دلائل غیبت حضرت مهدی علیه السلام
بدون شک غیبت آخرین حجت حق، حضرت مهدی علیه السلام، پدیده ای است که به این صورت هرگز در تاریخ اتفاق نیفتاده و طبیعی است که ذهن جستجوگر انسان، همواره این سؤال را مطرح کند که چرا چنین رخدادی به وجود آمده است؟ !
پاسخ به این پرسش همانند بسیاری از پرسشهای دیگر، نیازمند استمداد از کلام نورانی معصومان علیهم السلام است و از این رو ما نیز با استفاده از بیانات ایشان به برخی حکمتها و علتهای این رویداد مهم اشاره می کنیم . و پیش از آن این نکته را متذکر می شویم که پنهان زیستی آخرین ذخیره الهی، بطور قطع از اسرار خداوندی است که پرنده اندیشه و فکر را توان پرواز تا آن قله رفیع نیست و اگر در این راه توفیقی رفیق گردد به یمن انفاس قدسی مقربان درگاه حق، ائمه معصومین علیهم السلام است که گاه گوشه ای از پرده رازها به کناری زده در حد ظرفیت مخاطب و فهم او، حقایقی را آشکار می سازند .

وظایف منتظران در عصر غیبت
از جمله مسائلی که همواره شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم السلام در دوران غیبت کبری خواهان فهم آن هستند، شناخت وظایفی است که در این دوران به عهده آنان گذاشته شده است . در این مقاله تلاش خواهیم کرد وظایف منتظران را هر چند به صورت مختصر بیان کنیم .

نگاهی کوتاه به ادعیه و زیارات مربوط به حضرت مهدی (ع)

بی گمان شیعیان راستین، ائمه اطهار علیهم السلام را به عنوان الگوی زندگی در تمامی ابعاد و شئون زندگی خود برگزیده اند . یکی از اموری که شیعه با توجه به سلوک ائمه اطهار علیهم السلام در زندگی خود بدان توجه دارد، دعاها و زیارت نامه هایی است که از ایشان به یادگار مانده است . در این نوشتار کوتاه بر آن هستیم تا به معرفی هر چند کوتاه و اجمالی برخی آثار آخرین حجت الهی در این باره بپردازیم .

از آن‎جا که مسئله غیبت امام عصر(عج) از طرف ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ مطرح شده است، از همان زمان این مسئله مورد بحث و گفت‎وگو قرار گرفته و راجع به علت آن از ائمه ـ علیهم السلام ـ سؤال شده و ایشان پاسخ‎هایی را به آن داده‎اند که بدان اشاره خواهیم نمود؛ لیکن برای روشن شدن این پرسش لازم است، پیشاپیش نکاتی را یادآور شویم:
۱ – «تکلیف» مبتنی بر اصل «اختیار» است، یعنی در صورتی می‎توان به کسی امر و نهی کرد و او را به انجام کاری تکلیف کرد که بتواند آن کار را انجام دهد یا آن را ترک نماید. بنابراین، مکلف نمودن انسان مجبور لغو و بیهوده است.
۲ – امام زمان(عج)، آخرین حجت معصوم خداوند است، و اوست که احکام الهی را به طور کامل اجرا خواهد کرد و حکومت عدل را در کل جهان برپا خواهد نمود. این مطلبی است که احادیث متواتر اسلامی بر آن دلالت می‎کند. چنان‎که پیش ازاین به آن اشاره شد.

امام زمان علیه السلام بهار جانها

نشاط آورترین و خوشایندترین فصل سال و محبوب ترین و دوست داشتنی ترین فصول در نزد همه انسانها و حتّی حیوانات و پرندگان فصل بهار است.
و از طرف دیگر، زیباترین جلوه های زندگی انسان در دوران جوانی ظهور و بروز می کند؛ دورانی که او سرشار از انرژی و قدرت و نشاط است و در واقع، جوانی نیز بهار عمر انسان به حساب می آید.
تمامی این بهارها کوتاه و محدود است و به قطعه خاصّی از زمان و دوران بستگی دارد که حداکثر چند ماه و یا چند سال به طول می انجامد؛ اما همین دوران کوتاه نیز بدون بهار آفرین حقیقی غمزا و بی نشاط است.
آنچه بشر آرزو دارد و در پی دست یابی به آن است، بهار طولانی و همگانی و نشاط فراگیر و عمومی است؛ بهاری که تمام نقاط زمین را فرا گیرد و تمام موجودات را زیر بال خود قرار دهد و تمام دلها را نشاط بخشد و تمام جانها را سرسبز سازد.
در متون دینی ما به این آرزوی بشری و تحقق آن اشاراتی شده است. از جمله، درباره جان جانان، حضرت صاحب الزمان، (روحی له الفداء) چنین تعبیری آمده است: «اَلسَّلامُ عَلی رَبیعِ الاَْنامِ وَنَضْرَهِ الاَْیّامِ؛(۱) سلام بر بهار مردم و شادی روزگار.»

چگونگی غیبت امام زمان (ع)
ناپیدا یا ناشناس
یکی از موضوعاتی که پیرامون وجود حضرت مهدی علیه السلام مطرح است، مساله چگونگی غیبت آن حضرت می باشد; بدین معنا که آیا دیده نشدن آن حضرت همان ناپیدایی و غیبت جسمی است، یا به معنای ناشناسی و غیبت معرفتی می باشد؟
انواع غیبت
الف: غیبت معرفتی:
غیبت معرفتی، همان غیبت شخصیتی و حقوقی است. در این فرض، امام زمان علیه السلام از دید معرفتی ما مخفی است; یعنی آن حضرت به طور عادی زندگی می کند و مردم کوچه و بازار او را ملاقات کرده و با او نشست و برخاست و معاشرت می کنند و حضرت با مردم هم صحبت و همدم می شود، ولی مردم شناخت و معرفت به اینکه، این شخص امام زمان علیه السلام است، ندارند. حکمت الهی چنین اقتضاء کرده که حضرت به وسیله ناشناس ماندن از خطرات احتمالی ستمگران و ظالمان در امان بماند تا ذخیره ای برای روز مبادا باشد.

عزت در مکتب  مهدوی

عزت، کرامت، شرافت و متانت، گل واژه هایی هستند که به انسان روحیه صلابت، مقاومت و شکست ناپذیری می بخشند و انسان را در مسیر اعتلا و تعالی روح مدد می رسانند و او را از حضیض پستی و زبونی به اوج شوکت و سربلندی رهنمون می سازند . در پرتو همین مفاهیم عالی، انسان به گونه ای تربیت می شود که در برابر حوادث و رخدادهای روزگار، تن به ذلت و خواری نمی دهد .
انسان عزت خواه و کرامت طلب، باید عزت و سربلندی را از پایگاه اصلی اش; یعنی خداوند جستجو کند; چنانکه قرآن کریم می فرماید:
«من کان یرید العزه فلله العزه جمیعا» ; (۱)
«هر کس عزت می خواهد، همه عزت از آن خداست .»
خداوند چنین عزت و کرامتی را به دوستدارانش می بخشد و آنان را ارجمند و سترگ می سازد .
خدای عزیز می فرماید:
«ولله العزه ولرسوله وللمؤمنین; (۲) «و عزت از آن خدا، پیامبر او و مؤمنان است .»
امام حسین علیه السلام در همین راستا در دعای عرفه می گویند:
«یا من خص نفسه بالسمو والرفعه، فاولیاؤه بعزه یعتزون; (۳) ای آنکه ذات خود را به علو مقام و رفعت مخصوص گردانید، پس دوستدارانش به عزت او عزیز می شوند .»

 خداوند متعال برای سهولت پیمودن راه هدایت و رسیدن به قله های سعادت، علاوه بر دستورات و کتابهای آسمانی، الگوهای عملی را نیز معرفی فرموده است تا مردم با اقتدا به رفتار آنها راه حقیقت و راستی را به درستی و آسانی بپیمایند . تمام انبیا از این افراد می باشند و در راس همه، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قرار دارد .
قرآن کریم در مورد اقتدا به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ولکم فی رسول الله اسوة حسنة » ; (1) «برای شما در [رفتار] رسول خدا الگوی نیکویی است .»
بعد از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اسوه های امت، امامان معصوم علیهم السلام و اهل بیت آن حضرت می باشند، و یکی از این اسوه ها، سرور شهیدان، حسین بن علی علیه السلام است .
خود آن بزرگوار در نامه ای به سلیمان بن صرد خزاعی و مسیب و … نوشت: «فلکم فی اسوة; (2) برای شما در رفتار من الگو است .»

طرح واره ی پژوهشی درباره ی تولّد
سوم شعبان، سال روز تولّد سومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام است. برای این مناسبت در موضوعات زیادی می توان به ایراد سخن پرداخت که به عنوان نمونه چند موضوع را همراه با منابعی برای تحقیق و مطالعه معرفی کرده و یکی از آن ها را برای استفاده ی مبلّغان گرامی تبیین خواهیم نمود.

سوم شعبان، سال روز تولّد سومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام است. برای این مناسبت در موضوعات زیادی می توان به ایراد سخن پرداخت که به عنوان نمونه چند موضوع را همراه با منابعی برای تحقیق و مطالعه معرفی کرده و یکی از آن ها را برای استفاده ی مبلّغان گرامی تبیین خواهیم نمود.
1 ـ امام حسین علیه السلام از زبان پیامبر صلی الله علیه و آله
مدارک:
1 ـ بحارالانوار، علامه ی مجلسی، چاپ اسلامیّه، جلد 35، ص 34 به بعد و جلد 43، ص 239 و جلد 44، صفحات 244 و 245 و…
2 ـ موسوعة کلمات الامام الحسین علیه السلام ، معهد تحقیقات باقر العلوم، چاپ اوّل، 1373، ناشر: دارالمعروف، ص 9 تا 101.
3 ـ جلاء العیون، علامه ی مجلسی، انتشارات علمیه اسلامیه، ص 278 و 279.
4 ـ مناقب آل ابی طالب، علی بن شهرآشوب، انتشارات علاّمه قم؛ ج 4.
5 ـ کمال الدّین و تمام النّعمة، صدوق، چاپ جامعه ی مدرسین، ج 1، ص 264 تا ص 269.
2 ـ اجرای سنّت های نیکو هنگام تولد
مانند: مراسم نامگذاری، قرائت اذان و اقامه در گوش، عقیقه، صدقه دادن هم وزن موی سر نوزاد، انتخاب دایه ی خوب، مراسم تبریک و تهنیت خویشان و ملائکة و…

یکی از مهم ترین آموزه های قرآن و اهل بیت علیهم السلام خدمت به مردم و نیازمندان جامعه است . از دیدگاه مکتب حیاتبخش اهل بیت علیهم السلام خدمتگزاری به افراد جامعه، حد و مرزی ندارد و یک دین باور حقیقی در تمام صحنه های زندگی با الهام از رهبران آسمانی خویش می کوشد تا باری را از دوش دیگران بردارد و خدمتی را به بشر ارائه کند; گر چه فرد مخدوم، هم کیش او نباشد، البته خدمت به اهل ایمان اهمیت ویژه ای دارد .
امام حسین علیه السلام با تاکید بر این باور وحیانی می فرماید:
«اعلموا ان حوائج الناس الیکم من نعم الله علیکم فلاتملوا النعم فتتحول الی غیرکم; (1) بدانید نیازمندیهای مردم که [به شما مراجعه می کنند] از نعمتهای الهی است پس نعمتها را افسرده نسازید [یعنی مبادا با رنجاندن مردم نیازمند کفران نعمت کنید] که این وظیفه خدمت رسانی به دیگران محول خواهد شد .»
بزرگ رهبر جهان اسلام حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله در پیامی جهانی به پیروان خود چنین رهنمود می دهد: «ایما مسلم خدم قوما من المسلمین الا اعطاه الله مثل عددهم خداما فی الجنة; (2) هر مسلمانی که به گروهی از مسلمانان خدمت کند خداوند متعال به تعداد آنان، خدمتگزارانی را در بهشت به او عطا خواهد کرد .»
اساسا یکی از مهم ترین آرزو و درخواستهای ائمه اطهار علیهم السلام از خداوند متعال توفیق خدمتگزاری به مردم بوده است و آنان این خواسته ارزشمند خویش را در قالب دعاها و سخنان گهربار خویش ابراز می نمودند . امام سجاد علیه السلام در دعای مکارم الاخلاق با پروردگار متعال چنین نجوا می فرماید: «واجر للناس علی یدی الخیر ولاتمحقه بالمن (3) ; خداوندا! انجام کارهای خیر را برای مردم، به دست من اجرا کن و خدمات نیکم را با منت گزاری ضایع مگردان .»

زیاد نشستن به گاه قضای حاجت(دفع مدفوع) امام باقر (علیه السلام): زیاد نشستن در آبریزگاه، بواسیر می آورد.( کتاب من لایحضره الفقیه: ج ۱ ص ۲۸ ح ۵۶٫) امام رضا (علیه السلام): برای قضای حاجت، به آبریزگاه برو و در آن جا به همان اندازه که قضای حاجت کنی، بمان و آن را به درازا […]