تكلیف و نتیجه در عقلانیت معنوی
رفتار سیاسی مؤمنانه تابع عقلانیت معنوی مستتر در دین اسلام است. از دیرباز موازنه‌ی واقعیت‌نگری و آرمان‌نگری یكی از پرسش‌های اساسی در رفتار سیاسی بوده است. اسلام آمده است تا واقعیات را تغییر دهد. زحمات و آزارهایی كه پیامبران عظام الهی متحمل شدند همه به همین منظور بوده است. از اینجاست كه «رفتار سیاسی معطوف به تكلیف» یا «نظریه‌ی تكلیف» حلقه‌ی واسط این تعاملات را برعهده داشته است. این دیدگاه در اندیشه و رفتار سیاسی امام خمینی رحمه‌الله به خوبی تئوریزه شده است. با این همه مسأله‌واره‌ای به نام «معمای تكلیف‌گرایی یا نتیجه‌گرایی» طرح شده است. اگرچه امام خمینی رحمه‌الله بارها با صراحت از ترجیح تكلیف بر نتیجه سخن فرموده‌اند، با این همه برای بسیاری از دانشجویان مذهب‌محور به ویژه در نسل دوم و سوم انقلاب اسلامی این پرسش مطرح بوده است كه جایگاه «نتیجه» در نظریه‌ی تكلیف چیست؟ آیا اصالت به تكلیف شرعی موجب بی‌اعتنایی به واقعیات عینی و بی‌توجهی به نتیجه‌گرایی نمی‌شود؟ این گره ذهنی در بیانات رهبری معظم در دیدار اخیر ایشان با دانشجویان (1)پاسخ داده شد.
تحلیلی بر چینش کابینه یازدهم
اول فرصت كار بدهید بعد انتقاد كنید
امام خامنه ای روحی فداه :من عقيده‌ام اين است كه از همه‌ى دولتها و از جمله دولتى كه منتخب است و ان‌شاءالله تا يكى دو هفته‌ى ديگر رسماً تشكيل و مشغول كار خواهد شد، بايد حمايت كرد، بايد كمك كرد، بايد همكارى كرد. دوستان گفتند كه اگر اينجور باشد، ما حمايت ميكنيم؛ اگر اينجور باشد، انتقاد ميكنيم. البته من با انتقاد مخالفتى ندارم، منتها توجه شود كه اولاً انتقاد با عيبجوئى فرق ميكند؛ ثانياً بايد فرصتى براى كار به‌وجود بيايد. من در مورد اين دولتى هم كه امروز سر كار است، در هشت سال قبل به بعضى‌ها كه هى ميخواستند انتقاد كنند، گفتم بگذاريد يك مقدارى وقت بگذرد و فرصتى و فضائى در اختيار اين دولت قرار بگيرد، تحركى پيدا كند، بعد اگر چنانچه انتقاد داشتيد، انتقاد را شروع كنيد؛ عجله نكنيد در شروع انتقاد. در مورد اين دولت و همه‌ى دولتها، ما همين نظر را داريم. ما معتقديم دولتها مسئوليتهاى سنگينى دارند، كارشان واقعاً سخت است؛ اداره‌ى كشور در بخش قوه‌ى مجريه، حقيقتاً كار دشوارى است؛ بايد همه كمك كنند. هيچ كس هم از ضعف خالى نيست. من به خودم نگاه ميكنم، ضعفهاى فراوانى را در خودم مشاهده ميكنم. طلبه‌ها گاهى كه كسى يك چيزى ميگويد، ميگويند آقا قياس به نفس نكن. بنده قياس به نفس ميكنم. به خودم نگاه ميكنم، ضعفهاى فراوانى را در خودم مشاهده ميكنم؛ ميگويم همه همين جورند. همه ضعفهائى دارند، قوّتهائى دارند، مشكلاتى دارند؛ بنابراين نبايد انسان توقعات را به قدرى بالا ببرد كه از توان منطقى خارج باشد؛ نه، بايد واقعيتها را ديد، مشكلات را مشاهده كرد و كمك كرد و دعا كرد كه خداى متعال ان‌شاءالله به اين دولت – و هر دولتى – كمك كند تا بتوانند ان‌شاءالله كارهايشان را انجام دهند؛ و مجموعه‌ى نيروهاى فعال سياسى و دانشجوئى و كارى و مديريتهاى مختلف بتوانند ان‌شاءالله دست به دست هم بدهند و كارها را پيش ببرند.(1)
معرفی کابینه یازدهم توسط حجه الاسلام دکتر حسن روحانی اولین آزمون وی برای اجرایی کردن شعار اعتدال بود. بر اساس چینش افراد کابینه، می توان تا حدودی منظور وی را از معنای اعتدال درک کرد. هر چند ایشان تاکنون بطور روشن معنای اعتدال را – از نظر خود- تعریف نکرده است اما بررسی نحوه چینش کابینه و برخی کنایه ها و تعریض های ایشان به مدیریت دولت قبل، بخصوص در عرصه سیاست خارجی ملاک خوبی برای درک صاحب نظران از مقصود اعتدال در نظر روحانی است. از این منظر به تحلیل چینش کابینه دولت یازدهم می پردازیم:
1- وجه مشترک غالب وزرای کابینه یازدهم، همکای با دولت سازندگی (هاشمی) ودولت اصلاحات ( خاتمی) یا نزدیکی و رفاقت آنان با آقای روحانی است. در واقع ایشان بر خلاف ادعای استفاده از جناح های مختلف تنها به استفاده از طیف های مختلف فکری که دارای قرابت و نزدیکی و سابقه آشنایی و دوستی با خود ایشان را دارند اکتفا کرده است.
آقای رحمانی فضلی نیز دارای سابقه آشنایی طولانی با آقای روحانی است و نزدیکی وی به طیف اصولگرایان (لاریجانی )تاثیری در این انتخاب نداشته است. آقای پورمحمدی نیز علیرغم آنکه به طیف اصولگرایان تعلق دارد ( از دوستان صمیمی هاشمی رفسنجانی)اما متصدی وزارتخانه ای است که حیطه وظایف وی با قوه قضاییه مشترک می باشد و عدم جدی بودن چنین وزارتخانه ای نمی تواند به معنای به بازی گرفتن اصولگرایان در کابینه تفسیر گردد.
صبر لازمه رفتار اصولگرائی
پس از انتخابات ریاست جمهوری واکنش‌ها به نتیجه انتخابات در میان نیروها و گروههای جریان اصولگرایی بسیار متفاوت و متنوع بوده است. برخی به تحلیل “چرایی” حاصل از نتیجه انتخابات مشغول شدند و برخی دست به کار شدند تا در کابینه بعدی سهمی هر چند ناچیز به دست آورند و گروهی هر چند اندک اما با رسانه‌های بسیار هم مشغول به تخریب علامه مصباح یزدی شدند که چرا در مقطع انتخابات با ایشان و کاندیدای مورد نظرشان همراهی نکرده و قس علی هذا…
اما در میان این تخریب‌ها و بی مهری‌های بخشی از جریان اصولگرایی که پیشتر خود علامه آن را پیش بینی کرده بود، واکنش علامه بزرگوار مصباح یزدی به این فضا بسیار جای تامل دارد.
علامه این روزها با آغاز ماه مبارک رمضان در درس اخلاق خود به مبحث «صبر» پرداخته و «صبر» را از زوایای مختلف مورد کنکاش قرار داده است. این که ایشان در این مقطع مفهوم شناسی و تئوریزه کردن «صبر» را وجهه همت خود قرار داده اند، بدان معناست که علامه نسخه این روزهای رفتار سیاسی اصولگرایی را در عمل به این مفهوم جستجو می‌کنند. ایشان در درس اخلاق خود «صبر» را اینگونه تعریف می‌کنند:
“با توجه به کاربردهای «صبر» در قرآن کریم، روایات شریفه و کتب اخلاقی می‌توانیم آن را به مقاومت در مقابل عامل درونی مثل شهوت یا غضب، یا بیرونی مثل مصیبت‌ها و بلایا که انسان را به راه نادرستی سوق می‌دهد، تفسیر کنیم. بر این اساس نزدیک‌ترین مفهوم به «صبر» مفهوم مقاومت و پایداری است.”
قدس شریف پاره تن اسلام :
این شهر تاریخی، مذهبی و معنوی از آغاز ظهور دین اسلام مورد توجه قرار گرفته و به خاطر امتیازها و ویژگیهایی که داشته، از همان صدر اسلام به عنوان سومین شهر مقدس مسلمانان بعد از مکه و مدینه به حساب می آمده است. به همین جهت در این نوشتار به جایگاه و اهمیت این سرزمین الهی و مامن پیامبران آسمانی از منظر اسلام به نظاره می نشینیم.
روز قدس در کلام امام خمینی (رض) و خامنه ای روحی فداه
«روز قدس، روز اسلام است.
روز قدس، روز حيات اسلام است.
روز قدس، روزي است که اسلام را بايد احيا کرد.
روز قدس، روزي است که بايد سرنوشت ملت هاي مستضعف معلوم شود.
روز قدس، يک روزجهاني است؛ روزي نيست که فقط اختصاص به قدس داشته باشد، روز مقابله مستضعفين با مستکبرين است.
روز قدس که هم جوار شب قدر است، لازم است که در بين مسلمانان احيا شود و مبدأ بيداري و هشياري آنان باشد.
مسلمانان جهان بايد روز قدس را روز همه مسلمين، بلکه مستضعفين بدانند.
روز قدس که [در]آخرين روزهاي شهر الله اعظم [واقع]است، سزاوار [آن] است که همه مسلمانان جهان، از قيد اسارت و بردگي شياطين بزرگ و ابرقدرت ها رهاشده و [به] قدرت لايزال الله بپيوندند».(1)
استراتژي امام (ره) در مورد اسرائيل غاصب
1- لزوم ايستادگي و مقابله مسلمانان جهان با اسرائيل
براي من يك مطلب به شكل معماست و آن اين است كه همه دول اسلاميه و ملت هاي اسلام مي دانند كه درد چيست ، مي دانند كه دستهاي اجانب در بين است كه اينها را متفرق از هم بكند ، مي بيند كه با اين تفرقه ها ضعف و نابودي نصيب آنها مي شود ، مي بينند كه دولت پوشالي اسرائيل در مقابل اسرائيل ايستاده كه اگر مسلمين مجتمع بودند هر كدام يك سطل آب به اسرائيل مي ريختند او را سيل مي برد ، معذالك در مقابل او زبون هستند ، معما اينست كه با اين كه اينها را مي دانند، چرا به علاج قطعي كه ان اتحاد و اتفاق است روي نمي آورند؟ چرا توطئه هايي كه استعمارگرها براي تضعيف آنها به كار مي برند، آنها توطئه ها را خنثي نمي كنند؟ آيا اين معما چه وقت بايد حل شود ؟ و پيش كي بايد حل بشود؟ اين توطئه ها را كي بايد خنثي كند غير از دولت هاي اسلام و ملت هاي مسلمين ؟ اين معمايي است كه شما اگر جوابي داريد و حل كرديد ، اين معما را به ما هم تذكر بدهيد.
فلسطين در چشم انداز امام خمينى(ره)
ديار فلسطين، محل ظهور و موطن و مزار حضرت موسى (ع) و زادگاه حضرت عيسى و نخستين قبله گاه مسلمين، همواره كانون توجه و احترام مذاهب بزرگ دنيا و همه ملل جهان است. مسلمانان همواره اكثريت مطلق جمعيت فلسطين را دارا بودند و قرنها در سايه حكومت مسلمين، همه مذاهب و فرق در همزيستى كامل زندگى كردند اما از هنگامى كه با دسايس استعمارى، تسلط انحصارى صهيونيزم و ناديده گرفته حقوق اكثريتساكنان آن ديار آغاز شد، به پايگاه استعمار در منطقه و كانون تهديد و تفرقه در منطقه حساس خاورميانه تبديل گرديد
ارزیابی دولت نهم ودهم در نگاه امام خامنه ای روحی فداه
این بیانات نشان می دهد که دولت نهم و دهم اگر اشکالات و خطاهایی داشت، اما منحرف نبود بلکه ارزش های انقلاب اسلامی را مطرح و برجسته کرد و در محافل داخلی و بین المللی به آنها افتخار نمود و هم چنين، پرکارترین و خدوم ترین دولت نسبت به همه دوره های گذشته بود: