یادداشت روز: آثار و کارکردهای حماسۀ حسینی از منظر معظم له معنی حماسه/ عاشورا؛ حماسه بزرگ تاريخ / حماسه حسینی؛ امید بخش و حرکت آفرین/ حماسه حسینی؛ الهام بخش جنبش ;های اجتماعی/ پویایی فرهنگی؛ مرهون حماسه حسینی/ پیام حماسه حسینی همان پیام مقاومت است مراسم عزادارى عاشوراى حسينى كه هر سال باشكوه تر و فراگيرتر […]

یادداشت روز: اسرار شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام از منظر معظم له شهادت علی اصغر علیه السلام؛ اتمام حجت امام حسين عليه السلام با دشمن/ شهادت حضرت علی اصغرعلیه السلام؛ سند مظلومیت سیدالشهدا علیه السلام/ نقش شهادت مظلومانۀ حضرت علی اصغرعلیه السلام در بقای دین و رسوایی بنی امیه/ چرا خون علی اصغر(ع) به […]

یادداشت روز: معظم له معنازایی عاشورا در سایۀ خانواده گرایی و نفی نهیلیسم/ درس های حسین علیه السلام برای محبت در خانواده/ عاشورا ؛ شکوه ارتباطات خانوادگی/ عاشورا و تقویت معنویت گرایی در خانواده/ غیرت حسینی و دفاع از حریم خانواده انسان يك موجود اجتماعى است كه براى زندگى دسته جمعى آفريده شده است.لذا در […]

یادداشت روز: سقیفه؛ آغازگر واقعه عاشورا/ تبدیل خلافت الهی به نظام خودساختۀ بشری در سایۀ شبهۀ انفکاک نبوت از خلافت/ تمایل به بازگشت به جاهلیت؛ ریشه واقعه عاشورا/ عاشورا؛ یک اسلام علیه دو اسلام!/ رویارویی امام حسین علیه السلام با عملیات روانی حکومت بنیامیه/ واقعۀ عاشورا؛ زمینه ساز رسوایی و نابودی بنی امیه جریان عاشورا […]

بی‌تردید قیام خونین عاشورا و در پی آن، نهضت تبلیغی اهل بیت(ع) به رهبری امام سجاد(ع) و زینب کبری(س)، روح بیداری، آزادگی، ظلم‌ستیزی، مقاومت و ایثار و جانفشانی در راه حق را در کالبد مرده جامعه اسلامی دمید و بخش وسیعی از جامعه اسلامی را که در خواب غفلت به سر می‌برد، بیدار کرد.

این حادثه، به ویژه خواص جامعه اسلامی را که از قافله کربلا عقب مانده و نتوانسته بودند رسالت سنگین خود را به درستی ایفا کنند و در شرایط حساس و بحرانی امام خود را تنها گذاشته بودند، به خود آورده و موجب توجه آنها به تقصیر و اشتباهشان شده بود. شیعیان عراق به دلیل عدم تصمیم‌گیری مناسب و اقدام به موقع، از حرکت اصلاحی امام حسین(ع) جا مانده بودند، از این رو بسیج همگانی شیعیان پس از عاشورا و برپایی قیام خونین توابین تأثیر چندانی نداشت.

اگر انتخاب عراق از سوی امام حسین(ع) و پافشاری بر آن را بر اساس معادله‌های معقول و محاسبه عقلانی اوضاع و شرایط مناسب عراق ارزیابی کنیم، بی‌گمان سیل نامه‌نگاری‌های مردم عراق به امام و بیعت گسترده آنان با نماینده امام، یعنی مسلم بن عقیل از جمله شرایط زمینه‌ساز برای انتخاب عراق بوده است. گرچه در جمع نامه‌نگاران به امام گروه‌های مختلف سیاسی با انگیزه‌های گوناگون وجود داشتند، اما طلایه‌دار نامه‌نگاری و دعوت از امام، شیعیان مشهور عراق بودند؛ کسانی که در کربلا کمترین حضور را داشتند.

نهضت توابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی سرحلقه قیام‌های شیعی عراق و از شاخص‌ترین پیامد‌های اجتماعی واقعه عاشوراست. منطق قیام توابین جبران اشتباه تاریخی آنها در یاری نکردن امامشان است؛ و عدم حمایت از امام را گناهی می‌دانستند که تنها با کشتن قاتلان امام یا کشته شدن خودشان قابل جبران است. بنابراین، نخستین پرسش درباره توابین علت عدم حضور آنها در کربلاست. این پرسشی است که در مورد دیگر خواص شیعه، مانند محمد حنفیه، عبدالله بن عباس و عبدالله بن جعفر همواره مطرح بوده و پاسخ‌های متفاوتی به آن داده شده است.

بی‌تردید قیام خونین عاشورا و در پی آن، نهضت تبلیغی اهل بیت(ع) به رهبری امام سجاد(ع) و زینب کبری(س)، روح بیداری، آزادگی، ظلم‌ستیزی، مقاومت و ایثار و جانفشانی در راه حق را در کالبد مرده جامعه اسلامی دمید و بخش وسیعی از جامعه اسلامی را که در خواب غفلت به سر می‌برد، بیدار کرد.

گرچه در نگاه نخست پس از نهضت سید‌الشهداء جز تعداد انگشت شماری از شیعیان بر باورهای شیعه باقی نماندند و اکثر یاران راستین ابی‌عبدالله (ع) در روز عاشورا به فوز شهادت نائل گردیدند، ولی سکوت خفت بار برخی از مسلمانان نسبت به سلاطین جور شکست و جرأت امر به معروف و نهی از منکر در میان امت پیامر(ص) رشد یافت و این همان عزتی بود که امام حسین(ع) با قیام خونین خویش برای جامعه اسلامی به ارمغان آورد.

نوشتار حاضر در صدد است با بهره‌گیری از حوادث تاریخی نخستین سالهای پس از عاشورا، حقیقت مزبور را برای خوانندگان تبیین نماید.

برای درک میزان تأثیر نهضت سید‌الشهداء (ع) بر عزت جامعه اسلامی ابتدا باید در مورد ماهیت بنی امیه و وضعیت جامعه اسلامی قبل از نهضت سید‌الشهداء(ع) مطالعه کرد تا از این رهگذر تحول جامعه اسلامی پس از نهضت امام حسین(ع) مورد بررسی قرار گیرد.

ماهیت سیاستها و اهداف امویان تا سال ۶۱ هجری