ابی جعفر قرائت کردم پس او گفت اگر پیامبر (ص) خون هبار ابن اسود را مباح کردند چرا که زینب را ترسانده تا اینکه بچه اش را سقط نموده،پس روشن می‌‌شود که اگر (پیامبر ص) خون کسی که فاطمه(ع) را ترساند تا فرزندش را سقط کند نیز مباح می‌‌کرد.
منبع اهل سنت:
شرح نهج البلاغه 14/319(ابن ابی الحدید معتزلی م.656)
به منابع زیر،نیز رجوع شود.
منابع شیعه:
1- کتاب سلیم (چاپ اعلمی)2/250 و ص 386 از این کتاب به تحقیق محمد باقر انصاری (سلیم بن قیس الهلالی م.90)
2- الهدایه الکبری /178(حسین بن حمدان الخصیبی م.334)
3- دلائل الامامة /134 (ابوجعفر محمد طبری م.قرن4)
4-الاحتجاج1/414-109(طبرسی م.560)
5- حلیه الابرار2/672(سید هاشم بحرانی م.1107)
6- مراه العقول 5/321(علامه مجلسی م.1107)
7- بحارالانوار28/283و31/645و43/170-197-198و44/83و5314-19-22 (علامه مجلسی م.110)
8- عوالم العلوم 11/441-443-504 (الشیخ عبدالله بحرانی م.قرن11)
9- مجمع النورین /99 (ابوالحسن مرندی م.1349)
10- ماساه الزهراء2/104-298و132 الی 143 (علامه عاملی)
11-بیت الحزان /115 (شیخ عباس قمی م.1359)
عظمت مقام حضرت محسن (ع) در آخرت
ملحق شدن او به رسول خدا(ص)
قال الامام صادق(ع) للمفضل: … فانه لاحق بجده رسول الله (ص) فیشکو الیه
امام صادق (ع) به مفضل فرمودند:
… پس بدرستیکه او به جدش رسول خدا(ص) ملحق شده و به او شکایت می‌‌کند.
منابع شیعه:
بحارالانوار53/19 (علامه مجلسی م.110)
ورود او به محشر بر ،روی دستان پیامبر(ص) … و یاتی محسنا مخضبا محمولا تحمله خدیجه بنت خویلد و فاطمه ابنه اسد ام امیرالمومنین(ع) و هما جدتاه و ام هانی و جمانه عمتاه ابنتا ابی طالب،و اسماء ابنه عمیس الخثعمیه صارخات ایدیهن علی خدودهن،و نواصیهن منشره،والملائکه تسترهن باجنحتهن،وفاطمه امه تبکی و تصیح و تقول هذا یومکم الذی کنتم توعدون و جبرئیل یصیح-یعنی محسنا- و یقول انی مظلوم فانتصر فیاخذ رسول اله محسنا علی یدیه رافعا له الی السماء و…
امام صادق(ع) در حدیث مفضل :
در قیامت محسن(ع) خضاب کشیده و بر دستان دو جده اش،خدیجه بنت خویلد و فاطمه بنت اسد مادر امیرالمومنین(ع) و ام هانی و جمانه دو عمه اش دختران ابوطالب-درحالیکه شیون کنان می‌‌باشند و دستهایشان برروی گونه هایشان قرار گرفته باموی پریشان در حالیکه ملائکه با بالهایشان (به مانند چادر حجاب ایشان شده و)ایشان را می‌‌پوشانند و فاطمه (ع)مادرش گریه می‌‌کند وفریاد می‌‌کشد و می‌‌گوید امروز همان روزیست که به شما وعده داده شده و جبرئیل فریاد می‌‌زندو(از جانب حضرت محسن(ع) می‌‌گوید:من ستمدیده ام ،مرا یاری فرماپس رسول خدا(ص)محسن (ع) راروی دستانش به آسمان بلند می‌‌کند…
منابع شیعه :
1- الهدایه الکبری /417 (حسین بن همدان الخصیبی م.334)
2- فاطمۀ بهجۀ قلب المصطفی2/532 (رحمانی همدانی)
3- نوائب الدهور/192(علامه میر جهانی)
4-ماساه الزهراء2/133 (علامه عاملی)
اول کسی که در قیامت برایش حکم می‌‌شود قاتل اوست عن ابی عبدالله(ع) قال : لما اسری بالنبی (ص) قیل له :… و اول من یحکم فیه محسن بن علی (ع) فی قاتله ثم قنفذ.
از امام صادق(ع) : (از پیامبر(ص) در معراج)… اولین کسی که برای او حکم خواهد شد محسن ابن علی (ع) است که درباره قاتلش و سپس درباره قنفذ حکم خواهد شد…
منابع شیعه:
1- کامل الزیارات/332-335(ابن قولویه م.367)
2- بحارالانوار28/62 (علامه مجلسی م.110)
3- عوالم العلوم 11/398 (الشیخ عبدالله بحرانی م.قرن11)
4-جلاء العیون 1/184-186(سید عبدالله شبر م.1242)
5- ماساه الزهراء2/104 (علامه عاملی)
کنزا فی الجننه (گنج در بهشت)
قال الصدوق رضی الله عنه: معنی قوله (ص) « ان لک کنزا فی الجنه» … و قد سمعت بعضی المشایخ یذکر ان هذا الکنز هو ولده المحسن(ع) و هو السقط الذی القته فاطمه(ع) لما ضغطت بین البایین…
صدوق می‌‌فرماید: از برخی مشایخ در تفسیر «ان لک کنزا فی الجنه» شنیدم که می‌‌فرمود. این گنج،فرزندش محسن(ع) است و او همان است که وقتی فاطمه (ع) بین در،تحت فشار قرار گرفت او را سقط کرد.
منابع شیعه:
1- بحارالانوار39/42 (علامه مجلسی م.110)
2-ماساه الزهراء2/104 (علامه عاملی)
خطاب خدا به رسولش (ص) در مدح او
عن ابی بصیر عن ابی عبدالله (ع) قال اذا کان یوم القیامه دعی محمد(ص) فیکسی حله و ردیه قم یقام عن یمین العرش … ثم ینادی مناد من بطنان العرش من قبل رب العزه والافق الاعلی :ثم الاب،ابوک یا محمد و هو ابراهیم و نعم الاخ،اخوک و هو علی بن ابیطالب و نعم السبطان،سبطاک و هما الحسن و الحسین و نعم الجنین جنینک و هو المحسن و نعم الائمه الراشدون،ذریتک…
از ابی بصیر از امام صادق(ع) نقل شده که فرموند:
هنگامیکه روز قیامت بپا شود حضرت محمد(ص) خوانده می‌‌شود پس حوله و ردائی بر او پوشیده می‌‌شود سپس سمت راست عرش خواهد ایستد و منادی از درون عرش،از جانب خدای عزیز و از ناحیه افق اعلی ندا خواهد داد که :
ای محمد(ص) خوب پدریست،پدرت و او ابراهیم است وخوب برادریست،برادرت و او علی بن ابیطالب(ع) است و خوب دو نواده‌ای هستند نوادگانت و آن دو حسن و حسین(ع) و خوب جنینی است جنبینت و او حضرت محسن(ع) است و خوب ائمه راشدینی هستند ذریه تو…
منابع شیعه:
1- تفسیر قمی /116-117
2- بحارالانوار23/131و12/6 و7/328-329 (علامه مجلسی م.110)