نبود یاران مهمترین عامل عدم قیام برخی از امامان
در طول تاریخ، در اذهان جوانان مسلمان این پرسش مطرح بوده است که چرا اکثریت قاطع امامان معصوم ما از قیام و اقدام نظامى براى بازپس گرفتن حق غصب شده خود و حاکم شدن بر جامعه خوددارى نموده اند؟
امیر مؤمنان علی(ع) ۲۵ سال سکوت تلخ و طاقت فرسا را تحمّل نمود، اهانت به خویش و همسرش را از نزدیک مشاهده نمود، غصب فدک را با چشمان خویش نظاره کرد؛ ولى دست به اقدام نظامى نزد. همین طور امام حسن مجتبی(ع) صلح را مقدم دانست و امام زین العابدین۷ از طریق مناجات و دعاها به هدایت جامعه پرداخت و از اقدام نظامى و قیام براى گرفتن انتقام خون پدر، بستگان و یاران خویش خوددارى نمود. حضرت باقر و صادق ۸ نیز از طریق فرهنگى و تربیّت و تعلیم شاگردان، وارد عرصه اجتماعى شدند و حتى از قیامهایى که به ظاهر اظهار تمایل به آن حضرت مى کردند، حمایت نکردند. همچنین از امام هفتم ۷ تا امام حسن عسکرى ۷، هیچ کدام براى باز پس گیرى خلافت ظاهرى و به عهده گرفتن حکومت و هدایت جامعه اقدام نظامى و قیام علنى انجام ندادند.

نقش فرهنگ انتظار در اصلاح جامعه
انتظار در مکتب تشیع یک حالت انسانی است که انسان به خاطر وجود آن، ضمن پیراستن وجود خویش از بدیها و آراستن آن به خوبیها، در ارتباط مستمر با امام و حجت زمان خویش، همه همت خود را صرف زمینه سازی ظهور مصلح آخرالزمان میکند و در جهت تحقق وعده الهی نسبت به برپایی دولت کریمه اهل بیت ـ علیهم السلام ـ با تمام وجود تلاش می-کند.[۱]
طبق این تعریف انتظار فرج عاملی مهم در جهت خودسازی فردی، اصلاح جامعه و کاهش جرائم و مفاسد خواهد بود. بی-تردید انتظار ظهور امام زمان ـ علیه السلام ـ در تمام ابعاد شخصیت انسان، اعم از فردی و اجتماعی مؤثر است و همه مناسبات وی را فرا می¬گیرد. و بالاترین کوشش و جهاد همه جانبه او در راه خداست.

آن حضرت در شهرها و مناطق مختلف حضور دارد و محل زندگی ایشان، جای خاصی نیست. پس زندگی او به شیوه ی عادی و معمولی است؛ زیرا این گونه زندگی، حساسیت برانگیز نیست و برای آن حضرت نیز آسان تر و طبیعی تر است.
زندگی و محل سکونت امام زمان(عج)
زندگی امام زمان(عج)
• آیا امام زمان(عج)، می تواند به صورت یک فرد ناشناس در میان مردم زندگی کند؟ در این صورت مسکن و محل زندگی او کجا است؟!
در پاسخ به این پرسش گفتنی است که نمی توان محل خاصی برای آن حضرت در نظر گرفت و منطقه و شهری را به عنوان محل سکونت او معرفی کرد.
اصولا «پنهان زیستی امام» ایجاب می کند که مسکن و مکان زندگی او، کاملا مخفی و ناشناخته بماند.
«سدیر صیرفی» از امام صادق(ع) روایت می کند: «صاحب الامر» از این جهت با یوسف(ع) شباهت دارد که برادران یوسف – با این که عاقل و دانا بودند و قبلا هم با وی معاشرت داشتند – وقتی پیش او رفتند، تا خودش را معرفی نکرد، او را نشناختند و با این که بین او و یعقوب(ع)، بیش از هجده روز راه فاصله نبود، یعقوب از وی اطلاعی نداشت. پس چرا این مردم انکار می کنند که خداوند همین عمل را نسبت به حجت خویش صاحب الامر نیز انجام دهد؟ او نیز در بین مردم تردد می کند و در بازار ایشان راه می رود و بر فرش های آنان قدم می گذارد؛ ولی [مردم] او را نمی شناسند و به همین وضع زندگی می کند تا هنگامی که خداوند به او اذن معرفی به مردم را بدهد.»۱
آن حضرت برای انجام وظایف و تکالیف خود از مکانی به مکان دیگر می¬رود و براساس حکایات معتبر، در شهرها و اماکن مختلفی دیده شده است. مدینه، مکه، نجف، کوفه، کربلا، کاظمین، سامرا، مشهد و قم، از جمله¬ی آن است.
در بعضی از زمان ها و مناسبت ها در مکانی مقدس حضور دارد. در این جا به برخی از آن ها اشاره می شود:
مکان های خاص
۱٫ مدینه و پیرامون آن (رضوی)
امام باقر(ع) می فرماید: «ناچار برای صاحب الزمان، عزلت و غیبتی است و طیبه (مدینه) خوب¬جایگاهی [برای ایشان] است.»۲

دلائل غیبت حضرت مهدی علیه السلام
بدون شک غیبت آخرین حجت حق، حضرت مهدی علیه السلام، پدیده ای است که به این صورت هرگز در تاریخ اتفاق نیفتاده و طبیعی است که ذهن جستجوگر انسان، همواره این سؤال را مطرح کند که چرا چنین رخدادی به وجود آمده است؟ !
پاسخ به این پرسش همانند بسیاری از پرسشهای دیگر، نیازمند استمداد از کلام نورانی معصومان علیهم السلام است و از این رو ما نیز با استفاده از بیانات ایشان به برخی حکمتها و علتهای این رویداد مهم اشاره می کنیم . و پیش از آن این نکته را متذکر می شویم که پنهان زیستی آخرین ذخیره الهی، بطور قطع از اسرار خداوندی است که پرنده اندیشه و فکر را توان پرواز تا آن قله رفیع نیست و اگر در این راه توفیقی رفیق گردد به یمن انفاس قدسی مقربان درگاه حق، ائمه معصومین علیهم السلام است که گاه گوشه ای از پرده رازها به کناری زده در حد ظرفیت مخاطب و فهم او، حقایقی را آشکار می سازند .

وظایف منتظران در عصر غیبت
از جمله مسائلی که همواره شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم السلام در دوران غیبت کبری خواهان فهم آن هستند، شناخت وظایفی است که در این دوران به عهده آنان گذاشته شده است . در این مقاله تلاش خواهیم کرد وظایف منتظران را هر چند به صورت مختصر بیان کنیم .

نگاهی کوتاه به ادعیه و زیارات مربوط به حضرت مهدی (ع)

بی گمان شیعیان راستین، ائمه اطهار علیهم السلام را به عنوان الگوی زندگی در تمامی ابعاد و شئون زندگی خود برگزیده اند . یکی از اموری که شیعه با توجه به سلوک ائمه اطهار علیهم السلام در زندگی خود بدان توجه دارد، دعاها و زیارت نامه هایی است که از ایشان به یادگار مانده است . در این نوشتار کوتاه بر آن هستیم تا به معرفی هر چند کوتاه و اجمالی برخی آثار آخرین حجت الهی در این باره بپردازیم .

از آن‎جا که مسئله غیبت امام عصر(عج) از طرف ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ مطرح شده است، از همان زمان این مسئله مورد بحث و گفت‎وگو قرار گرفته و راجع به علت آن از ائمه ـ علیهم السلام ـ سؤال شده و ایشان پاسخ‎هایی را به آن داده‎اند که بدان اشاره خواهیم نمود؛ لیکن برای روشن شدن این پرسش لازم است، پیشاپیش نکاتی را یادآور شویم:
۱ – «تکلیف» مبتنی بر اصل «اختیار» است، یعنی در صورتی می‎توان به کسی امر و نهی کرد و او را به انجام کاری تکلیف کرد که بتواند آن کار را انجام دهد یا آن را ترک نماید. بنابراین، مکلف نمودن انسان مجبور لغو و بیهوده است.
۲ – امام زمان(عج)، آخرین حجت معصوم خداوند است، و اوست که احکام الهی را به طور کامل اجرا خواهد کرد و حکومت عدل را در کل جهان برپا خواهد نمود. این مطلبی است که احادیث متواتر اسلامی بر آن دلالت می‎کند. چنان‎که پیش ازاین به آن اشاره شد.

امام زمان علیه السلام بهار جانها

نشاط آورترین و خوشایندترین فصل سال و محبوب ترین و دوست داشتنی ترین فصول در نزد همه انسانها و حتّی حیوانات و پرندگان فصل بهار است.
و از طرف دیگر، زیباترین جلوه های زندگی انسان در دوران جوانی ظهور و بروز می کند؛ دورانی که او سرشار از انرژی و قدرت و نشاط است و در واقع، جوانی نیز بهار عمر انسان به حساب می آید.
تمامی این بهارها کوتاه و محدود است و به قطعه خاصّی از زمان و دوران بستگی دارد که حداکثر چند ماه و یا چند سال به طول می انجامد؛ اما همین دوران کوتاه نیز بدون بهار آفرین حقیقی غمزا و بی نشاط است.
آنچه بشر آرزو دارد و در پی دست یابی به آن است، بهار طولانی و همگانی و نشاط فراگیر و عمومی است؛ بهاری که تمام نقاط زمین را فرا گیرد و تمام موجودات را زیر بال خود قرار دهد و تمام دلها را نشاط بخشد و تمام جانها را سرسبز سازد.
در متون دینی ما به این آرزوی بشری و تحقق آن اشاراتی شده است. از جمله، درباره جان جانان، حضرت صاحب الزمان، (روحی له الفداء) چنین تعبیری آمده است: «اَلسَّلامُ عَلی رَبیعِ الاَْنامِ وَنَضْرَهِ الاَْیّامِ؛(۱) سلام بر بهار مردم و شادی روزگار.»

چگونگی غیبت امام زمان (ع)
ناپیدا یا ناشناس
یکی از موضوعاتی که پیرامون وجود حضرت مهدی علیه السلام مطرح است، مساله چگونگی غیبت آن حضرت می باشد; بدین معنا که آیا دیده نشدن آن حضرت همان ناپیدایی و غیبت جسمی است، یا به معنای ناشناسی و غیبت معرفتی می باشد؟
انواع غیبت
الف: غیبت معرفتی:
غیبت معرفتی، همان غیبت شخصیتی و حقوقی است. در این فرض، امام زمان علیه السلام از دید معرفتی ما مخفی است; یعنی آن حضرت به طور عادی زندگی می کند و مردم کوچه و بازار او را ملاقات کرده و با او نشست و برخاست و معاشرت می کنند و حضرت با مردم هم صحبت و همدم می شود، ولی مردم شناخت و معرفت به اینکه، این شخص امام زمان علیه السلام است، ندارند. حکمت الهی چنین اقتضاء کرده که حضرت به وسیله ناشناس ماندن از خطرات احتمالی ستمگران و ظالمان در امان بماند تا ذخیره ای برای روز مبادا باشد.

عزت در مکتب  مهدوی

عزت، کرامت، شرافت و متانت، گل واژه هایی هستند که به انسان روحیه صلابت، مقاومت و شکست ناپذیری می بخشند و انسان را در مسیر اعتلا و تعالی روح مدد می رسانند و او را از حضیض پستی و زبونی به اوج شوکت و سربلندی رهنمون می سازند . در پرتو همین مفاهیم عالی، انسان به گونه ای تربیت می شود که در برابر حوادث و رخدادهای روزگار، تن به ذلت و خواری نمی دهد .
انسان عزت خواه و کرامت طلب، باید عزت و سربلندی را از پایگاه اصلی اش; یعنی خداوند جستجو کند; چنانکه قرآن کریم می فرماید:
«من کان یرید العزه فلله العزه جمیعا» ; (۱)
«هر کس عزت می خواهد، همه عزت از آن خداست .»
خداوند چنین عزت و کرامتی را به دوستدارانش می بخشد و آنان را ارجمند و سترگ می سازد .
خدای عزیز می فرماید:
«ولله العزه ولرسوله وللمؤمنین; (۲) «و عزت از آن خدا، پیامبر او و مؤمنان است .»
امام حسین علیه السلام در همین راستا در دعای عرفه می گویند:
«یا من خص نفسه بالسمو والرفعه، فاولیاؤه بعزه یعتزون; (۳) ای آنکه ذات خود را به علو مقام و رفعت مخصوص گردانید، پس دوستدارانش به عزت او عزیز می شوند .»

همانطور که در بخش اول (کلیک کنید)ودوم (کلیک کنید)این نوشتار ذکر شد امام خامنه ای روحی فداه برای حصول نتیجه در گام دوم رویکرد جهادی را شاخص دانسته ومی فرمایند: برای برداشتن گامهای استوار در آینده، باید گذشته را درست شناخت اینک در آغاز فصل جدیدی از زندگی جمهوری اسلامی، این بنده‌ی ناچیز مایلم با […]

همانطور که در بخش نخست این نوشتار ذکر شد(کلیک کنید)امام خامنه ای روحی فداه برای حصول نتیجه در گام دوم رویکرد جهادی را شاخص دانسته و می فرمایند: برای برداشتن گامهای استوار در آینده، باید گذشته را درست شناخت اینک در آغاز فصل جدیدی از زندگی جمهوری اسلامی، این بنده‌ی ناچیز مایلم با جوانان عزیزم، […]